ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΓΙΟΡΤΗ

          Ο πρόεδρος της δημοκρατίας Κ. Παπούλιας στο μήνυμά του  για την εξέγερση του Πολυτεχνείου τονίζει τον ειρηνικό χαρακτήρα του αγώνα των φοιτητών,  ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ε. Βενιζέλος  την αναγκαιότητα συσπείρωσης όλων των δημοκρατιών πολιτικών δυνάμενων κατά του νεοναζισμού, ο γραμματέας της πολιτικής επιτροπής της Ν. Δημοκρατίας βγάζει σαν δίδαγμα από τους αγώνες εκείνης της εποχής  την αναβάθμιση της παιδείας που επιτυγχάνεται μόνο με ανοιχτά πανεπιστήμια…

              Σαράντα χρόνια από το Νοέμβρη του 1973 το πολιτικό κατεστημένο συνεχίζει να πηγαίνει για προσκύνημα  στο Πολυτεχνείο και να καταθέτει λουλούδια και να διεκδικεί αναλόγως των συγκυριών  το ρόλο του αυθεντικού ερμηνευτή και κάποιες φορές και  συνεχιστή των αγώνων του 1973. Ο  κυρίαρχος λόγος από την πρώτη επέτειο ήθελε να  επιβάλλει το μήνυμα της ενότητας στη μονοσήμαντη ανάγνωσή  του της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, ενώ τα τελευταία 2-3 χρόνια όλο και μεγαλύτερη ένταση αποκτούν οι  φωνές  αυτών που οι ιδεολογικοί  τους  πρόγονοι σκότωσαν, φυλάκισαν, εξόρισαν τα επτά χρόνια της δικτατορίας. Η Χρυσή Αυγή διευρύνει το ακροατήριο εκείνων που σαν το Κ. Πλεύρη ξαναγράφουν την ιστορία της επταετίας παραποιώντας τη.

           Χρόνια ολόκληρα στις σχολικές γιορτές και στα μηνύματα της κυρίαρχης εξουσίας όλα είχαν απλουστευθεί, όλα καλλιεργούσαν την εθνική ενότητα, όλα οδηγούσαν εκεί που όλοι προσέβλεπαν, στην αστική δημοκρατία που εξασφάλιζε πολιτικά και εργασιακά δικαιώματα, ατομικές ελευθερίες.  Όλα  αυτά τα χρόνια  τονίζαμε την εθνική λαϊκή ενότητα, δηλ. την ενότητα  των βιομηχάνων με τους εργάτες, των βασανιστών με τους αγωνιστές, των χαφιέδων με τους προδομένους, των κεφαλαιοκρατών με τους προλετάριους που τα τελευταία είκοσι χρόνια τους είχαμε εξαφανίσει και   από το λεξιλόγιό μας αμφότερους.

             Η διασταλτική μάλιστα  ερμηνεία που δέχτηκε η έννοια της αντιδικτατορικής πάλης  μπορούσε να περιλάβει το σύνολο του ελληνικού λαού και κυρίως το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων, ακόμη κι εκείνων που προσπαθούσαν να παίξουν το ρόλο του γεφυροποιού.  Το Πολυτεχνείο ήταν το αποκορύφωμα του πανεθνικού αντιδικτατορικού  αφηγήματος.

          Το καλοκαίρι του ’74 η μεταπολίτευση δεν έγινε ουσιαστικά με τη συμμετοχή και παρεμβολή του λαϊκού παράγοντα, αλλά ήταν μια εκ των άνω μεταβολή που προέκυψε από την κρίση των μηχανισμών εξουσίας, όταν η Χούντα αποσυντεθεμένη και τρομαγμένη από τα εγκλήματά της παρέδωσε την εξουσία,  και πραγματοποιήθηκε από αυτούς  που διέθεταν την υλική δύναμη, πάει να πει που ανήκαν στην κυρίαρχη τάξη, ενώ ο λαός στο σύνολό του ήταν μάλλον παρατηρητής των εξελίξεων.

           Στην πρώτη επέτειο του Πολυτεχνείου έγιναν οι πρώτες εκλογές που έδωσαν στον Κ. Καραμανλή το 54,5%, πράγμα που σήμαινε την υπερψήφιση μιας πολιτικής, εγγυημένης από τα πάνω, μιας πολιτικής, γέφυρας ανάμεσα στη δικτατορία και την αστική δημοκρατία, μιας πολιτικής του συμβιβασμού, παρόλο που ήταν φανερό ότι αυτή η πολιτική ήταν ανεπαρκής και κάθε άλλο παρά επιθυμητή. Βγαίνοντας από τη δικτατορία, αναπάντεχα μάλιστα,  τη μόνη εγγύηση για μια ομαλή πολιτική ζωή την έδιναν εκείνες οι δυνάμεις που διαδραμάτισαν τον αποφασιστικό ρόλο στην πραγματοποίηση του γεγονότος της πολιτικής μεταβολής και αυτές ψηφίστηκαν. Γιατί αυτό που επιζητούσε η πλειοψηφία ήταν η πολιτική και οικονομική σταθερότητα,  αυτό που θεωρούσε  πρωταρχικό αγαθό ήταν η ομαλότητα και η ησυχία. Το Πολυτεχνείο ενσωματώθηκε κι αυτό  επίσημα σ’ αυτή τη λογική και καθορίστηκε εκ των υστέρων και το νόημά του από κάποιους που συμμετείχαν και  που εντασσόμενοι  στην κυρίαρχη εξουσία ξέφυγαν από την ανωνυμία.

       Είμαστε δέσμιοι της ιστορίας μας. Όταν ψηφίζαμε πριν σαράντα χρόνια τη Νέα Δημοκρατία του Κ. Καραμανλή που θεμελίωνε τους νέους θεσμούς της ελληνικής δημοκρατίας και καταργούσε στην πράξη και θεσμικά τον αντικομμουνισμό το κάναμε γιατί ταλαιπωρημένοι από εμφύλιους, ξενικές κατοχές, πολιτειακές στρεβλώσεις, δικτατορίες θέλαμε να μπούμε και μεις στην καταναλωτική κοινωνία της Ευρώπης που θαυμάζαμε, να γίνουμε μια κοινωνία φιλήσυχων πολιτών περιθωριοποιώντας και απαξιώνοντας  τις πολιτικές αντιλήψεις που δεν ταίριαζαν σ’ αυτό το μοντέλο.  Τα σφυροδρέπανα, το «κάτω το κεφάλαιο»,  τρόμαζαν πια, ακριβώς γιατί πριν τριάντα χρόνια οδήγησαν σε μια επανάσταση ηττημένη που συμβιβαστήκαμε να ονομάσουμε εμφύλιο.   

            Ο εμφύλιος  όμως ήταν που καθόρισε την πορεία μέχρι τη δικτατορία και οι συνέπειές του διαμόρφωσαν, έστω και εξ αντανακλάσεως,  τρεις γενιές. Και είναι οι απώτατες συνέπειές του που μας σημαδεύουν ακόμα. Σαν ο φόβος  να εγκαταστάθηκε πια μόνιμα στο συλλογικό υποσυνείδητο ακόμα  και στην άρχουσα τάξη και τους εκπροσώπους της. Τι άλλο από φόβο κρύβει το μήνυμα του προέδρου της δημοκρατίας για τον ειρηνικό αγώνα που εστιάζει στη συγκίνηση από την «εικόνα των άοπλων μπροστά στα τάνκς»; Γιατί,  όταν  στην εφαρμογή  των κυβερνητικών αποφάσεων γίνεται η συνάντηση  με την ταξική πραγματικότητα και αποκαλύπτονται οι σκληρές κι απάνθρωπες συνέπειές τους ποιος μπορεί να είναι σίγουρος ότι οι αντιδράσεις ακόμα και οι βίαιες  ανοργάνωτες και αυθόρμητες δεν μπορούν να πυροδοτήσουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις;

          Τα σαράντα χρόνια του Πολυτεχνείου συνθλιβόμενα ανάμεσα  σε αγωνιστικές κορώνες χωρίς αποδέκτη και τις μικροπολιτικές συγκυριακές σκοπιμότητες δεν έσβησαν τον αντιστασιακό πνεύμα του. Ακόμα κι αν φαίνεται πως έγινε   ακίνδυνη επετειακή γιορτή και μέσο εκτόνωσης όμως δεν συρρικνώθηκε δεν ερημώθηκε από το νόημά του. Μόνο που αυτό είναι πάλι για λίγους. Γιατί είτε το παραδεχτούμε είτε όχι κάποιοι λίγοι  εξεγείρονται, κάποιοι λίγοι αγωνίζονται, κάποιοι λίγοι αντιστέκονται και τραβάν και άλλους και πάντα είναι αυτοί που πιστεύουν πως είναι δυνατόν να υπάρξει μια άλλη κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, μια ένωση  όπου «η ελεύθερη ανάπτυξη του καθενός ξεχωριστά θα συνιστά όρο για την ελεύθερη ανάπτυξη όλων».

         Και η σιωπηλή πλειοψηφία που όλα αυτά τα σαράντα χρόνια διευρύνθηκε αισθητά όπως πάντα σκανδαλισμένη κι αγανακτισμένη θα παρατηρεί  και θα αναμένει …εκτός κι αν μέσα στη σιωπή της αρπάξει το λοστό που θα της προσφέρει ο φασίστας, για να την …σώσει.