ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΟΘΟΝΕΣ

Με την φωτιά στον Έβρο να συνεχίζεται εδώ και 10 μέρες, ενώ και στην Αττική να έχει απειληθεί  ό,τι έχει απομείνει από τον φυσικό της πνεύμονα, την Πάρνηθα, η πολιτική ηγεσία προσπαθεί να δικαιολογήσει την ανικανότητα του κρατικού μηχανισμού να ανταποκριθεί έστω στοιχειωδώς στις ανάγκες πρόληψης πυρκαγιών και πυρόσβεσης με γελοία επιχειρήματα. Η κλιματική κρίση ούτε επικοινωνιακά πια δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ανεπάρκεια της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει και να σχεδιάσει την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. 

         Ο Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Κ. Λαγγουβάρδος,  που χαρακτήρισε στην ΕΡΤ τη φωτιά στον Έβρο ως τη μεγαλύτερη καμένη έκταση των τελευταίων ετών στην Ευρώπη, σύμφωνα με την υπηρεσία Κοπέρνικος, είπε ότι   προφανώς η κλιματική κρίση δημιουργεί συνθήκες για μεγάλες πυρκαγιές, αλλά δεν είναι υπεύθυνη. Επεσήμανε ελλείμματα στην προετοιμασία  και τη χρήση των νέων εργαλείων και υπηρεσιών που προσφέρει ο κλάδος της Μετεωρολογίας για την πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών, ενώ χαρακτήρισε λάθος προσέγγιση του προβλήματος τη σύγκριση με άλλες πυρκαγιές όπως του Μάουι. Κι όμως ο υπουργός Β. Κικίλιας έκανε σύγκριση με πυρκαγιές στη Χαβάη και τον Καναδά για να αποποιηθεί τις ευθύνες για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών στη χώρα και τόνισε ότι «λόγω κλιματικής κρίσης θα δοκιμάζεται ολόκληρος ο πλανήτης». Και βέβαια με ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα μίλησε και για τις απόπειρες εμπρησμού, όταν με θεατρικό τρόπο απευθύνθηκε στους εμπρηστές χαρακτηρίζοντάς τους αλητήριους.

          Όλα αυτά τα επικοινωνιακά τεχνάσματα, πολλά μοιάζουν απλοϊκά μάλιστα, δεν δείχνουν παρά το φόβο που προκαλεί στους κυβερνώντες μήπως,  η συνειδητοποίηση  της αδιαφορίας της πολιτικής ηγεσίας για τα προβλήματα των ανθρώπων που δήθεν εκπροσωπεί, πολλαπλασιάσει την οργή τους.  Είναι που χρόνια τώρα με αφορμή ένα θέμα υγείας, την πανδημία, το σεισμό, την πλημμύρα, τη φωτιά, ένας ένας από εμάς παίρνει πλέον μια γεύση τι πάει να πει να αγνοεί την ύπαρξη σου η πολιτεία  και πώς ζούνε οι περιθωριοποιημένοι όλη τους τη ζωή..

       Γι’ αυτό και η εκτροπή αυτής της οργής προς  αποδιοπομπαίους τράγους είναι η πιο δοκιμασμένη λύση για τις κυβερνήσεις του καπιταλιστικού κόσμου που για το μόνο που ενδιαφέρονται είναι τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Και φυσικά εδώ και χρόνια, ύπουλα και δόλια, ο ρόλος του αποδιοπομπαίου τράγου έχει ανατεθεί στους μετανάστες. Ο κυβερνητικός λόγος, με τον οποίο ταυτίζεται σχεδόν το σύνολο του δημοσιογραφικού λόγου, μετατοπίζει το ενδιαφέρον από τα λάθη της διαχείρισης της πυρκαγιάς και την αδυναμία αντιμετώπισής της στους αίτιους που την προκάλεσαν, και κατηγορούνται γι’ αυτό οι μετανάστες.

            Το βίντεο, που με περισσό θράσος ανέβασε κάτοικος της περιοχής, και μοιάζει οξύμωρο σχήμα ότι ήταν αλβανικής καταγωγής, ο οποίος με άλλους δυο συνέλαβε, σε ρόλο …σερίφη, 13 μετανάστες και στοίβαξε  μέσα σ’ ένα τρέιλερ κατηγορώντας τους για εμπρησμό, είναι ενδεικτικό για τις αντιλήψεις και συμπεριφορές που έχουν υιοθετηθεί από μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Γιατί αυτό το βίντεο δεν ήταν και το μοναδικό που δημοσιοποιήθηκε. Η ρατσιστική και ακροδεξιά ρητορική διαποτίζοντας τη δημόσια σφαίρα κανονικοποίησε φασιστικές συμπεριφορές επιτρέποντας την έκφρασή τους, όπως στην προκειμένη περίπτωση.  

          Κυβέρνηση και ΜΜΕ χρόνια τώρα, ευθέως ή με υπονοούμενα, ενοχοποιούν για την ανεργία, τη βία, τις πυρκαγιές κλπ. μετανάστες, σπέρνοντας ρατσιστικό λόγο και εμφανίζοντας στο προσκήνιο  διάφορα ακροδεξιά και φασιστικά αποβράσματα, προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν από τις εγκληματικές κυβερνητικές ευθύνες. Με τις φωτιές στον Έβρο για πρώτη φορά τόσο απροκάλυπτα εμφανίστηκαν ομάδες που καλούσαν σε διώξεις εναντίον μεταναστών, εν γνώσει των Αρχών που μοιάζουν να κωφεύουν. Ο βουλευτής του κόμματος Ελληνική Λύση Π. Παπαδάκης σε βίντεο εικονίζεται να οργανώνει περιπολίες για καταδίωξη μεταναστών. Ο πρόεδρος του αρχαιολογικού μουσείου Ηρακλείου Ι. Γρυσπολάκης σε ανάρτησή του, που απέσυρε αργότερα, εκφράζει την κατανόησή του και συμπαράσταση του στους πολίτες που προχώρησαν στη σύλληψη «λαθρομεταναστών, οι οποίοι ευθύνονται για πυρκαγιές, κλοπές και άλλες μη σύννομες πράξεις στον Έβρο». Σε αγαστή συμφωνία τμήματα της κοινωνίας, δημοσιογραφία, κρατικοί λειτουργοί κλπ. προβάλλουν ανύπαρκτους κινδύνους που σχετίζονται με τους απελπισμένους και κατατρεγμένους, δηλητηριάζοντας πια με το λόγο τους και πράξεις τους τη δημόσια ζωή. Την ίδια στιγμή που οι υπαρκτοί κίνδυνοι από τους χειρισμούς της κυβέρνησης στην εξωτερική πολιτική αποσιωπώνται. Έτσι γίνεται αποδεκτό, ως επιτυχία μάλιστα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας,  η εκχώρηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης στις ΗΠΑ και η μετατροπή του σε στρατιωτική βάση, εμπλέκοντας πολύ επικίνδυνα, εν καιρώ πολέμου του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, τη χώρα και το λαό της στα ιμπεριαλιστικά σχέδια τους.

          Με τις φωτιές αποκαλύφτηκαν τα  αφανή δίκτυα που με την ανοχή των αρχών θέλουν να παίξουν το ρόλο διαμεσολαβητών μεταξύ λαού και εξουσίας, ένα είδος παρακρατικών ομάδων, ομάδων πίεσης σε τοπικό επίπεδο προς το παρόν, ιδιωτικά αστυνομικά σώματα που κυνηγούν ευάλωτους ανθρώπους. Κι έτσι διαλύεται η κοινωνική ισορροπία, η κοινωνική αίσθηση περί του ορθού και ηθικού, διευρύνονται τα όρια του μη επιτρεπτού με τον κυρίαρχο λόγο να  ανέχεται την επέκταση τους. Για να δημιουργείται ο προνομιακός χώρος όπου πληθύνουν όλοι αυτοί που κυριαρχούν, δίπλα και συνδράμοντας αφανώς, ως τώρα, στην νόμιμη βία, προστατευμένοι από τη νόμιμη εξουσία. Που τώρα όμως φαίνεται ότι  αισθάνονται  αρκετά δυνατοί για να μη διστάζουν να επιδείξουν  την ωμή βία αδιαφορώντας για την νομιμότητα. Μ’ αυτές τις αναρτήσεις και τα βίντεο εκδηλώνεται αυτή η αδιαφορία προς την νομιμότητα μιας δημοκρατικής κοινωνίας κι αυτή  η ωμή βία που θέλει να επιβληθεί  είναι η απόδειξη της νίκης των παρακρατικών ομάδων, η απόδειξη της ισχύος τους και είναι ένδειξη της μετατόπισης ολόκληρου του αστικού πολιτικού κόσμου προς την ακροδεξιά.

           Όταν τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση Μητσοτάκη για το μόνο που είχε να επαίρεται ήταν το «έπος του Έβρου» όπου εκδιώχθηκαν ρακένδυτοι και ταλαίπωροι μετανάστες και σταθερά ο μετανάστης θεωρούνταν αιτία για όλα τα δεινά τις τελευταίες δεκαετίες.  Όταν όλο το αστικό πολιτικό σύστημα  εκθειάζει το φράχτη στον Έβρο, όταν ο ακροδεξιός της καθημερινής ζωής  εκφωνεί άφοβα τα φασιστικά του ιδεολογήματα μετά από πολλά  χρόνια  ηθικής και ιδεολογικής απονομιμοποίησης που είχε επιβάλλει η Μεταπολίτευση, όταν η ανάπτυξη του εθνικισμού και ρατσισμού αντιμετωπίζεται σαν μια άλλη άποψη. Τότε ο κίνδυνος η μοναδική μορφή που να μπορεί να πάρει σήμερα η συμμαχία του μεγάλου κεφαλαίου και της λαϊκής συντηρητικής μερίδας ενός  λαού φτωχοποιημένου, απογοητευμένου και αποπροσανατολισμένου να είναι η σιδερένια συμμαχία υπό την ηγεμονία της φασιστικής ιδεολογίας γίνεται ορατός .

 

ΕΚΚΕΝΩΣΕΙΣ

 

Η μαριονέτα του ΝΑΤΟ,  ο πρόεδρος  της ταλαίπωρης Ουκρανίας  Β. Ζελένσκι με τη χακί στολή εργασίας υποκρινόμενος τον πολεμιστή, προσκαλεσμένος από την κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη, έφτασε στην Αθήνα για κατ’ ιδίαν συνομιλίες μαζί του και συμμετοχή  στην άτυπη  συνάντηση των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων με κορυφαία στελέχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις κοινές τους δηλώσεις οι δυο πολιτικοί ηγέτες μας πληροφόρησαν ότι η Ελλάδα θα βοηθήσει στην εκπαίδευση ουκρανών πιλότων πολεμικών αεροπλάνων F-16 ότι έχει ενταχθεί στις χώρες της G7 σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας  και ότι θα δώσει το παρόν της και στην «τιτάνια προσπάθεια ανοικοδόμησης» της Ουκρανίας. Την ίδια στιγμή που ο πρωθυπουργός της χώρας μας εκπλήρωνε τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει απέναντι στο ΝΑΤΟ και τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό πυρκαγιές έκαιγαν τη μισή χώρα, γιατί η κυβέρνησή του ολιγορώντας για την αντιπυρική προστασία της εμπράκτως αποδεικνύει την αδιαφορία της για τον λαό στον οποίο ηγείται.

         Η ευθεία εμπλοκή της Ελλάδας στον πόλεμο του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας,  η οποία  αποφασίζεται ερήμην ενός λαού που θα αναλάβει στην τελική το κόστος αυτών των αποφάσεων, μοιάζει για την κυρίαρχη τάξη της χώρας σαν ευκαιρία να εδραιώσει τη θέση της ως περιφερειακός ηγέτης στα Βαλκάνια, αποκομίζοντας τα αντίστοιχα κέρδη.  Μετά λοιπόν την οικονομική δολοφονία της χώρας από την ΕΕ, ο πόλεμος στην Ουκρανία έρχεται να λεηλατήσει ό,τι απομένει απ’ αυτήν, μετά και τις καταστροφικές πυρκαγιές εξαιτίας της εγκληματικής πολιτικής της κυβέρνησης που σχεδόν κάθε χρόνο αφανίζουν τον πλούτο του πρωτογενούς τομέα.

         Κι επειδή ο κρατικός μηχανισμός επαίρεται τόσο για την ετοιμότητά του που περιορίζεται στις εντολές εκκένωσης, δεν μπορεί  κανείς να μην αναρωτιέται αν στην πραγματικότητα επιδιώκει την κατάσβεση ή μόνο να μην υπάρξουν νεκροί, ώστε να υπάρξει το περιθώριο της  επικοινωνιακής διαχείρισης των μεγάλων καταστροφών από τις φωτιές. Γι’ αυτό, αφού χρεώνει στην κλιματική αλλαγή την ανεξέλεγκτη επέκτασή των φωτιών, η πειστικότητα της απλοϊκής προπαγάνδας στηρίζεται στις υπενθυμίσεις από τα μέσα ενημέρωσης για φωτιές στον Καναδά ή Χαβάι κλπ., προωθεί, αρκετά δειλά ακόμα,   και το αφήγημα του υβριδικού πολέμου που δέχεται η χώρα από Τούρκους πράκτορες αλλά και πρόσφυγες, που υποστηρίζονται από ντόπιους,  σε αναζήτηση εσωτερικού εχθρού. Κι έτσι διαμορφώνεται το κλίμα για περισσότερη αστυνόμευση, ασφάλεια και πειθαρχία και δικαιολογείται  η σπουδή της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια για μαζική αύξηση της αστυνομικής δύναμης και μόνον αυτής, για να μην έρχεται καν στο προσκήνιο η έλλειψη των 4.500  κενών σε πυροσβέστες.

           Και η μεγάλη πλειοψηφία του λαού  παρακολουθεί σχεδόν παθητικά το διοικητικό χάος, την καθημερινή παραπλάνηση από τα μέσα επικοινωνίας,  τις αυθαίρετες ενέργειες από πολιτικούς άρχοντες,  τις εγκεκριμένες με νόμους  λεηλασίες του πλούτου του αδυνατώντας να μετατρέψει την ατομική αγανάκτηση σε οργανωμένες πράξεις αντίστασης. Και είναι για άλλη μια φορά που αναδεικνύεται πώς η αστική δημοκρατία μας ενδιαφέρεται μόνο για τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης με το πολιτικό σύστημα των αστικών κομμάτων να σέρνεται πίσω απ’ αυτά. Οι μεγάλοι σοσιαλιστές του πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ μαζί με τους αναθεωρητές ριζοσπάστες αριστερούς του ΣΥΡΙΖΑ και από κοντά ακροδεξιοί και φασίστες που μπήκαν με την ψήφο χιλιάδων εκλογέων στην Βουλή,  ψελλίζουν κάποιες φράσεις κριτικής στην κυβέρνηση, προσπαθώντας να διασώσουν τον δήθεν πλουραλισμό του πολιτικού συστήματος. 

          Κοντεύει δεκαπενταετία από την αρχή της οικονομικής κρίσης που το αστικό πολιτικό σύστημα προωθώντας κινήματα από το πουθενά (θυμάται κανείς το «κίνημα της πατάτας» ή το «δεν πληρώνω»;) ή νομοθετικές διεκδικήσεις (το χρέος τελικά ήταν απαχθές ή επαχθές;) αποπροσανατόλιζε και αποκοίμιζε. Κι αυτό συνεχίστηκε όλα αυτά τα χρόνια, γι’ αυτό και οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ, που καπηλεύτηκε τους διαχρονικούς αγώνες κομμουνιστών και αριστερών, μόνο για να ευτελίσει κάθε αγωνιστική διεκδίκηση, κάθε μελλοντική προοπτική για μια άλλη κοινωνία, είναι υπέρτατες. Κι έτσι όλες αυτές τις δεκαετίες από τη μεταπολίτευση, με την αγωνιστική προσπάθεια  των σοσιαλιστών του ΠΑΣΟΚ και με  την ευγενή   συνδρομή  την τελευταία δεκαετία των ριζοσπαστών του ΣΥΡΙΖΑ, σχεδόν αβίαστα, άνθρωποι με ακίνδυνες, μέτριες διαθέσεις προσαρμόστηκαν  στο περιβάλλον που ετοίμαζε το κυρίαρχο σύστημα προς όφελος των καπιταλιστικών συμφερόντων. Κλισέ που επαναλαμβάνουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μαζί με τον κυρίαρχο λόγο επικυρώνονται από την πλειοψηφία χωρίς δεύτερη σκέψη, αντιγράφοντας τη γλώσσα τους που γράφει και σκέφτεται γι’ αυτούς. Εκκενώσεις τόπων από ανθρώπους, εκκενώσεις λέξεων από το νόημά τους.  

          Θα δηλώσουν οι ιθύνοντες οδύνη για τους 18 Πακιστανούς που απανθρακώθηκαν, χωρίς ούτε μια λέξη να εννοούν και το χειρότερο, το ίδιο να συμβαίνει σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού. Ο εκπρόσωπος Τύπου της πυροσβεστικής  Γ. Αρτοποιός το επιβεβαιώνει, χωρίς ίσως να το συνειδητοποιεί,  όταν στην ανακοίνωση για το θάνατό τους προσθέτει ότι «πρόκειται για ανθρώπους που είχαν έρθει παράτυπα  στη χώρα μας».

         Όσο όμως πασιφανής είναι η αδιαφορία του αστικού πολιτικού συστήματος για τον λαό εν ονόματι του οποίου δήθεν κυβερνά, άλλο τόσο γίνεται πια ξεκάθαρο ότι η μόνη οργανωμένη πολιτική δύναμη που μπορεί να τον οργανώσει και να συνδέσει τις επιμέρους δράσεις μετασχηματίζοντάς τες  σε ευρύτερες πολιτικές για να εξασφαλιστούν βασικά κοινωνικά αγαθά, που κάθε χρόνο όλο και περισσότερο συρρικνώνονται σ’ αυτό που είναι η προϋπόθεση τους, δηλ. την επιβίωσή του, είναι το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.

          H κυρίαρχη τάξη με όποια μέσα διαθέτει, βρίσκοντας κάλλιστα το δρόμο για να περάσει τα μηνύματά της στα κεφάλια των ανθρώπων, διαμορφώνει τη σκέψη τους κατά τα συμφέροντά της. Κι αυτό που έχει καταφέρει είναι να θεμελιώνει μια γενική αντίληψη για τη ζωή που συμπίπτει με τη δική της, πείθοντας τον καθένα για τη δυνατότητά του να βελτιώσει τη δική του κατάσταση, με οδηγό αντίστοιχα πρότυπα που προβάλλονται. Μέχρι που μια οικονομική κρίση, μια επιδημία, μια φωτιά, ένας πόλεμο τα συνθλίψει όλα προς όφελος μιας κυρίαρχης τάξης  που δεν διστάζει για να σώσει τα προνόμια της να καταστρέφει ανθρώπους και φύση.

ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΒΙΑ

 

Η δολοφονία του 29χρονου φιλάθλου Μ. Κατσουρή, κατά τα άγρια επεισόδια από  οργανωμένους  οπαδούς της ΝΤΙΝΑΜΟ Ζάγκρεμπ που έφτασαν οδικώς στην Ελλάδα έξω από το Γήπεδο της ΑΕΚ ΟΠΑΠ-ΑΡΕΝΑ, δεν έφερε ξανά στο προσκήνιο  μόνο την ποδοσφαιρική βία με τον πιο τραγικό τρόπο, αλλά και το ρόλο της αστυνομίας που ήταν άφαντη στο συμβάν.

            Η ΝΤΙΝΑΜΟ, η μεγαλύτερη  ομάδα στην Κροατία, με τους σκληρούς οργανωμένους οπαδούς της, τους Bad Blue Boys,  που υποστηρίζουν όλο και περισσότερο το φασισμό με φασιστικά πανό και αντίστοιχα συνθήματα στις κερκίδες και τους δρόμους, δείχνει πώς επεκτείνεται και στη σφαίρα του αθλητισμού, και ιδιαίτερα του ποδοσφαίρου, η εξομάλυνση και αποδοχή του φασισμού.

Οι επαναλαμβανόμενες κραυγές για το πώς το ποδόσφαιρο είναι πέρα από την πολιτική δεν φαίνονται απλώς αδύναμες, αλλά πια καταλήγουν να μοιάζουν και  χλευαστικές, όταν όλο και συχνότερα αποκαλύπτονται κύματα φασιστικών συμπεριφορών και δράσεων μεταξύ οπαδών και παραγόντων ποδοσφαιρικών ομάδων. Το ποδόσφαιρο δεν αναπτύσσεται ούτε λειτουργεί εν κενώ, αντανακλά πολιτιστικά και κοινωνικά περιβάλλοντα και πολλές φορές γίνεται προπομπός πολιτικοκοινωνικών αλλαγών. Εμφανές παράδειγμα είναι η ιστορία της πολιτικοποιημένης ποδοσφαιρικής βίας μεταξύ των φιλάθλων στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Στα χρόνια που προηγήθηκαν από την εκδήλωση ένοπλων συγκρούσεων στην Κροατία, υποστηρικτές στα αθλητικά γήπεδα και κυρίως σε ποδοσφαιρικούς αγώνες  εκδήλωναν επιθετικά,  με τη μορφή προσβολών, επεισοδίων και συγκρούσεων εθνικιστικό μίσος, διαιρεμένοι ήδη σε έθνη στα γήπεδα μιας ενιαίας Γιουγκοσλαβία.  Η ιστορία της κατάρρευσης της Γιουγκοσλαβίας, σε έναν παροξυσμό μίσους και πολέμου, στο όνομα του εθνικισμού που προωθούνταν από γερμανικά και αμερικανικά συμφέροντα, αντανακλάται στη ιστορία της εξέλιξης της βίας στον γιουγκοσλαβικό αθλητισμό, ειδικά μεταξύ των χούλιγκαν του ποδοσφαίρου. Αυτή  η βία σταδιακά μεταφέρθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στο επίπεδο των εθνικιστικών συγκρούσεων με την πολιτική της ανεξαρτοποίησης και από εκεί στο πεδίο της μάχης.  

            Ο  κόσμος λοιπόν του ποδοσφαίρου δεν είναι αποκομμένος από τα κοινωνικά δρώμενα και φαίνεται ότι είναι αντανάκλαση των πολιτικών παθών. Παράδειγμα, το ποδόσφαιρο στα  χρόνια της επτάχρονης δικτατορίας που  έμοιαζε να είναι μια μαγική της αντανάκλαση, να δίνει την εικόνα μιας ιδανικής κοινωνίας και να αποκτά δυσανάλογη προβολή από το καθεστώς σε μια προσπάθεια αποπροσανατολιστική.  

Εξάλλου το ποδόσφαιρο έχει γίνει ο καθρέφτης ενός κόσμου που ελέγχεται πλήρως από την κεντρική αξία του καπιταλισμού, τα χρήματα. Και είναι  οι πάμπλουτοι επιχειρηματίες που, εκμεταλλευόμενοι το άθλημα της εργατικής τάξης,  αγοράζουν ομάδες, οι διάφοροι αθλητικοί παράγοντες  οι οποίοι αποκτούν μια δυσανάλογη επιρροή μέσω της πίεσης που μπορεί να ασκούν στην πολιτεία και στην ίδια την κοινωνία  με τους χειραγωγούμενους οργανωμένους οπαδούς των ομάδων. Επειδή μάλιστα το ποδόσφαιρο  συνδυάζει ορισμένα στοιχεία, όπως  στρατιωτικές αρετές, άγρια πίστη σε μια ομάδα, ανάπτυξη του αισθήματος του ανήκειν, υπεράσπιση της τιμής της ομάδας, ενίσχυση δεσμών των μελών που βασίζονται στην αρρενωπή συντροφικότητα που  περιλαμβάνει μια εορταστική και μαχητική διάσταση, επηρεάζεται  η κατασκευή της ατομικής και συλλογικής ταυτότητας, έτσι που μπορεί  να αποτελέσει υπόβαθρο, ώστε με την κατάλληλη χειραγώγηση τα ποδοσφαιρικά γήπεδα να γίνουν τόποι στρατολόγησης από ακροδεξιές και φασιστικές ομάδες. Η έλξη των ποδοσφαιρικών αγώνων για ακροδεξιές και φασιστικές ομάδες είναι προφανής, γιατί τα γήπεδα ποδοσφαίρου παρέχουν μια χρήσιμη πλατφόρμα για τις ομάδες αυτές  να κάνουν τις φωνές τους να ακουστούν. Από εκεί οι απόψεις τους μπορούν να κατευθυνθούν σε εκατομμύρια σπίτια. 

            Καθώς στην Ευρώπη ο αντικομμουνισμός έχει εξελιχτεί σε κυρίαρχη ιδεολογία, οι ρατσιστικές και ακροδεξιές θεωρίες αν και ξορκίζονται στα λόγια γίνονται ανεκτές, όταν δεν προωθούνται εσκεμμένα με διάφορες μορφές. Γι’ αυτό και η  εκμετάλλευση της βίας που συνδέεται με το ποδόσφαιρο, η ενθάρρυνση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας σε ποδοσφαιρικούς αγώνες δεν αποτρέπονται στην πραγματικότητα από την κυρίαρχη εξουσία. Κι ίσως έτσι θα μπορούσε να εξηγηθεί και η ολιγωρία της αστυνομίας στα τελευταία τραγικά επεισόδια χουλιγκανισμού που αντανακλά τη βούληση της ίδιας της κυβέρνησης.  

Το κράτος χρόνια τώρα θέλει να πείσει ότι έχει το δικαίωμα να καθορίζει ποια είναι η νόμιμη δύναμη που έχει το δικαίωμα να ασκεί βία και επαναλαμβάνει την αφήγηση με την οποία η κρατική βία είναι πάντα αμυντική, ακόμα κι αν απροκαλύπτως επιτίθεται, και επομένως δικαιολογείται η αστυνομοκρατία. Στην προκειμένη λοιπόν περίπτωση αποβαίνει δύσκολη η δικαιολόγηση της …διακριτικότητας του αστυνομικού σώματος που στην τελική εφαρμόζει πολιτικές αποφάσεις. Κι επειδή για να φτάσουν δεκάδες ναζί εξοπλισμένοι από την Κροατία διασχίζοντας την Ελλάδα στην Αθήνα δεν μπορεί να γίνεται εν αγνοία του κρατικού μηχανισμού ούτε μπορεί να αποδοθεί στην κακή εκτίμηση ενός μόνου αστυνομικού παράγοντα οι προβληματισμοί για τις σκοπιμότητες της ολιγωρίας της πολιτικής ηγεσίας δεν είναι αυθαίρετες. Και βέβαια σχετίζονται με τη μετακίνηση της πολιτικής ηγεσίας, όχι μόνο στη χώρα μας, σε πιο ακροδεξιές θέσεις και την ανοχή, αν όχι την προώθηση, από την κυρίαρχη εξουσία πότε καλυμμένα, πότε απροκάλυπτα ακροδεξιών θέσεων, ενσταλλάζοντας το φόβο απέναντι στη βία  αυτών που τις υποστηρίζουν.