ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΕΞΟΥΣΙΩΝ

Το δικαστικό συμβούλιο απέρριψε το αίτημα του Ν. Ρωμανού  για άδεια προκειμένου να παρακολουθήσει τα μαθήματα της σχολής του, χωρίς να εξετάσει την ουσία του αιτήματός του, επειδή  δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις γι’ αυτό, δηλ. η συναίνεση στο αίτημά του  ειδικού εφέτη-ανακριτή, αφού θα πρέπει να εκδικαστούν οι εκκρεμείς υποθέσεις εις βάρος του.  Με την απεργία πείνας του Ν. Ρωμανού  για άλλη μια φορά δοκιμάζονται τα όρια της ανοχής του αστικού κράτους δικαίου και αποκαλύπτεται η πραγματική λειτουργία του.

               Η αστική τάξη δεν εξουσιάζει μόνο με τους κατασταλτικούς μηχανισμούς του κράτους της για να ικανοποιεί τα βασικά συμφέροντά της αλλά και οργανώνει  το σύνολο της κοινωνίας σύμφωνα μ’  αυτά εμφανίζοντάς τα  με τους ιδεολογικούς της  μηχανισμούς  σαν γενικότερα συμφέροντα. Οι ισχύουσες διαδικασίες που  μέσα από τη λειτουργία των τριών εξουσιών, -δικαστικής, νομοθετικής, εκτελεστικής- συντηρούν και αναπαράγουν  τη συναίνεση των εξουσιαζομένων μπορεί εν μέρει να στραφούν ενάντια στο  σύστημα, στο μέτρο που δεν μπορούν οι κυβερνώντες να κηδεμονεύσουν  και να χειραγωγήσουν τις υποτελείς τάξεις ενσωματώνοντάς τες σ’ αυτό. Κι είναι τότε που αναζητούνται οι κατάλληλες μεθοδεύσεις, μικρή σημασία έχει αν μοιάζει να νοθεύονται ή διαστρεβλώνονται θεσμοί  της φιλελεύθερης αστικής δημοκρατίας, για την απόκτηση, έστω και εκβιαστικά,  της ανοχής, που σημαίνει την τιθάσευση λαϊκών αντιδράσεων.

               Σε εποχές όπως η δική μας που η οικονομική εξαθλίωση αυξάνει τον αριθμό αυτών  που αμφισβητούν το κρατούν σύστημα  και υπάρχει ο φόβος να καταστούν πλειοψηφία επικίνδυνη, τότε παρατηρούμε ξεκάθαρα τον πραγματικό στόχο θεσμών που θεωρούνταν ότι δημιουργήθηκαν για να αποτρέψουν τις συνέπειες από την ανεξέλεγκτη κρατική επιβολή –ανεξάρτητα αν χαρακτηρίζεται σαν στρέβλωση των στόχων η αποκάλυψη αυτής της πραγματικότητας.

Ετσι παρατηρούμε ότι όσο το  καθεστώς νιώθει να απειλείται από την αμφισβήτηση  και την αντίδραση των υποτελών τάξεων τόσο περισσότερο η διάκριση των εξουσιών υποχωρεί μπροστά  στην τάση για ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας,  σε περιπτώσεις που  η επέμβασή της  κρίνεται αναγκαία. Και είναι τότε που αποκαλύπτεται η στενή σχέση των τριών εξουσιών –οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου στα χρόνια του μνημονίου το αποδεικνύουν. Εξάλλου επειδή υποστηρίζεται ότι η  διάκριση των εξουσιών αποτελεί εγγύηση σε κάθε κράτος δικαίου ότι η εξουσία ελέγχεται και δεν αυθαιρετεί θεωρείται ταυτόχρονα και ως βασικός σύμμαχος της κοινωνίας ενάντια στην αυθαιρεσία της εκτελεστικής εξουσίας. Ιδιαίτερα η πεποίθηση για την ανεξαρτησία της δικαστικής λειτουργίας ενισχύει το κύρος της σαν μηχανισμού που στηρίζεται στο δίκαιο, δηλ. σε αρχές, ιδέες και αξίες υπερταξικές, καθολικές, υπεριστορικές. Γι’ αυτό ακόμα και τώρα στην κρίση μπορεί να εμφανίζεται ως διαιτητής αντιτιθέμενων συμφερόντων που απονέμει δικαιοσύνη και προστατεύει τον πολίτη από την εξουσία. Μόνο που ξεχνάμε ότι είναι η κυρίαρχη τάξη, μέσω του αντιπροσωπευτικού μηχανισμού της, αυτή που καθορίζει ποια αγαθά  ή δράσεις χρήζουν νομικής προστασίας ή τιμωρίας.

Όπως οι δίκες συνδικαλιστών το ίδιο και η αντιμετώπιση της απεργίας πείνας του Ν. Ρωμανού από την κυρίαρχη εξουσία αποκαλύπτει μια θεσμοθετημένη κοινωνία που  κυβερνάται μέσω ενός συνόλου κανόνων δικαστικοαστυνομικών, αλληλοσυγκρουόμενων που συγκαλύπτουν τον ταξικό χαρακτήρα της. Αποδεικνύεται ξεκάθαρα πια, κι ελπίζουμε όχι  με τραγικό τρόπο τελικά,  η ανεπάρκεια των  νομικών μέσων τα οποία δήθεν παρέχει η αστική δημοκρατία για την διεκδίκηση συμφερόντων ακόμα κι αν αντιτίθενται σ’  αυτήν και αποδεικνύεται ότι η πίστη για πάλη μέσα από τα δίκαιο ή με τη βοήθεια του δίκαιου δεν έχει καμιά αποτελεσματικότητα όταν δεν συνοδεύεται από ένα λαϊκό κίνημα που απειλεί.

Μοιάζει πια ανεπαρκής, αν όχι αφελής εκ του πονηρού, η πεποίθηση που  καλλιέργησε η σοσιαλδημοκρατία ότι  ο αγώνας που στρέφεται κατά της εξουσίας και κατά πάσης μορφής εξουσίας, επειδή η εξουσία ασκείται  με τη μορφή δικαίου, μπορεί να έχει κυρίως, αν όχι  μόνο, νομική μορφή. Επομένως  το δίκαιο δεν θεωρείται απλώς ένα όργανο στα χέρια της κυρίαρχης τάξης ούτε απλώς ένα μέσο μόνο με το οποίο  συγκαλύπτεται η βία και η εκμετάλλευση, αλλά θεωρείται ταυτόχρονα και μέσο υπεράσπισης και διεκδίκησης και άρα πάλης των εξουσιαζομένων. Μόνο που o δικαστικός μηχανισμός δεν κάνει άλλο από το να εφαρμόζει κανόνες του  αστικού κράτους και το περιεχόμενο των αποφάσεων καθορίζεται από τον ταξικό συσχετισμό δύναμης, γι’  αυτό και η κατεύθυνση λειτουργίας του δικαστικού μηχανισμού είναι ομόλογη με εκείνη των άλλων εξουσιών.

Η απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου στο ζήτημα του Ν. Ρωμανού για κατάθεση ρύθμισης που καλύπτει το κενό που έχει ο νόμος, κατά δήλωσή του, δείχνει την προσπάθεια που καταβάλλει η εκτελεστική εξουσία να εμφανίζεται ότι μεριμνά, κατοχυρώνει  και βελτιώνει θεσμούς της δημοκρατίας, εγχαράζοντας συγχρόνως  μια πλαστή παράσταση για τη σύγκρουση ανάμεσα στο Ν. Ρωμανό και το κράτος, που εντοπίζεται στο σχήμα εγκληματίας κατά κοινωνικού συνόλου, στον οποίο εφαρμόζεται η αρχή της νομιμότητας. Το γεγονός πως ακόμα η εκτελεστική  εξουσία δεν απαρνιέται ολοκληρωτικά θεσμούς της αστικής δημοκρατίας, αφήνοντας στους δικαστικούς με το κύρος της ανεξάρτητης δικαιοσύνης να τεχνικοποιήσουν προβλήματα που είναι πολιτικά, δείχνει ότι ακόμα δεν είναι σίγουρη  πως ο  συσχετισμός δυνάμεων είναι προς όφελός της. Γι’ αυτό και η συμπαράσταση στον αγώνα του Ν. Ρωμανού και των συντρόφων του από ανθρωπιστική μόνο σκοπιά κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με τις φιλάνθρωπες δράσεις για ανακούφιση από τη φτώχεια.  Η δε επίκληση στην παρανομία της δράσης του που απονομιμοποιεί ιδεολογικά την απεργία πείνας του για όσους θεωρούσαν ένδειξη αγωνιστικότητας και όχι παρανομίας τις κραυγές για να καεί η Βουλή μένει μετέωρη.

Ο αγώνας του νεαρού αναρχικού, παρόλο που δεν στηρίζεται κι ούτε εξασφαλίζει τη συμμετοχή των μαζών, συμβάλει στη δημιουργία όρων για αμφισβήτηση της καπιταλιστικής νομιμότητας. Γιατί αποκαλύπτει την πλαστότητα των εγγυήσεων ανεξαρτησίας  και ουδετερότητας της δικαστικής εξουσίας και αποδεικνύει πως το περιεχόμενο του δικαίου αλλά και ο τρόπος εφαρμογής του μεταβάλλονται ανάλογα με τις ανάγκες καταστολής αλλά και τα βαθμό αμφισβήτησης εκ μέρους των εκμεταλλευομένων.