ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΣΜΟΙ

          Το βράδυ της προηγούμενης Δευτέρας οι Πρετεντέρης και Στάη αφιέρωσαν τις εκπομπές τους στην απόφαση της Α. Τζολί να προχωρήσει σε προληπτική μαστεκτομή για αποφυγή καρκίνου. Χαθήκαμε σε πληροφορίες γιατρών, αναλύσεις και παράθεση προσωπικών  εμπειριών αλλά και επαίνους για τη γενναία απόφαση της ηθοποιού. Δεν υπήρχε καμιά διαφοροποίηση στον προβληματισμό ανάμεσα στις δυο εκπομπές, ίσως μόνο μια προσπάθεια της Ε. Στάη να φανεί ότι επιμένει περισσότερο στον επιστημονικό λόγο.

             Όχι μόνο   η δημοσιοποιημένη  ενέργεια της ηθοποιού, αλλά και το  σκεπτικό πάνω στο οποίο  αυτή στηρίχτηκε έτυχε της δέουσας επιδοκιμασίας σχεδόν παγκοσμίως, γιατί όπως τονίστηκε, ενθαρρύνει όλες τις γυναίκες να εξεταστούν.

          Η μαστεκτομή έγινε γιατί η πρόβλεψη για ανάπτυξη καρκίνου ήταν σε  ποσοστό πιθανότητας 87%, όχι 88 ούτε 86. Η πρόβλεψη αναμενόταν να ήταν αληθής, η νομοτέλεια δεν αμφισβητείται, παρακάμπτονται τυχαίοι εξωγενείς παράγοντες που ίσως θα μπορούσαν να την ανατρέψουν. Η νομοτελειακή συμπεριφορά υπακούει σε έναν ακριβή και άρρηκτο νόμο. Όσο η επιστήμη αναπτύσσεται  η ερμηνεία όλων των φαινομένων μαθηματικοποιείται και καταλήγουμε να πιστεύουμε ότι είναι ζήτημα χρόνου η πλήρης απαλοιφή του χάους από τη ζωή μας. Πιστεύουμε σχεδόν πως λίγα μυστικά έχουν μείνει και γνωρίζοντας τις ενεργούσες δυνάμεις στα φαινόμενα, μπορούμε να τις συνδέουμε μεταξύ τους με σχέσεις αιτιότητας και το πρόβλημα της ακριβούς προγνώσεως να συνίσταται μόνο στην επακριβή καταγραφή όλων  των σχετικών δεδομένων. Όλα υπό έλεγχο λοιπόν.

          Μια τέτοια απόφαση όπως αυτή της ηθοποιού  στηρίζεται στη σιγουριά, ακόμα κι αν αναφερόμαστε σε πιθανότητες,   ότι και τα πιο πολύπλοκα φαινόμενα είναι ελεγχόμενα και προβλέψιμα από την επιστήμη και δεν κινδυνεύει έστω και η παραμικρή απόκλιση στη συμπεριφορά κάποιου παράγοντα να ανατρέψει την τελική πρόβλεψη. Η  απόφαση της ηθοποιού στηρίχτηκε σε τέστ ανίχνευσης ελαττωματικών γονιδίων, χωρίς να ληφθεί  υπόψη ότι κάτι που προκαλείται  από μια αιτία δεν είναι απαραίτητο να συμβεί  αναπότρεπτα κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, ενώ ελαχιστοποιήθηκε η πιθανότητα της αλλαγής των συνθηκών που μπορεί να αλλάξει τα αποτελέσματα της δοσμένης αιτίας  Η αποδοχή της ορθότητας της πρόβλεψης, ενώ οδηγεί στον προληπτικό ακρωτηριασμό που θεωρείται μέσον ρύθμισης της λειτουργίας του οργανισμού που έχει διαταραχτεί, χαιρετίζεται σαν νίκη και δεν αμφισβητείται η ορθότητά της, ακόμα κι αν εμπλέκονται φήμη και χρήμα.  

       Στην ευρύτατη δημοσιότητα αυτού του γεγονότος βρίσκουμε κοινωνικές οπτικές που χειραγωγούν προς ορισμένη κατεύθυνση τη σκέψη μας.   

             Όπως ο οργανισμός μας έτσι και η κοινωνία, αναπαριστάνοντάς τη με το μοντέλο ρυθμιζόμενου συστήματος, υποταγμένη  σε δεδομένους οικονομικούς και πολιτικούς νόμους επαϊόντων  εάν τους ακολουθεί  μπορεί να εξασφαλίσει την καλή λειτουργία της.   Σαν ο άνθρωπος να ιδιοποιείται τον κόσμο παθητικά όχι ενεργητικά μέσα από την πράξη, σαν η κοινωνική πραγματικότητα να μην είναι η αλληλεπίδραση  αντικειμενικών και υποκειμενικών παραγόντων. Οι νόμοι όμως της κοινωνικής ανάπτυξης  είναι νόμοι της δράσης των ανθρώπων και στην κοινωνική ζωή  διαμορφώνονται διαρκώς διάφορες δυνατότητες, η πραγματοποίηση των οποίων εξαρτάται  από τη συνειδητή δραστηριότητα των ανθρώπων.

        Από τη μια λοιπόν  γίνεται προσπάθεια να εδραιωθεί η  βεβαιότητα ότι όπως η πορεία οργανισμών με ελαττωματικά γονίδια είναι προδιαγεγραμμένη το ίδιο και η εξέλιξη μιας κοινωνίας που δεν ακολουθεί τους δεδομένους κανόνες είναι εκ των προτέρων καθορισμένη και πραγματοποιείται με μοιρολατρική αναγκαιότητα κι από την άλλη ετούτος ο μοιρολατρικός ντετερμινισμός  συμπληρώνεται με …αισιόδοξες αντιλήψεις ότι ο φόβος μας  για το μέλλον, που μετράται με ποσοστά, σχεδιάζει τις ενέργειές μας στο παρόν το οποίο  βλέπουμε ήδη βυθισμένο στο μέλλον που δήθεν ελέγχουμε. Η σημασία της ανθρώπινης πράξης  ελαχιστοποιείται και δρούμε υποταγμένοι σε μια αναπότρεπτη μοίρα. Σαν τα ζώα που ζουν σε ελεγχόμενο χώρο και  κινούνται με περιορισμένο τρόπο, δεν τολμούν να απομακρυνθούν, περιφέρονται στο ίδιο μέρος εκτελώντας διάφορες επαναλαμβανόμενες κινήσεις.     

           Καταλήγουμε να υποστηρίζουμε ότι ο κόσμος πρέπει να βρίσκεται σε τάξη ταυτίζοντας την τάξη με τη συγκεκριμένη κοινωνική οργάνωση που είναι σαν τον υγιή οργανισμό –πόσες φορές δεν ακούσαμε τέτοιους παραλληλισμούς. Οι κυβερνώντες με τη βοήθεια οικονομολόγων, κοινωνιολόγων και άλλων  ειδικών μεριμνούν, ή τουλάχιστον έχουν αυτό το χρέος, για τη σωστή λειτουργία του κάνοντας προγνώσεις για την εξέλιξή του ως ειδικοί κι επιδεικνύοντας σαν τρόπαιο έναν κόσμο που τελεί υπό έλεγχο. ¨Οσο λιγότερες δυνατότητες επέμβασης και ελέγχου στα γεγονότα θέλουν απο μας να υπάρχει  τόσο περισσότερο προσπαθούν να  αποκρύψουν την ερμηνεία τους πίσω από αναλύσεις τεχνοκρατικού χαρακτήρα με λεπτομέρειες που μας πείθουν ότι ο κόσμος που μας περιβάλλει είναι μια αχανής συλλογή  από χαοτικά δυναμικά συστήματα τα οποία κατανοούν και διαχειρίζονται μόνο οι ειδικοί με πολύ υψηλά μάλιστα ποσοστά  αποτελεσματικότητας.

         Σ’ έναν τέτοιο κόσμο όταν οι προγνώσεις των ειδικών δεν είναι καλές γι’ αυτόν φυσικά και δεν μπορούμε να τις αλλάξουμε. Οι ειδικοί θα αναλάβουν τον περιορισμό της καταστροφής και  μπορεί να απαιτηθεί όποιο τμήμα δεν λειτουργεί καλά  να πρέπει να ακρωτηριαστεί για να σωθεί το σύνολο.

               Τρία χρόνια τώρα οι ακρωτηριασμοί κοινωνικών ομάδων σε δικαιώματα και υλικούς όρους ύπαρξης  συνεχώς αυξάνονται. Και μεις περιμένουμε  ακόμα ότι στα νέα τεστ που υποβαλλόμαστε μονίμως όλο αυτό τον καιρό με τη θεραπεία που ακολουθούμε η πρόγνωση της εξαθλίωσής μας θα κινείται σε μικρότερα ποσοστά.