Κυριακή 31 Μαΐου 2015

«Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ»



Στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 28ης Μαίου μεταφέρεται ανταπόκριση της Dailymail  από τη Κω, όπου περιγράφεται μια  «εικόνα βγαλμένη από την κόλαση» την οποία  βιώνουν «οι Βρετανοί που επιλέγουν το δημοφιλές ελληνικό νησί για τις διακοπές τους». Κι αυτό, γιατί «την ώρα που οικογένειες τουριστών απολαμβάνουν τον ήλιο στις ξαπλώστρες, λίγα μέτρα παραπέρα, μετανάστες από την Συρία και το Αφγανιστάν έχουν κάνει «κατάληψη» στους δρόμους και τους έχουν μετατρέψει σε κολαστήρια». Εν ολίγοις οι μετανάστες και πρόσφυγες στην Κω ρίχνουν τη τιμή του προϊόντος «τουρισμός στην Κω».
               Η περιγραφή αυτού του άρθρου εικονογραφεί τον κόσμο μας. Ο κόσμος μας είναι ένας κόσμος κομμένος στα δύο, διαιρεμένος, μανιχαϊκός,  με μια διαχωριστική γραμμή που δεν πρέπει να ξεπερνιέται. Ο αναπτυγμένος καπιταλιστικός κόσμος εμπορεύεται την ευζωία και εξοστρακίζει κάθε τι που θα έριχνε την τιμή των προϊόντων που την εξασφαλίζουν. Γι’  αυτό και το πρώτο πράγμα που πρέπει να μάθουν πρόσφυγες, μετανάστες, φτωχοί κι εξαθλιωμένοι είναι να μένουν στη θέση τους, σκυμμένοι στα γόνατα, κυλισμένοι κατάχαμα, πεινασμένοι για ψωμί, για ρούχα κλπ. αθέατοι,  ευγνώμονες για τα  φιλεύσπλαχνα αισθήματα της καπιταλιστικής δύσης,  να μη περνούν τα όρια της ζώνης όπου τους επιτρέπεται να αναπνέουν από …φιλανθρωπία. Οι οικονομικές πραγματικότητες και  οι ανθρώπινες ανάγκες ανάμεσα στις δυο ζώνες δεν εφάπτονται πουθενά, παρά μόνο  αν είναι να διεισδύσουν οι εμπορευματικές σχέσεις που θα εξασφαλίσουν κέρδος.
«Στο καθεστώς της ιδιωτικής ιδιοκτησίας(…) κάθε άτομο σκέφτεται πώς να δημιουργήσει μια καινούργια  ανάγκη σ’ ένα άλλο άτομο, ώστε να το ωθήσει σε μια νέα θυσία, να το εγκλωβίσει σε μια νέα εξάρτηση και να το προσελκύσει σ’ ένα καινούργιο τρόπο απόλαυσης κι επομένως οικονομικής καταστροφής. Καθένας προσπαθεί να επιβάλει  στον άλλο μιαν αλλότρια δύναμη, ώστε μ’  αυτό τον τρόπο να ικανοποιήσει τη δική του εγωιστική ανάγκη. Η αύξηση της ποσότητας των αντικειμένων συνοδεύεται από μια επέκταση της κυριαρχίας των αλλοτρίων δυνάμεων στις οποίες  είναι υπόδουλος ο άνθρωπος, και κάθε καινούργιο προϊόν αντιπροσωπεύει μια νέα δυνατότητα αμοιβαίας εξαπάτησης και διαρπαγής. Ο άνθρωπος γίνεται τόσο φτωχότερος  σαν άνθρωπος, όσο μεγαλύτερη γίνεται η ανάγκη του για χρήμα με σκοπό να γίνει κύριος του εχθρικού όντος. Η δύναμη του χρήματος  του μειώνεται σε αναλογία αντίστροφη προς την αύξηση του όγκου της παραγωγής: δηλαδή μεγαλώνει η φτώχεια του καθώς αυξάνεται η δύναμη του χρήματος.
               Η ανάγκη για το χρήμα είναι λοιπόν η μοναδική και η αληθινή ανάγκη που παράγεται από το σύγχρονο οικονομικό σύστημα. Η ποσότητα του χρήματος  που γίνεται ολοένα και περισσότερο η μόνη αποτελεσματική του ιδιότητα. Όπως περιορίζει κάθε τι στην αφηρημένη μορφή του, έτσι περιορίζει και τον εαυτό του στη διάρκεια της ίδιας  της κίνησης του σε ποσοτική οντότητα. Η υπερβολή  και η έλλειψη παντός μέτρου καταλήγουν να είναι ο αληθινός του κανόνας. Από υποκειμενική άποψη, αυτό εκδηλώνεται εν μέρει στο ότι η επέκταση των προϊόντων και των αναγκών  υπόκειται σε εφευρετική και εσαεί  υπολογιστική υποδούλωση στις απάνθρωπες, αφύσικες και φανταστικές ανάγκες. Η ιδιωτική ιδιοκτησία δεν γνωρίζει τον τρόπο να μεταβάλει τη χυδαία ανάγκη σε ανθρώπινη ανάγκη. Ο ιδεαλισμός της είναι φαντασία, καπρίτσιο και ιδιοτροπία. Κανένας ευνούχος  ποτέ δεν κολάκεψε  τον άρχοντά του με τόση χαμέρπεια και δεν προσπάθησε με τόσο βρώμικα μέσα να ερεθίσει την αποχαυνωμένη του αίσθηση για ν’ αποσπάσει κάποιο  όφελος όσο ο βιομηχανικός ευνούχος –ο παραγωγός- για να κερδίσει λίγες δεκάρες, για να τραβήξει τα χρυσωμένα πουλιά έξω από τις τσέπες των πολυαγαπημένων εν Χριστώ αδελφών του. Κόπτεται να ικανοποιήσει τις πιο διεφθαρμένες φαντασιώσεις του άλλου, παριστάνει τον ρουφιάνο ανάμεσα σ’  αυτόν και στην ανάγκη του, ερεθίζει τις αρρωστημένες ορέξεις του, βρίσκεται εκεί περιμένοντας την παραμικρή του αδυναμία –κι όλα αυτά για να μπορέσει κατόπιν ν’  απαιτήσει την αμοιβή των καλών του υπηρεσιών τοις μετρητοίς. (Κάθε προϊόν είναι ένα δόλωμα για την προσέλκυση του είναι του άλλου, του χρήματός του. Κάθε πραγματική  και δυνατή ανάγκη είναι μια αδυναμία που θα τραβήξει τη μύγα στο φλυτζάνι με την κόλλα. Η γενική εκμετάλλευση της κοινωνικής ανθρώπινης  φύσης, όπως και κάθε ατέλεια του ανθρώπου είναι ένας δεσμός με τον ουρανό –ένας εύκολος  δρόμος που οδηγεί τον παπά κατευθείαν στην καρδιά του. κάθε ανάγκη είναι και μια ευκαιρία για να πλησιάσουμε το διπλανό μας φορώντας τη μάσκα της καλωσύνης  και να του πούμε: αγαπητέ φίλε, σου δίνω ό,τι χρειάζεσαι, γνωρίζεις όμως την condition sine qua non. Ξέρεις  με ποιο μελάνι πρέπει να υπογράψεις τη συμφωνία που σε δένει μαζί μου, δίνοντάς σου απόλαυση, σε ληστεύω)
               Αυτή η αποξένωση εν μέρει εκδηλώνεται στο γεγονός ότι παράγει αφ’ ενός έναν εκλεπτυσμό των αναγκών και των μέσων ικανοποίησης τους, κι αφ’ ετέρου έναν κτηνώδη εκβαρβαρισμό, μιαν απόλυτη, χονδροειδή, αφηρημένη απλούστευση της ανάγκης. Ή μάλλον στο γεγονός ότι διαρκώς αναγεννά τον εαυτό της με την αντίθετη όψη
               (…) Ο,τι σου παίρνει  ο πολιτικός οικονομολόγος σε ζωή και ανθρωπιά, σου τ’ αντικαθιστά με χρήμα και πλούτο. Κι όλα όσα εσύ δεν μπορείς, τα μπορεί το χρήμα σου»
                       (Κ. Μαρξ «Χειρόγραφα 1844», εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη)

Δευτέρα 25 Μαΐου 2015

ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ KI ΕΞΑΠΑΤΗΣΕΙΣ

Οι περιγραφές για τις  ατέλειωτες διαπραγματεύσεις της για πρώτη φορά κυβέρνηση της αριστεράς με τους εταίρους, που παρατείνονται  όλους αυτούς τους τελευταίους μήνες, ευνοούν τη λεπτομέρεια, αναλύουν τις πολύμορφες κινήσεις των συμμετεχόντων σ’  αυτές, μας καθηλώνουν σε επιμέρους περιστατικά για να τα παρακολουθούμε με θέρμη  και σχεδόν πάντα απομονωμένα. Από τις δηλώσεις του Π. Λαφαζάνη που βεβαιώνει πως  «οι προγραμματικές μας δεσμεύσεις θα υλοποιηθούν μέχρι το τέλος και αυτό οφείλουν να το γνωρίζουν οι πάντες στην ΕΕ», τα  «παραμύθια, παραμύθια» του Γ.  Βαρουφάκη σχετικά με την μαγνητοφώνηση του Γιούρογκρουπ, ως την σταθερή αισιοδοξία του Α. Τσίπρα για  «σταθερή, μακροπρόθεσμη και βιώσιμη λύση, χωρίς τα λάθη του παρελθόντος». Εστιασμένοι πάντα σε συγκεκριμένα σημεία συμβαίνει να χάνουμε από τα μάτια μας την ενότητα των ενεργειών και των σκοπιμοτήτων. Οι μεταρρυθμίσεις που ζητούνται δεν είναι διαφορετικές απ’  αυτές των προηγούμενων χρόνων –πάλι η απελευθέρωση της  αγοράς εργασίας, πάλι το συνταξιοδοτικό κλπ. Οι βερμπαλισμοί της …επαναστατημένης αριστερής πλατφόρμας και λοιπών …επαναστατών, όπως η Ζ. Κωνσταντοπούλου, εντός του κυβερνώντος κόμματος επιδιώκουν τη συσκότιση σχετικά με  τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης,  για λογαριασμό της οποίας διαχειρίζεται την εξουσία  η για πρώτη φορά κυβέρνηση της αριστεράς.
                    Η κυρίαρχη τάξη με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση διαχειρίζεται καλύτερα την οργή μέσα στις εκμεταλλευόμενες τάξεις –τη σταματάει πριν οργανωθεί και ξεσπάσει, και τις κρατάει υπό έλεγχο με την εξαπάτηση. Η  ΕΕ δεν αποτελεί μια κόλαση από την οποία θα ήθελε κανείς να απομακρυνθεί όσο το δυνατό γρηγορότερα, αλλά έναν παράδεισο για λίγους που γι’  αυτό  προστατεύεται και θα πρέπει να είναι κανείς άξιος γι’ αυτή.  Κι απέναντι σ’ αυτόν τον τακτοποιημένο κόσμο της αστικής τάξης όλοι οι άλλοι θεωρούνται ένοχοι με πρώτο και κύριο τον εργαζόμενο. Θεωρείται κατώτερος και πείθεται και γι’  αυτό.  
                   Κι ενώ προωθείται μια εντατική και τελικά καταστροφική απόλυτη εκμετάλλευση της μεγάλης μάζας των εργαζομένων από την πανίσχυρη πλούσια τάξη μιας ελάχιστης μειονότητας, η χρήση της έκφρασης ταξική σύγκρουση δεν …εγκρίνεται, ούτε λόγος για ταξικό αγώνα, εφόσον ουσιαστικά προπαγανδίζεται πως δεν υπάρχουν πια τάξεις, αλλά ευκαιρίες και ικανότητες που μεγαλώνουν τις  δυνατότητες επιτυχίας των ατόμων. Η άρχουσα τάξη με δεκαετίες προπαγάνδας  κατάφερε να μην υπάρχει σαφής επίγνωση της τάξης που ανήκουν οι εξαθλιωμένοι, ούτε ειδικά ταξικός αγώνας όταν μάλιστα είναι ελάχιστη και η συνείδηση του  αγώνα εν γένει.
                  Οι αντιφάσεις σε  λόγια, έργα, αξίες, κανόνες κλπ. δεν παίρνουν σαφή μορφή και τις θεωρούμε τυχαίες και περιστασιακές. Είναι που δεν τις συνειδητοποιούμε και δεν εντοπίζουμε τις αιτίες τους στην ταξική διαστρωμάτωση της κοινωνίας. Γι’  αυτό δεν συνειδητοποιούμε καν τις  αντιφάσεις ανάμεσα στις …αξίες που ο αριστερός ΣΥΡΙΖΑ υιοθετεί θεωρητικά και τους κανόνες και ενέργειες που εφαρμόζει πρακτικά, όπως εκφράζονται από τον πρωθυπουργό που αναζητά τη συμβολή όσων μπορούν να συμβάλλουν στο να βρεθεί βιώσιμη λύση για συμφωνίες που ευνοούν τα καπιταλιστικά συμφέροντα, όπως εκφράζονται από την ΕΕ, την ίδια στιγμή που  κηρύττει πόλεμο εναντίον «των ελίτ των ολιγαρχών που φοροδιαφεύγαν τα προηγούμενα χρόνια».  Γι’  αυτό και μοιάζουν όλα τόσο παράλογα, εφόσον αντιφάσεις επί αντιφάσεων όχι μόνο δε συνειδητοποιούνται, αλλά εκφράζονται με συγκινησιακά βιώματα που οδηγούν σε αποσύνθεση το στοχασμό. Η αριστερή πλατφόρμα που απαιτεί εθνικοποιήσεις τραπεζών, διαφάνεια στα μέσα ενημέρωσης, άρση των προνομίων και της ασυλίας ισχυρών οικονομικών συμφερόντων, φορολόγηση του μεγάλου πλούτου  συμπλέει  με τη  δήλωση στις Κάννες της Τ. Φόντα «Πρέπει να απαλλαγούμε από τον ασύδοτο καπιταλισμό. Είναι πολύ δύσκολο αλλά μπορεί να γίνει». Είναι η φωνή της  άρχουσας τάξης που κατασκευάζοντας ορισμένα γεγονότα έχει τη δυνατότητα να ελέγξει το στοχασμό και τη συμπεριφορά των ανθρώπων που υποτάσσονται ή προσαρμόζονται σ’  αυτά.
                 Κι όλ’  αυτά δεν   εντάσσονται παρά στη συσκότιση  της πραγματικότητας που η άρχουσα τάξη επιδιώκει. Πως δεν είναι ταξική η κοινωνία  που βασίζεται στην ύπαρξη της ατομικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής, πως δεν υπάρχει οικονομική εκμετάλλευση που είναι και ο λόγος ύπαρξης ολόκληρου του ταξικού συστήματος. Κι επομένως ούτε εργατική τάξη υπάρχει και πολύ περισσότερο δεν χρειάζεται κόμμα της εργατικής τάξης το κομμουνιστικό. Γιατί ακριβώς είναι αυτή η κοινωνική τάξη που συνειδητοποιεί, βιώνοντάς τες, αυτές τις αντιφάσεις και μπορεί να αγωνιστεί να τις ξεπεράσει.