ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

    Σπάνιο πράγμα να βρεθούν ηγεμονικές ομάδες που  να παραχωρούν εξαιτίας  των  λαϊκών διεκδικήσεων  ένα μέρος από την εξουσία τους και να έχουν  τόση φρόνηση, ώστε να παρατήσουν  μόνοι  τους ό,τι  θ’ αναγκαστούν  με την πίεση των πραγμάτων να στερηθούν υστερότερα, γιατί πάντα πιστεύουν ότι έχουν την δυνατότητα και ικανότητα να υπερασπιστούν το σύστημά τους… μέχρι να φθαρούν και να πέσουν – και φυσικά ούτε το οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο στη χώρα μας  αποτελεί εξαίρεση. Αντίθετα,  τρομοκρατούν  τις λαϊκές μάζες, εξάπτουν το φανατισμό και τους φόβους προβάλλοντας την απειλή κινδύνων και εκμεταλλεύονται τα λαϊκά πάθη. Η αντικατάσταση του υπουργού Οικονομικών, στην κυβέρνηση Παπανδρέου,   τη μόνη διαφοροποίηση που έφερε  ήταν ο βερμπαλιστικός, δογματικός, γεμάτος θεατρινίστικο εγωισμό  λόγος του Ευ. Βενιζέλου, ο οποίος ακατάσχετα  δημοκοπεί, θέλοντας να δώσει την εντύπωση ότι αγωνίζεται για να υπερασπίσει  μια δικαιότερη κατανομή οικονομικών βαρών, που είναι φυσικά αναπόφευκτα, ενώ στην πραγματικότητα  αγωνίζεται να υπερασπίσει την κυριαρχία του συστήματος  και βοηθά να θεμελιωθεί  η νέα μορφή του για να το σταθεροποιήσει.  Οι προνομιούχες τάξεις αναζητούν κάθε φορά καινούργια μέσα δύναμης  - π.χ. ο προβοκατόρικος ρόλος κουκουλοφόρων - μέσα από το φόβο τους μη τους αφαιρέσουν τα παλιά.Τελικά δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι δεν θα   καταλήξουν να κάνουν εγκλήματα για τη σωτηρία τους.

     Εκ παραλλήλου,  η κυβερνητική εξουσία έχει κάθε συμφέρον να δείχνει ότι συνεργάζεται με λαϊκές ομάδες,  αφού έτσι  θα μπορούσε  να φανεί ότι ανανεώνεται η εξουσία της  ή να στρέψει τη μια κοινωνική τάξη εναντίον της άλλης  για  να αποφύγει τις οδυνηρές συνέπειες της όποιας αντίδρασης ή εξέγερσης.  Εξάλλου δεν παραλείπει  η κυβέρνηση να θέλει να δίνει την εντύπωση ότι κάνει οικονομίες για ν’  αποτραπεί η χρεωκοπία, με την οποία συνεχώς απειλεί ολόκληρη την κοινωνία. Μόνο που  είναι εικονικές οι οικονομίες αυτές και γι’  αυτό  δεν έχουν κανένα άμεσο αντίχτυπο, αφού το μόνο που κάνουν είναι να μην αφήνουν καμιά πηγή του τόπου αστράγγιστη.

      Συγχρόνως η αδυναμία των πολιτικών ηγετών, τόσο των εγχώριων όσο και της Ευρωπαϊκής  Ένωσης,   να κατανοήσουν τις πραγματικές διαστάσεις των επιπτώσεων από τις  αποφάσεις που παίρνουν,  τους εμποδίζουν να εκπονήσουν σχέδια που να ανταποκρίνονται στην ανάγκη των καιρών, ακόμα και μέσα στα πλαίσια των δικών τους συμφερόντων. Σοφίζονται λοιπόν δικαιολογίες για όλα  και δείχνουν ότι δεν έχουν κατανοήσει ότι τελειώνει ο ρόλος τους εκεί που τελειώνουν οι ιδέες τους. Απειλούν με το χάος, τρομοκρατούν λαούς και συνεχίζουν να μιλούν για δημοκρατία.

     Οι εγχώριοι πολιτικοί μας πάλι – κυβέρνηση, μείζονα αντιπολίτευση με ουρά το κόμμα του Καρατζαφέρη -  συναγωνίζονται στις εκδηλώσεις πατριωτισμού και εκκλήσεις για εθνική ενότητα.  Η εθνική ενότητα όμως, που επίσημα η κυρίαρχη εξουσία  ενθαρρύνει, είναι  μια καλά υπολογισμένη πρόταση, την οποία  πιπιλίζει το στόμα των πολιτικών, που τα μεγάλα αφεντικά των οικονομικών συγκροτημάτων  έχουν εγκαταστήσει μέσα στη  βουλή, για να νομιμοποιήσουν  την εκμετάλλευσή τους και να μεταδίνουν στους εκμεταλλευομένους μαζί με τα ψίχουλα των  δικαιωμάτων την  δημοκρατική αποδοχή των αποφάσεών τους. Οι εργαζόμενοι όμως πια  δεν παίρνουν τίποτε, μόνο δίνουν. Η δημοκρατία των πλουσίων είναι πάντοτε έτοιμη  να ρίξει πάνω στο λαό με τα σφιγμένα ζωνάρια, το μάννα της ελευθερίας, των δικαιωμάτων και των νόμων- με την προϋπόθεση ότι τα ελέγχουν. Προτρέπουν αυτούς που εκμεταλλεύονται και τους εκμεταλλευόμενους να αλληλοκατανοηθούν, εκείνους που ληστεύονται να θυσιάσουν τα αγαθά τους για τα ωραία μάτια της ευημερίας … που θα έρθει. Χρειάζεται γι’ αυτό περισσότερη ρητορική. Και ο  Βενιζέλος τη διαθέτει. Χρειάζεται όμως και ένας ιδεαλισμός που ο Παπανδρέου ξέρει να προβάλλει όχι βέβαια και να τον αποδεικνύει έμπρακτα - δεν δίστασε να διαγράψει τον διαφωνούντα βουλευτή Π. Κουρουμπλή επειδή έπραξε κατά συνείδηση. Κάθε κοινωνική ομάδα όμως έχει και το δικό της  ιδεαλισμό, που δεν είναι γραμμένος στον ίδιο τόνο. Για να μη βρίσκονται σε δυσαρμονία και για να αποκαταστήσουν τη συναυλία πρέπει ν’  αγγίζονται  κι άλλες χορδές, ιδιαίτερα εκείνες του φόβου και του κοινού συμφέροντος- και να πάλι  προβάλλει ο πατριωτισμός.  Από την άλλη μεριά, η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση   έρχεται να συντονίσει  την αρμονία των μεγάλων ψαριών, γιατί  είναι αυτά που δίνουν τον τόνο. Είναι οι κύριοι του ποταμού όπου όλοι οι εργαζόμενοι είναι τα μικρά ψαράκια. Έχουν συμφέρον λοιπόν όλα τα μεγάλα ψάρια  να συνεταιριστούν για να αμυνθούν εναντίον εκείνων που μπορεί να απειλήσει το κελάρι τους. Γι΄ αυτό και η έκδηλη ικανοποίηση της καγκελαρίου της Γερμανίας που ψηφίστηκε το μεσοπρόθεσμο στην Ελλάδα. Τα κελάρια συνεχίζουν να φυλάγονται και στην Ελλάδα Ο κόσμος που έχει κυρτωμένη τη ράχη κάτω από το βάρος της προνομιούχας τάξης δεν άλλαξε μεν  καβαλλάρη    αλλά   το πλήθος των χημικών που έπεσαν στο Σύνταγμα δείχνει το  φόβο του συστήματος  μήπως κάποια στιγμή όλος αυτός ο κόσμος  πηδήξει ό ίδιος πάνω στη σέλλα.

     Εγχώριοι κι ευρωπαίοι  πολιτικοί με τους γραφειοκράτες της Ε.Ε δείχνουν ότι έχουν χάσει το δεσμό τους με την κοινωνική πραγματικότητα, δεν καταλαβαίνουν τίποτε κι εξακολουθούν να ρητορεύουν, να διαφωνούν, να διατάζουν,  απαιτώντας, με κάθε μέσο,  να μη διαψεύδεται η εικόνα του κόσμου που έχουν σχηματίσει.  

   Οι ψευδαισθήσεις όμως ποτέ δεν κρατούν πολύ

ΤΑ ΡΕΣΤΑ

   

      Δέκα μέρες  μετά  συνεχίζουν οι φιλότιμες προσπάθειες,  και με την αρωγή  μέρους των ΜΜΕ,  για να φανεί ότι, με τον   ανασχηματισμό  της  κυβέρνησης και την ανάληψη του υπουργείου Οικονομικών από τον Ευ. Βενιζέλο, διαλύθηκαν  η δυσφορία, οι  ενστάσεις  κι αντιρρήσεις  των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι έδιναν την εντύπωση  πως επεδίωκαν  αλλαγές στην κυβερνητική πολιτική. Επιδιώκεται μάλιστα να λαξεύσουν ένα προφίλ του Βενιζέλου,  πιο φιλολαϊκό, δυναμικό  και αποφασιστικό. Ο ίδιος καταβάλλει  ιδιαίτερες προσπάθειες γι’ αυτό με τις δηλώσεις που αναπαράγουν τα ΜΜΕ, όπως «Δεν επεξεργάσθηκα εγώ το Μεσοπρόθεσμο και δεν με εκφράζει η αναλογία εσόδων-δαπανών. Θα ρίξω όλο το βάρος στην φοροδιαφυγή και σε ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα», η  «Είναι πολυ εύκολο να διατυπώνει κανείς  σκληρή κριτική για φορολογικά μέτρα που είναι από τη φύση τους δυσάρεστα για τους πολίτες. Δεν πρόκειται όμως περί αυτού. Πρόκειται για υπαρξιακά αναγκαίες σωστικές κινήσεις.» Μ’ αυτόν τον τρόπο θέλει να πείσει από τη μια για τις δικές του και της κυβέρνησης διαπραγματευτικές ικανότητες  αφήνοντας υπονοούμενα για τις ικανότητες του προκατόχου του κι από την άλλη να υπογραμμίσει  για μια ακόμη φορά το νομοτελειακό χαρακτήρα των κυβερνητικών επιλογών.  Κι όλα αυτά για να κερδηθεί λίγος χρόνος,  τόσος, όσο για να νομιμοποιηθεί και τυπικά η αποδοχή και εφαρμογή του λεγόμενου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

      Οι ενέργειες της κυβέρνησης αυτούς τους 21 μήνες αποδεικνύει, αν μη τι άλλο, τον δικό της περιορισμένο πολιτικό ορίζοντα, που είναι εγκληματικά βραχύς- ούτε μήνας πια.

      Το πρόβλημα είναι ότι οι πολιτικοί μας, τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία,  παρόλο που είχαν συγκλίνει, κυρίως  των δυο εναλλασσόμενων στην εξουσία  κομμάτων, γύρω από ένα ελάχιστο πρόγραμμα,  και τόνιζαν το διαχειριστικό χαρακτήρα της πολιτικής τους, στοχεύοντας  απλώς στην αποτελεσματικότητά  της, δεν κατάφεραν ούτε καν σ’ αυτά  με επιτυχία  να ανταποκριθούν.

      Σίγουρα,  ο πολιτικός είναι σε μόνιμη κούρσα με το χρόνο και η φύση κάθε ενέργειάς του εξαρτάται από  το αν πραγματοποιήθηκε στη σωστή στιγμή, ή πολύ νωρίς, ή πολύ αργά.    Η κυβέρνηση Παπανδρέου, με όλες τις μεταλλάξεις της, κάθε φορά αποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να επιβιώσει στην κούρσα με το χρόνο και δίνει την εντύπωση ότι οι αποφάσεις της  είναι αργοπορημένες αντιδράσεις στο  χείμαρρο των γεγονότων, ανίκανη να ξεπεράσει τον ορίζοντα του συστήματος που δημιουργεί, ή κι απλώς αποδέχεται,  με τη δραστηριότητά της.  Έτσι φαίνεται ότι  μπορεί να λύσει μό­νο εκείνα τα προβλήματα που μπαίνουν στην οπτική της  γωνία, ή τα  προσάρμοσε με τέτοιο τρόπο στις ικανότητές της,  για να μπορέσει να τα καταλάβει.

 Από  τους πρώτους μήνες  διακυβέρνησης έδινε την εντύπωση ότι  προσπαθούσε  να τα μεταφέρει όλα στο επίπεδο της, στο πεδίο της τεχνικής, της ωφελιμότητας και του άμεσου απο­τελέσματος. Επειδή σκεφτόταν  για την πραγμα­τικότητα με τα σχήματα της επικοινωνίας -χειραγώγησης, της ωφελιμότητας  και της κυριαρχίας, θεωρούσε  πραγ­ματικό μόνο εκείνο με το οποίο μπορούσε να κυρι­αρχήσει, να χειραγωγήσει και να αξιοποιήσει, (αποδοχή  οικονομικής κατάστασης και προτεινόμενων  μέσων διαχείρισής της)   και όλο τ' άλλο (ανάλυση αιτίων, εναλλακτικές προτάσεις κλπ) θεωρούσε  ότι  αποσυντίθεται και σκορπίζεται σαν μη πραγματικό

Οι κυβερνήσεις Παπανδρέου, παρά τη φλύαρη ρητορική  τους,  αποδεικνύονται  ότι το μόνο που μπορούσαν  ήταν  να προωθούν, μέσα από εκβιαστικά διλήμματα,  αυτούσια προτεινόμενες από Ευρωπαίους συγκεκριμένες πολιτικές  σε οικονομικά προβλήματα, ενώ παρουσιάζονταν   αδύναμες  σε σχέση με την πραγματικότητα που ξεπερνάει τους ορίζοντές τους. Κάθε φορά αυτό που εμφάνιζαν για τελικό και λυμένο αποδεικνυόταν  σαν απλή προσωρινότητα.

Συγχρόνως, από την αρχή της ελληνικής κρίσης  έχουμε να κάνουμε από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με συνεπικουρία και της κυβέρνησής μας,  με μια περίπτωση «αυτοεξιδανίκευσης», η καταδίκη δηλ. των «κακών ελλήνων» από τα ευρωπαϊκά  οικονομικά κέντρα, χρησίμευσε για την συγκρότηση ενός δίπολου,  με τους κακούς έλληνες από τη μια και από την άλλη τους καλούς ευρωπαίους, κυρίως  Βόρειους,  τους  πολιτικά άμεμπτους, που ακολουθούν  τους κανόνες που έχουν θεσπιστεί μέσα από συνθήκες της Ε.Ε και γι’  αυτό δεν απειλούνται από οικονομική καταστροφή. Ο διαστροφικός αυτός μηχανισμός επιτρέπει σ’  ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των Ευρωπαίων να καταξιώσουν  την πολιτικά ορθή συμπεριφορά τους, χωρίς αξιόλογες αντιδράσεις στις αποφάσεις της εξουσίας,  μέσα  όμως από μια πράξη απόρριψης – αυτών των λαών, που ως άφρονες, νωθροί, διεφθαρμένοι επιβιώνουν, όπως πιστεύουν, εις βάρος τους. Μέχρι τώρα αυτός ο μηχανισμός αναδείχτηκε πολύ αποτελεσματικός για την κινητοποίηση των παθών και τη δημιουργία ενότητας μεταξύ αυτών των ευρωπαίων κατοίκων που νιώθουν  ότι διατηρούν και υπερασπίζονται την ποιότητα ζωής τους  μέσα από την ίδια τη διαδικασία του αποκλεισμού των άλλων.

Την ίδια στιγμή, στη χώρα μας,  ουσιαστικά δεν επιτρέπεται στους εργαζόμενους να έχουν πολιτικό ρόλο, γιατί, πέρα από εκβιαστικά διλήμματα, οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες και  δεν ξέρουμε επακριβώς και στην κατάλληλη στιγμή  τι πραγματικά συμβαίνει. Μας αρνούνται, και μεις το αποδεχόμαστε, τη δυνατότητά μας να ερμηνεύουμε αυτόνομα, και με βάση το δικό μας νου, τις πληροφορίες και στην πραγματικότητα αυτή την αναπαλλοτρίωτη δραστηριότητα την επιτελεί  η κυβέρνηση αντί για μας και στο όνομά μας.

Η κυβέρνηση δίνει την εντύπωση ότι παίζει τα ρέστα της. Φτάνουμε σε ένα οριακό σημείο, όπου συναρθρώνονται  φόβοι και αισθήματα δυσαρέσκειας που δεν γνωρίζουμε ποια μορφή αντίδρασης μπορεί να διαμορφώσουν. Ισως γι’  αυτό αρχίζει ο εκφοβισμός να είναι πια απροκάλυπτος (σενάρια για χρεωκοπία με αναφορά σε τάνκς του Πάγκαλου).

Τώρα, όσο κουραστική κι αν είναι η επανάληψη,   μπορεί  και πρέπει να είναι καθοριστικός ο ρόλος της Αριστεράς, που θα πρέπει να διεισδύει στο ουσιαστικό και να αποκαλύπτει τις βάσεις από τις οποίες θα προκύψει ο τρόπος δράσης και σκέψης μας για να απελευθερωθούμε από τις αυταπάτες μας και να αντιδράσουμε.