Κυριακή 31 Ιουλίου 2011

ΠΕΡΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΜΥΘΕΥΜΑΤΩΝ

     Ολοι μιλούν για ανάπτυξη, την οποία έχουν φετιχοποιήσει, θεωρώντας τη ότι λύνει όλα  τα κοινωνικά προβλήματα. Ιδαίτερα μετά τον πόλεμο η ανάπτυξη ιδεολογικοποιήθηκε απολύτως, έγινε το βασικό ζήτημα σε διεθνείς οργανισμούς  και κυβερνήσεις, ο κυρίαρχος στόχος που πάση θυσία πρέπει να επιδιώκεται. Υποκατάστησε στην ουσία πολλές άλλες  έννοιες που αποτελούσαν και πεδίο κοινωνικών αγώνων, όπως η δημοκρατία, η ελευθερία, η  κοινωνική δικαιοσύνη κλπ. Διεθνώς, η νέα τάξη πραγμάτων που έχει κυριαρχήσει στοχεύει στην  ανάπτυξη ως λύση όλων των προβλημάτων, καθορίζοντας  το είδος και την κατεύθυνσή της, που εξυπηρετεί τις κυρίαρχες τάξεις. 
      Μιλούν τώρα για κρίση της ανάπτυξης και θέλουν να την ξεπεράσουν με μια νέου τύπου ανάπτυξη, που δεν αφορά πια ούτε τους  πολίτες αλλά ούτε καν την πραγματική οικονομία. Αν και γενικότερα η ανάπτυξη σημαίνει την εξέλιξη ενός πράγματος, τη μετάβαση μιας κατάστασης σε μια νέα θέση ισορροπίας, η έννοια της ανάπτυξης συρρικνώθηκε πια στην καθαρά οικονομική της διάσταση, αδιαφορώντας και ανεξαρτοποιώντας την από τις κοινωνικές μεταβολές. Κι ενώ γνωρίζουμε  ότι η οικονομική βάση επικαθορίζει το εποικοδόμημα και πρωτίστως την κυριαρχούσα  ιδεολογία και είναι η κυριότερη ανεξάρτητη μεταβλητή που καθορίζει  το είδος και τη μορφή της κοινωνίας, το κυρίαρχο σχήμα της οικονομικής εξέλιξης παγκοσμίως στις μέρες μας δεν αμφισβητείται όχι βέβαια από την κυρίαρχη τάξη αλλά ούτε από τα πλήθη που υφίστανται τις ολέθριες επιπτώσεις της. 
       Η ιδεολογικοποίηση της ανάπτυξης και μάλιστα προς μια μόνο κατεύθυνση, την οποία ενστερνίστηκε το σύνολο του δυτικού κόσμου εσωτερικεύτηκε και έγινε αποδεκτή από όλες τις κοινωνικές τάξεις που τη θεωρούν ως τη μόνη λύση για όλα τα προβλήματα  του καπιταλιστικού συστήματος. Η κυρίαρχη τάξη του αναπτυγμένου κόσμου δεν αξιοποιεί μόνο μια διαδικασία άνισης ανταλλαγής με τις λεγόμενες υπανάπτυκτες χώρες και μέσω αυτής της διαδικασίας, που βασίζεται όχι μόνο στη λεηλασία των πλουτοπαραγωγικών πηγών τους αλλά πρωτίστως στην άνιση αμοιβή της εργασίας, καταφέρνει να αντλήσει από τον υπανάπτυκτο κόσμο αυτά που απαιτούνται για να φτάσει σε ένα στάδιο ευημερίας, αλλά επεκτείνει τώρα αυτό το μοντέλο και στις θεωρούμενες αναπτυγμένες χώρες. Οδηγώντας τεράστιους πληθυσμούς των δυτικών κοινωνιών στην προλεταροποίηση, προσπαθεί η κυρίαρχη τάξη να μην απολέσει την οικονομική της κυριαρχία. Το πρόβλημα είναι ότι σε ένα μεγάλο βαθμό όλη αυτή η διαδικασία γίνεται με τη συναίνεση του μεγαλύτερου τμήματος των λαών.
       Στη χώρα μας η ανάπτυξη  θεωρείται   η μαγική λύση για όλα τα προβλήματα της κοινωνίας. Ο υπουργός Οικονομικών Βενιζέλος κάνει έκκληση σε επιχειρηματίες, κεφαλαιούχους, εφοπλιστές  για "να κινητοποιήσουν όλους τους διαθέσιμους πόρους για  επενδύσεις και ανάπτυξη", ενώ σε μισθωτούς, συνταξιούχους και γενικά σε εργαζόμενους επιβάλλονται τα μέτρα λιτότητας εν ονόματι πάλι της ανάπτυξης. Από τη μια η έκκληση από την άλλη η αναγκαστική επιβολή με μοναδικό στόχο την ανάπτυξη, χωρίς μάλιστα οι λαϊκές μάζες να αμφισβητιούν  τη συγκεκριμένη οδό που οφείλεται να ακολουθηθεί, αλλά αναρωτιούνται μόνο για το αν τα κυβερνητικά μέτρα είναι αποτελεσματικά. Ακόμα και οι πιο απλοί κοινωνικοί προβληματισμοί έχουν εξοβελιστεί από τους δημόσιους διαλόγους, όπως π.χ. για την αναγκαιότητα προγραμμάτων παραγωγικής ανάπτυξης που δεν θα στηρίζονται στον τουρισμό η στις εισροές ξένων κεφαλαίων η σε ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων αγαθών ή "εκσυγχρονισμούς" και θα παίρνουν υπόψη και την κοινωνική προβληματική που αφορά στα δικαιώματα των εργαζομένων, την ευημερία τους  η το είδος των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις.
        Το πρόβλημα είναι ότι όλες οι κοινωνικές τάξεις προσπαθούμε να προσαρμοστούμε με τον ίδιο τρόπο στις οικονομικές συνιστώσες και δεν προσπαθούμε να δώσουμε διαφορετικές λύσεις στα προβλήματα που προέκυψαν από τον τρόπο που η κυρίαρχη τάξη θέλει να συνεχίσει να  επιβάλλει την εξουσία της, ελέγχοντας πρωτίστως την οικονομική σφαίρα. Αδιαφορώντας όταν το μοντέλο αυτό εφαρμοζόταν στις λεγόμενες  υπανάπτυκτες χώρες, αδυνατούμε να πιστέψουμε ότι ένα μεγάλο πλήθος ενεργού πληθυσμού  θα αποτελέσει τον υπανάπτυκτο κόσμο μέσα στον αναπτυγμένο. 
      Στις όποιες αντιδράσεις  μας συνεχίζουμε να αναζητούμε αγωνιωδώς την αναγνώριση από την εξουσία, με αποτέλεσμα την υποβάθμισή τους και περιθωριοποίησή τους. Αφού χρησιμοποιήθηκαν όλα τα μέσα  χειραγώγησης του συνδικαλιστικού κινήματος και επιτεύχθηκε ο βασικός στόχος - δηλ. η μείωση της μαζικότητας και του ρόλου του στην κοινωνία - οι εργαζόμενοι ακολουθούν τις  απελπισμένες μοναχικές τους πορείες. Οι εξασφαλισμένοι εργαζόμενοι από φόβο συντηρητικοποιούνται όλο και περισσότερο και αυξάνεται η αδυναμία κοινής δράσης με εκείνα τα τμήματα της εργατικής τάξης  που θίγονται περισσότερο η βρίσκονται στην ανεργία. Παπαγαλίζουν κι αυτοί τα σχετικά με το μύθο  της ανάπτυξης και θεωρούν ότι θα αποφύγουν την προλεταριοποίησή τους. 
       Ο ρόλος των δημοσίων υπαλλήλων  στους κοινωνικούς αγώνες θα μπορούσε να  ήταν καθοριστικός αν δεν είχε, το μεγαλύτερο τμήμα τους, αποκτήσει ψευδή ταξική συνείδηση έχοντας τη ψευδαίσθηση ότι συμμετέχει στην πίτα της εξουσίας. Οι πνευματικοί ταγοί, που οι περισσότεροι βρήκαν λιμάνι ν'  αράξουν στο πανεπιστήμιο, αν δεν είχαν αποκτήσει νοοτροπία δημοσίου υπαλλήλου, θα μπορούσαν να δώσουν κατευθύνσεις, να βοηθήσουν στην ταξική συνειδητοποίηση μεγάλων κοινωνικών ομάδων, να κρίνουν και να κάνουν κατανοητή  την οικονομικοπολιτική πραγματικότητα. Οι περισσότεροι όμως σιωπούν και βγάζουν  μόνο κάποιες άναρθρες κραυγές όταν θίγεται ο στενός  μικρόκοσμός τους, πιστεύοντας πως είναι αποκομμένοι από  ευρύτερα κοινωνικά στρώματα,  έως ότου να διαπραγματευθούν μπακαλίστικα και να έρθουν σε κάποια ισορροπία μέχρι το επόμενο χτύπημα. 
    "Τον ίδιο δρόμο παίρνουμε καθένας μοναχός"  ... μέχρι να κλείσουν όλοι οι δρόμοι και δεν θα είναι από τους αυτοκινητιστές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: