ΔΙΠΟΛΙΣΜΟΙ

   Η κυρίαρχη εικόνα που μετά τις εκλογές δίνεται μέσα από τα ΜΜΕ και  τον κυρίαρχο πολιτικό λόγο μοιάζει ψεύτικη και θεμελιωμένη σε αποσιωπήσεις. Μείζονα θέματα η παραίτηση του Φ. Κουβέλη από την προεδρία ενός κόμματος υπό εξαφάνιση, οι ρητορείες του Ε. Βενιζέλου περί κεντροαριστεράς, οι διάφορες υποσχέσεις της κυβέρνησης για ελαφρύνσεις φτωχών υπηκόων και κάπου στο ημίφως οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ για νέο χρηματοδοτικό κενό ή  η απόφαση για περιορισμό των διαδηλώσεων ή τα γεγονότα στην Ουκρανία.

Μ’  αυτές τις εκλογές σαν να μορφοποιήθηκε το νέο σκηνικό, που δεν είναι στην ουσία και πολύ διαφορετικό από το προηγούμενο, μόνο πιο ξεκάθαρο.  Η κατασκευασμένη από επιλεγμένες αποσπασματικά εικόνες  πραγματικότητα που νοθεύει πλήρως  το  πολιτικό λεξιλόγιο, πάλι παίζει στο πεδίο της κεντροαριστεράς με βάσιμες φιλοδοξίες ότι θα έχει το εγχείρημα την ίδια επιτυχία όπως πριν από τριάντα χρόνια. Είναι αυτός ο  χώρος της απόλυτης φαινομενικότητας, όπου νοθεύεται κάθε αυθεντική, ταξική  εναντίωση για  να  βρίσκει άλλοθι και νομιμοποίηση κάθε συντηρητική στροφή, κάθε αυταρχική  επιλογή. Κι όσο θα εμπεδώνεται η απόγνωση τόσο μεγαλύτερες προσπάθειες θα γίνονται να φυγαδεύεται σε μια αμυντική, αδιέξοδη αντίδραση κι η οργή να σβήνει μές στην κατατονία και τη ματαίωση. Νιώθει πια  κανείς πως ούτε η αγανάκτηση ή ο θυμός του πρώτου καιρού υπάρχει, όπου έστω και η εικονική εν πολλοίς γραμμή πόλωσης, μνημόνιο ή αντιμνημόνιο, άθροιζε θυμό και ελπίδες για να  γίνουν μεγαλύτερες. Νιώθει πια κανείς  πως κάθε ομάδα, κάθε άτομο απομονώνεται μέσα στο ισκιερό δικό της κελί. Το πλήθος δεν μεταδίδει κανένα ρίγος, μοιάζει παραιτημένο.

Ο εκτεταμένος μικρομεσαίος αστερισμός της κινητικότατης κοινωνίας μας που μεθοδικά διαμορφώθηκε από τη δεκαετία του ’60, η αντιπαροχή του Κ. Καραμανλή δεν συνέβαλε και λίγο, δεν αναζητεί τη γραμμή της πραγματικής πόλωσης στην κοινωνία. Αφού μέσα από απλουστεύσεις στην πολιτική η πόλωση, καρπός διεργασιών ενός τεχνητού χαρακτήρα σε επίπεδο κορυφής περισσότερο,  περιορίστηκε στο μνημόνιο-αντιμνημόνιο, τέσσερα χρόνια μετά μοιάζει να έχει αφομοιωθεί από την κοινωνία. Η κυρίαρχη τάξη για να κερδίσει  το παιχνίδι της εξουσίας οδήγησε σ’  αυτήν την πόλωση κι έτσι μέσα απ’  αυτήν να χαθεί η πραγματική κοινωνική πόλωση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία που η αντίθεσή τους αυτά τα χρόνια αναδεικνυόταν ξεκάθαρα. Λαϊκά και μικρομεσαία στρώματα εγκλωβίστηκαν στην προοπτική της κυρίαρχης τάξης. Το «αντί» στο μνημόνιο συσπείρωσε ετερόκλητα πολιτικά σχήματα που με το πρόσωπο του κοινωνικού διεκδικητή κάνουν προτάσεις,  υπόσχονται, σηκώνουν σημαίες ελευθεριών, δημαγωγούν. Δεν έχουν σημασία οι μεταμορφώσεις τους, γιατί αυτές θα συνεχιστούν, με σημείο εκκίνησης την ήδη διαμορφωμένη από την εφαρμογή των μνημονίων  πραγματικότητα. Στις πρόσφατες εκλογές το νέο δίπολο με αρκετή αποτελεσματικότητα διαμορφώθηκε σε  πολιτική σταθερότητα –αβεβαιότητα.

Αν θυμηθούμε τις διάφορες πολωτικές καταστάσεις που γνώρισε ο τόπος, από την εποχή του Βενιζελισμού –Αντιβενιζελισμού μέχρι τις μέρες μας η πιο σαφής πολιτικά και κοινωνικά πολωτική διεργασία ήταν ο εμφύλιος πόλεμος με πρωταγωνιστή την εργατική τάξη. Ήταν τότε που αφού τα λαϊκά στρώματα σήκωσαν  στους ώμους τους  όλον τον αγώνα εναντίον του ναζισμού,  η αστική τάξη πολέμησε εναντίον τους για να μη χάσει την εξουσία της. Κι ήταν τότε που ξεκάθαρα φάνηκε ποιοι είναι οι αντίπαλοι, γιατί ακριβώς είχαν και οι υποτελείς τάξεις όπλα και αποδείχτηκε πόσο αδυσώπητος είναι ο ταξικός αγώνας.   Έκτοτε η κυρίαρχη τάξη  έχει τη πολυτέλεια να δημιουργεί τις πολώσεις στα μέτρα της,  από θέση ισχύος, όπου χάνεται η πραγματική πόλωση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία.

Στις μέρες μας το ζήτημα της κοινωνικής αντίθεσης κεφάλαιο –εργασία δεν περνά μέσα από την αντίθεση μνημόνιο-αντιμνημόνιο, παρά μόνο στον κομμουνιστικό λόγο. Η διπολική όξυνση αποφεύγεται να επενδυθεί με τον μανδύα της συνολικής ιδεολογικής αντιπαράθεσης ακριβώς για να μην ξαναφέρει στην επιφάνεια όλα όσα μας χωρίζουν σε δυο κόσμους, από τη στιγμή που ο κυρίαρχος λόγος υποστηρίζει ότι οι δυο κόσμοι έχουν πάψει από καιρό να υπάρχουν, γιατί οι κοινωνικές αντιθέσεις, ιδεολογικές αντιπαραθέσεις και οι πολιτικές προοπτικές δεν έχουν καμιά σχέση με τη σύγκρουση ταξικών συμφερόντων και το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.

Κι έτσι ενστερνιζόμενοι  οικονομικές και πολιτικές θεωρίες που δικαιώνουν τη δομή του καπιταλιστικού συστήματος και αποτελούν το εποικοδόμημά του, χωρίς διαμορφωμένη πολιτική συνείδηση πολλοί από αυτούς που  κατάφεραν με νύχια και με δόντια να επιβιώσουν οικονομικά περιμένουν την ανάκαμψη. Και φοβισμένοι δεν έχουν για να ακουμπήσουν μέσα στην ερειπωμένη ζωή τους παρά την πρόσοψη του παρελθόντος, την απατηλή εικόνα της ζωής τους που ήταν άλλοτε. Οι μικροαστοί λουφάζουν αναμένοντας τον σωτήρα και δεν  μπορεί να βρει κανείς πιο πολέμιους κάθε κοινωνικής αναστάτωσης από αυτούς, που ζουν περισσότερο από ανύπαρχτα αγαθά παρά από πραγματικά. Το να συντηρούν  την αυταπάτη αυτή της ιδιοκτησίας είναι η τέχνη  αυτών που κυβερνούν. Κι  εκείνοι που ληστεύονται τους ευγνωμονούν για την ευγλωττία  που μ’ αυτήν προστατεύουν αυτόν τον κρυφό θησαυρό, που πια έγινε  πολύ κρυφός, κανένας δεν υποψιάζεται πως υπάρχει. Και κάπως έτσι η συστηματική εκστρατεία  εναντίον  των εργατικών κινητοποιήσεων θα συσπειρώσει  για άλλη μια φορά  αυτή τη σιωπηλή πλειοψηφία εναντίον …καθοδηγούμενων  μειοψηφιών που κάνουν δύσκολη τη ζωή του απλού πολίτη. Και όλο θα ανακαλύπτονται νέα δίπολα για να αποκρύπτεται το βασικό.

Και πώς να καταλάβει πια κανείς την αθλιότητα του αδύνατου που χρειάζεται να επιβιώσει;