ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ

Το αδιέξοδο στη διαχείριση, με ανθρωπιστικό πρόσημο, του προσφυγικού ζητήματος αγκιστρώνει την κυβέρνηση στις ΜΚΟ στην προσπάθειά της να αποσείσει τις ευθύνες από πάνω της. Είναι κι αυτός, του αναχώματος,  ένας από τους ρόλους που έχουν αναλάβει οι ονομαζόμενες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Στις δηλώσεις ο υπουργός του νεοσυσταθέντος υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής Ν. Μηταράκης καταφεύγει με …κομψό τρόπο στο συνήθη διαχωρισμό  μεταξύ αυτών που λειτουργούν «υποδειγματικά» κι εκείνων «που δεν ανταποκρίνονται στις προϋποθέσεις συνεργασίας». Αφήνει στον αναπληρωτή υπουργό του  Γ. Κουμουτσάκο να δαιμονοποιήσει τις ΜΚΟ μιλώντας για «βαθιά και σκοτεινά δίκτυα συμφερόντων με ΜΚΟ», για να ικανοποιήσει το ακροατήριό του που ψάχνει συνωμοσίες και σκοτεινά κέντρα τα οποία επιβουλεύονται την αθάνατη ελληνική φυλή.

           Μόνο που μπορεί  κάθε επίδοξος υπερασπιστής της καθαρότητας της ελληνικής φυλής να  αναμασά σχεδόν ανακλαστικά την τελευταία εκδοχή του επικίνδυνου εχθρού του ελληνισμού, η κυρίαρχη όμως εξουσία με τους πολιτικούς της εκπροσώπους έχουν πλήρη συνείδηση της  διαδικασίας κατασκευής του.

            Γνωρίζουν λοιπόν πολύ καλά ότι  οι πολλαπλασιαζόμενες ΜΚΟ έχουν γίνει πλέον βασικό στοιχείο του πολιτικού τοπίου, ήδη από τη δεκαετία του ’80, στον καπιταλιστικό κόσμο, ακριβώς επειδή συμβάλλουν τα μέγιστα, και είναι αυτός ο στόχος τους,  στην εξαφάνιση κάθε εναλλακτικού μέλλοντος πέρα από το καπιταλιστικό παρόν.

Οι ΜΚΟ υπονομεύουν, εκτρέπουν και προσπαθούν να αντικαταστήσουν κάθε  μαζική οργάνωση, παρεισφρέοντας στα κινήματα με πολλές παραλλαγές δράσης. Κάποιες απ’ αυτές υιοθετούν προοδευτικά ιδανικά, όπως οι οικολογικές,  άλλες εμφανίζονται πολιτικά ουδέτερες, όπως φιλοζωικές ή πολιτιστικές, άλλες με ανθρωπιστικούς στόχους βοηθούν στη διαχείριση της δυσαρέσκειας από την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών εκπαίδευσης ή υγείας και όλες,  παρά τις διακηρύξεις για ουδετερότητα, ενισχύονται και υποστηρίζουν σιωπηρά το  status quo.

               Το κεντρικό τους σημείο παραμένει η υπονόμευση της μαζικής πάλης, η αντικατάστασή της από θεσμικά όργανα της άρχουσας τάξης  και η εκτροπή της σε ρεφορμιστικά αδιέξοδα. Κι έτσι αντί να οργανώνονται οι  μάζες για να πολεμήσουν για τα συμφέροντά τους κατασκευάζονται ΜΚΟ που τις χρησιμοποιεί η άρχουσα τάξη για δικό της όφελος. Για να μη  δημιουργηθεί ένα μαζικό κίνημα, οι ΜΚΟ διαχειρίζονται τη δημόσια αγανάκτηση. Και μ' αυτόν τον τρόπο μέσα από την πάλη του αγώνα να μην διαμορφώνονται αγωνιστές, αλλά οι ΜΚΟ να κατασκευάζουν αμειβόμενους και  αναποτελεσματικούς «ακτιβιστές» μαζί με παθητικούς αποδέκτες βοήθειας. Με αποτέλεσμα,  οι αγωνιστές  που αναλαμβάνουν τον αγώνα από την οπτική των συμφερόντων της εργατικής τάξης  και με την επιθυμία να αλλάξουν τον κόσμο να περιθωριοποιούνται, αν δεν συκοφαντούνται. 

      Οι ΜΚΟ προστρέχουν ως οργανισμοί βοήθειας, που χρηματοδοτούνται από τους καπιταλιστικούς θεσμούς, για να αναλάβουν βασικές λειτουργίες που αναλάμβανε πιεζόμενο το αστικό κράτος, την εποχή που το εργατικό κίνημα ήταν εύρωστο και το αντίπαλο δέος, ο υπαρκτός σοσιαλισμός,  ακόμα ήταν απειλή. Ο τωρινός μαρασμός των κοινωνικών κρατικών προγραμμάτων δεν σημαίνει καθόλου πως τα αστικά κράτη έχουν γίνει αδύναμα. Απλώς σημαίνει ότι πια μπορούν να αφιερώσουν περισσότερους από τους πόρους τους στην καταστολή και συσσώρευση και πολύ λιγότερους στην υγειονομική περίθαλψη,την εκπαίδευση, την  κοινωνική πρόνοια,  τροφή,  στέγη,  κλπ. όσο για να κρατείται ελεγχόμενη η μαζική δυσαρέσκεια.

             Εξάλλου, ένας λόγος που ευνοεί την γρήγορη αναπαραγωγή τους είναι και πως έχουν γίνει βασική επιλογή επιβίωσης για άνεργους πτυχιούχους, που σε μια αγορά περιορισμένης εργασίας έχουν λίγες επιλογές για καλές θέσεις εργασίας. Οι ΜΚΟ προσφέρουν μια διέξοδο, μια ελκυστική  προοπτική απασχόλησης, ειδικά για την μικροαστική τάξη, που τη βοηθά να ξεφύγει από την προλεταριοποίηση και την ταξική πάλη, προσφέροντας μάλιστα και την ψευδαίσθηση ότι βοηθά στην αλλαγή του κόσμου.
          Και βέβαια ο ρόλος των ΜΚΟ στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς δεν είναι κρυφός.  Όπως παλιότερα οι ιεραπόστολοι, οι ΜΚΟ χρησιμοποιούνται για να διεισδύουν σε μια περιοχή και  να προετοιμάζουν ευνοϊκές συνθήκες, εμπλεκόμενες ενεργά  στο έργο της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας. Το παράδειγμα των γερμανικών, ισπανικών, ελληνικών ΜΚΟ  που δραστηριοποιήθηκαν στον πόλεμο  της Γιουγκοσλαβίας, στη δεκαετία της διάλυσής της,  είναι ενδεικτικό.

 Όταν λοιπόν χορηγούνται σε ΜΚΟ κονδύλια της Ε.Ε επιτρέποντας την ασύδοτη δράση τους, η όψιμη στοχοποίησή τους από την κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη, που μάλιστα έσπευσε και να νομοθετήσει  προϋποθέσεις λειτουργίας τους που εντείνουν τους ανταγωνισμούς τους προς όφελος δικών της μικροπολιτικών,  μόνο υποκριτική μπορεί να είναι.  Γιατί είναι βασική πολιτική επιλογή της  η ανυπαρξία ή ελαχιστοποίηση κρατικών δομών με υποστελέχωση των νοσοκομείων, κέντρων υγείας, ιδρυμάτων πρόνοιας κλπ.

Η προώθηση επομένως της καταπολέμησης των χειρότερων επιπτώσεων του καπιταλισμού μέσω των ΜΚΟ κρύβει την κεντρική σύγκρουση του καπιταλισμού, δηλαδή του κεφαλαίου και της εργασίας και συσκοτίζει  τις ευθύνες της κυρίαρχης εξουσίας. Με επιδιωκόμενο στόχο το κεφάλαιο να μη χρειάζεται να χρησιμοποιεί πια βία ούτε να αναλώνεται σε προσπάθειες για να διεισδύει σε μαζικά κινήματα, αφού μπορεί  χρησιμοποιώντας για  να τα καθοδηγούν και να τα οργανώνουν τις ποικιλώνυμες ΜΚΟ που τις χρηματοδοτεί.

Κι επιμένουν ακόμα πολλοί που προσδιορίζονται αριστεροί κι επαναστάτες να καταφέρονται εναντίον του ΚΚΕ υποστηρίζοντας  αυτονομία, αυτοοργάνωση κλπ. του κινήματος, όταν ο καπιταλιστής  καραδοκεί να …κεφαλαιοποιήσει με κάθε μέσο κάθε λαϊκή κινητοποίηση και όχι μόνο με τις ΜΚΟ;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ Μ.Κ.Ο

Κατά την επίσκεψή του τον Φεβρουάριο  στην Κύπρο ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας σε συνάντησή του με εκπροσώπους ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων είχε δηλώσει ότι στηρίζεται  πάνω τους  και στις προσπάθειές τους  προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που είναι η επανένωση του κυπριακού λαού. Σε άλλες δηλώσεις του, στα μέσα Μαρτίου, για τα  γεγονότα στην Ειδομένη, όπου εκατοντάδες πρόσφυγες επιχείρησαν επικίνδυνη μετάβαση μέσα από λάσπες και φουσκωμένα ποτάμια  προς το έδαφος των Σκοπίων, τα  χαρακτήρισε απαράδεκτα, καθώς εκατοντάδες πρόσφυγες έπεσαν θύματα παραπληροφόρησης και ενθαρρύνθηκαν από αγνώστους και  από παράγοντες που φέρουν τον τίτλο του εθελοντή ή έχουν τον μανδύα των ΜΚΟ για να επιχειρήσουν αυτό το  επικίνδυνο πέρασμα προς τα Σκόπια.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αρχές Μαρτίου, πρότεινε ένα νέο μέσο βοήθειας έκτακτης ανάγκης για τις χώρες της ΕΕ που επωμίζονται το προσφυγικό βάρος συνολικού ποσού 700 εκατ. ευρώ, τη διετία 2016-2018, που θα παρέχεται σε στενή συνεργασία με τα κράτη-μέλη και οργανισμούς, όπως οργανώσεις του ΟΗΕ, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και διεθνείς οργανισμούς.

Την έντονη αντίθεσή της στην παρουσία Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) στα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων, εκφράζει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία .

               Ειδήσεις που καταγράφουν συμπεριφορές και γνώμες σχετικές με τις Μη Κυβερνητικές οργανώσεις. Αυτές τις  Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις –νομικά συγκροτημένες οργανώσεις  που διαφημίζονται πως δρουν έξω από τα κρατικά κανάλια με στόχους ευρύτερα κοινωνικούς εφαπτόμενους όμως της πολιτικής- που υποκαθιστούν σε πολλές δραστηριότητες το κράτος  ή ανοίγουν δρόμους για άσκηση συγκεκριμένης πολιτικής. Τονίζεται μάλιστα  ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας τους, η στήριξή τους στην ιδιωτική πρωτοβουλία και η ανεξαρτησία τους από το κράτος κι ας χρηματοδοτούνται και από κυβερνήσεις. Αρκεί  που αποκλείουν εκπροσώπους κυβερνήσεων από την ένταξή τους στην οργάνωση.

               Έχοντας παραιτηθεί από το όραμα ενός καλύτερου μέλλοντος και μιας ιδανικής κοινωνίας εναποθέτουμε ελπίδες σε ιδιωτικού τύπου πρωτοβουλίες που στοχεύουν να επιτύχουν συγκεκριμένα αποτελέσματα και  τέτοιες πρωτοβουλίες θεωρούνται οι ΜΚΟ. Στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ιδιωτικοί φιλανθρωπικοί οργανισμοί, επιδοτούμενοι από κυβερνητικά ή άλλα αδήλου προελεύσεως κονδύλια,  που διαφημίζουν ότι παλεύουν ενάντια στην αθλιότητα του κόσμου, υποκαθιστώντας τοπικά και χρονικά το κράτος.  Η δημιουργία τους δεν δείχνει παρά μια βαθειά δυσπιστία απέναντι στα κρατικά όργανα, μόνο βέβαια όσον αφορά στις κοινωνικές παροχές, που όμως συνδυάζεται με μια βαθύτατη συμφωνία με την νομιμοποιητική αρχή που στηρίζει τις κρατικές δομές.

 Όπου εμφανίζονται προβλήματα που μπορεί να οδηγήσουν σε συγκρούσεις, η εμφάνιση των ΜΚΟ εξασφαλίζει τη δημιουργία νέων πρακτικών που επαναπροσδιορίζουν τις αρμοδιότητες που έχουν μεταβιβασθεί στο κράτος ενισχύοντας την ψευδαίσθηση για ανάληψη από τους ίδιους τους πολίτες της διαχείρισης του κοινωνικού τους βίου.  Κι έτσι ενώ  υποψιαζόμαστε συνήθως  τις κρατικές αρχές ως διαφθαρμένες και διαφθείρουσες, δεν  τίθεται όμως ζήτημα αμφισβήτησης της κυρίαρχης ιδεολογίας πολύ περισσότερο των θεμελίων της κοινωνικής τάξης. Γι’  αυτό  μια αναθεώρηση των υφιστάμενων μορφών πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης που δεν εκφράζουν ούτε απορρέουν από ταξικές αντιθέσεις  και δεν στοχεύουν στην αλλαγή οικονομικών και πολιτικών δομών υποστηρίζεται από την ίδια την κυρίαρχη εξουσία διοχετεύοντας έτσι συγκρούσεις σε πεδία πέραν της παραγωγής και του ταξικού κράτους. Κι επειδή τα γεγονότα αντιμετωπίζονται σαν αυτοτελή μη εντασσόμενα σ’ ένα συνολικό πλαίσιο, όπου θα τονιζόταν η αλληλεξάρτηση όλων των φαινομένων και όχι απλώς η διαδοχή τους, στα μεγάλα ζητήματα, όπως τώρα στο προσφυγικό, η ανεπάρκεια και πολλές φορές ο ύποπτος ρόλος τους γίνονται πασιφανείς.

               Οι ΜΚΟ δείχνουν να προσπαθούν  να συμφιλιώσουν κάθε είδους αντιφατικά δεδομένα. Τα μέσα ενημέρωσης διεκτραγωδούν το γεγονός, περιγράφουν όλη τη φρίκη του κακού και του πόνου και οι ΜΚΟ μοιάζει να θέλουν να είναι αποτελεσματικές και πρακτικές δεν φιλοδοξούν ούτε ελπίζουν να νικήσουν τη δυστυχία που είναι τόσο μεγάλη. Κι όλες αυτές δηλώνουν ότι υπηρετούν ανθρωπιστικούς σκοπούς και  υποστηρίζουν πως παραμένουν άκριτοι παρατηρητές όλων αυτών των δυστυχιών που θέλουν να περιθάλπουν, ενώ μπορεί να λειτουργούν και σαν μοχλός τους. Αρκεί να θυμηθούμε ότι στο Κόσσοβο αναπτύχθηκαν γερμανικές, ισπανικές, ελληνικές ΜΚΟ κάτω από την ομπρέλα των αντίστοιχων εθνικών τμημάτων του ΝΑΤΟ, γεγονός που δεν αφήνει και πολλά περιθώρια  για να μη φανεί η σύμπλευση του ανθρωπισμού τους  με την στρατιωτική επέμβαση. Εξάλλου ο ανθρωπισμός έχει γίνει άλλοθι επεμβάσεων και βομβαρδισμών, επομένως το να προσφέρεις βοήθεια στο όνομα του ανθρωπισμού και με την αρωγή αυτών που προκαλούν τις δυστυχίες δεν τις κάνει τις ΜΚΟ παρά εξάρτημα αυτών των επεμβάσεων. Σαν να μπορεί να μείνει ο ανθρωπισμός έξω από την πολιτική των εξουσιών και τα ταξικά συμφέροντα, σαν να μη χειραγωγούνται οι ΜΚΟ από τις κυβερνήσεις και να μη δρουν πολλές απ’ αυτές σαν Δούρειος ίππος στην πολιτική ζωή διαφόρων χωρών. Αποδείχτηκε αυτό με τη συμπεριφορά ΜΚΟ στο πόλεμο της  Γιουγκοσλαβίας, όπου μέλη των  Γιατρών χωρίς Σύνορα (π.χ. Ρονί Μπρομάν, επίτιμος μέλος) όχι μόνο τάσσονταν υπέρ των βομβαρδισμών αλλά πρότειναν και χερσαίες επιχειρήσεις, ενώ και στη χώρα μας ο Αλεξ Ρόντος, άλλοτε στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού Γ.Παπανδρέου, απολογούμενος πέρυσι στην ανακρίτρια που χειρίστηκε την υπόθεση της παράνομης, σύμφωνα με τη δικογραφία, χρηματοδότησης της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης ΙΜΙ, "Διεθνές Κέντρο Αποναρκοθέτησης", μεταξύ άλλων υποστήριξε ότι οι αποφάσεις για τη λειτουργία και το νομικό πλαίσιο των ΜΚΟ είχαν ληφθεί σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, διότι συνδέονταν με την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας.

               Η αναγόρευση του ανθρωπισμού και των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε κεντρικό επιχείρημα και νομιμοποιητικό παράγοντα των κάθε λογής επεμβάσεων δείχνει την κατά το δοκούν αξιοποίηση της ανθρωπιστικής ευαισθησίας. Στην ίδια λογική κινούνται και όλες αυτές οι Μη Κυβερνητικές αλλά κυβερνητικά χρηματοδοτούμενες οργανώσεις, οι οποίες καταλήγουν να είναι η μόνη ελπίδα για χιλιάδες κατατρεγμένους, άλλοθι της ανάλγητης πολιτικής κυβερνήσεων. Γίνεται όλο και πιο χειροπιαστό ότι αυτό που μπορεί να ονομαστεί ανθρωπιστικό κίνημα αν μοιάζει παγιδευμένο είναι γιατί στο μόνο που αποβλέπει είναι η εκτόνωση  της αγανάκτησης με την υπόσχεση για βελτίωση της προσωπικής ζωής κάποιων «τυχερών», πάντα μέσα στα πλαίσια του υφιστάμενου κοινωνικού συστήματος, όταν ακριβώς από δω πηγάζουν οι δυστυχίες που περιθάλπονται.   Ο χρόνος αυτό που έχει δείξει είναι πως κινήματα ή οργανώσεις που στηρίζονται σε ένα νεφελώδη γενικό κι αόριστο ανθρωπισμό εκτός τόπου και χρόνου παραμένουν χειραγωγημένα και μεταφερόμενα στις αποσκευές του ΝΑΤΟ και των κυβερνήσεων.