…… Στα 511 ευρώ μεικτά και χωρίς τη δυνατότητα οιασδήποτε κάλυψης από συλλογική σύμβαση εργασίας (κλαδική ή επιχειρησιακή) διαμορφώνονται οι μισθοί όλων των νέων ηλικίας έως 25 ετών.
Για όσες κλαδικές συμβάσεις έχει ολοκληρωθεί και η εξάμηνη παράταση (μετά τη λήξη της σύμβασης) ισχύουν οι ατομικές συμβάσεις, όχι μόνο για τους νεοπροσλαμβανόμενους αλλά και για τους ήδη εργαζομένους…..
Αφορμή να θυμηθούμε τα περί χρήματος του Μαρξ
« Αν τα αισθήματα του ανθρώπου, τα πάθη, κλπ. δεν είναι απλώς ανθρωπολογικά φαινόμενα με τη στενώτερη έννοια του όρους, αλλά γνήσια οντολογικές καταξιώσεις του (φυσικού) είναι, και αν καταξιώνονται πραγματικά μόνο επειδή το αντικείμενό τους υπάρχει γι’ αυτά σαν αισθητό αντικείμενο, τότε είναι φανερό πως:
1.Δεν καταξιώνονται απλώς με ένα και μοναδικό τρόπο, αλλά μάλλον το ιδιαίτερο γνώρισμα της ύπαρξής τους, της ζωής τους, είναι ακριβώς ο ιδιαίτερος τρόπος καταξίωσής τους. Ο τρόπος με τον οποίο υπάρχει γι’ αυτά το αντικείμενο είναι ο χαρακτηριστικός τρόπος κάθε ιδιαίτερης απόλαυσης.
2.Εκεί που η αισθητή καταξίωση είναι άμεση κατάργηση του αντικειμένου με την ανεξάρτητη μορφή του (όπως στο φαί, στο πιοτό, στην επεξεργασία του αντικειμένου κλπ) αποτελεί ακριβώς και καταξίωση του αντικειμένου.
3.Στο βαθμό που ο άνθρωπος, άρα και το συναίσθημά του κλπ. είναι ανθρώπινος, η καταξίωση του αντικειμένου από έναν άλλο σημαίνει δική του απόλαυση.
4. Μόνο με την ανεπτυγμένη βιομηχανία – δηλ. με τη μεσολάβηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας - η οντολογική ουσία του ανθρώπινου πάθους ολοκληρώνει την ύπαρξή της σαν ολότητα και αποκτά την ανθρωπιά της. Η ίδια η επιστήμη του ανθρώπου είναι λοιπόν προϊόν την αυτοθεμελίωσης του ανθρώπου με την πρακτική δραστηριότητα.
5. Το νόημα της ιδιωτικής ιδιοκτησίας – χώρια από την αποξένωσή της – είναι η ύπαρξη ουσιαστικών αντικειμένων για τον άνθρωπο, σαν αντικειμένων απόλαυσης καθώς και σαν αντικειμένων δραστηριότητας.
Έχοντας την ιδιότητα της εξαγοράς των πάντων, έχοντας την ιδιότητα της ιδιοποίησης όλων των αντικειμένων, το χρήμα είναι λοιπόν το αντικείμενο της σημαντικότερη κατοχής. Η καθολικότητα της ιδιότητάς του αποτελεί την παντοδυναμία του είναι του. Λειτουργεί επομένως σαν παντοδύναμο όν. Το χρήμα είναι ο ρουφιάνος ανάμεσα στην ανάγκη του ανθρώπου και στο αντικείμενο, ανάμεσα στη ζωή του και στα μέσα επιβίωσής του. Αλλ΄ αυτό που μεσολαβεί ανάμεσα σε μένα και στη ζωή μου, μεσολαβεί κι ανάμεσα στην ύπαρξη των άλλων ανθρώπων και σε μένα. Για μένα αυτό είναι το άλλο άτομο.
… Η ανατροπή και η σύγχυση όλων των ανθρώπινων και φυσικών ιδιοτήτων, η συμφιλίωση των αδυνάτων –η θεϊκή δύναμη του χρήματος- εμπεριέχονται στο χαρακτήρα του σαν αποξενωμένη, αλλοτριωτική και αλλοτριωνόμενη ειδοποιός φύση των ανθρώπων. Το χρήμα είναι η αλλοτριωμένη ικανότητα της ανθρωπότητας.
..Αυτό που δεν μπορώ να κάνω σαν άνθρωπος, και που γι’ αυτό δεν αρκούν όλες μου οι ατομικές ουσιαστικές δυνάμεις, το μπορώ με το χρήμα. Το χρήμα λοιπόν μετατρέπει κάθε μια απ’ αυτές τις δυνάμεις σε κάτι που δεν είναι καθεαυτή – τη μετατρέπει δηλ. στο αντίθετό της.
… Μετατρέπει τις επιθυμίες μου από την ύπαρξή τους στο χώρο της φαντασίας, της σκέψης και της θέλησης, στην αισθητή, πραγματική ύπαρξή τους – από τη φαντασία στη ζωή, από το φανταστικό είναι στο πραγματικό είναι. Μεσολαβώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο, το χρήμα είναι η αληθινή δημιουργική δύναμη.
Οπωσδήποτε η ζήτηση υπάρχει και για κείνον που δεν έχει χρήμα, η ζήτησή του όμως είναι απλώς φαντασία, χωρίς αποτέλεσμα και ανύπαρκτη για μένα, για έναν τρίτο, για τους άλλους και που γι’ αυτό παραμένει εξωπραγματική και χωρίς αντικείμενο. Η διαφορά ανάμεσα στην ενεργό ζήτηση που βασίζεται στο χρήμα και την ανενεργό ζήτηση που βασίζεται στην ανάγκη μου, στο πάθος μου, στην επιθυμία μου κλπ. είναι η διαφορά ανάμεσα στο είναι και στη σκέψη, ανάμεσα σ’ αυτό που υπάρχει μέσα μου σαν φαντασία και στο φανταστικό όπως υπάρχει σαν πραγματικό αντικείμενο έξω από μένα…
Οντας το εξωτερικό, καθολικό μέσο και δύναμη για τη μετατροπή μιας εικόνας σε πραγματικότητα και της πραγματικότητας σε απλή εικόνα (δύναμη και ιδιότητα που δεν πηγάζει από τον άνθρωπο σαν άνθρωπο ή από την ανθρώπινη κοινωνία σαν κοινωνία), το χρήμα μεταμορφώνει τις πραγματικές ουσιαστικές δυνάμεις του ανθρώπου και της φύσης σε καθαρά αφηρημένες αναπαραστάσεις και γι’ αυτό σε ατέλειες – σε βασανιστικές χίμαιρες- όπως ακριβώς μεταμορφώνει τις πραγματικές ατέλειες και χίμαιρες – ουσιαστικές δυνάμεις που είναι πραγματικές ανίσχυρες, που υπάρχουν μόνο στη φαντασία του ατόμου- σε πραγματικές δυνάμεις και ικανότητες.
Στο φώς αυτού του χαρακτηριστικού, το χρήμα είναι λοιπόν η γενική ανατροπή των ατομικοτήτων, τις οποίες μετατρέπει στο αντίθετό τους και τους προσδίνει ιδιότητες που βρίσκονται σε αντίφαση με τις ιδιότητές τους.
Το χρήμα λοιπόν εμφανίζεται σαν τούτη η ανατρεπτική δύναμη τόσο ενάντια στο άτομο όσο και ενάντια στους κοινωνικούς δεσμούς κλπ., που ισχυρίζονται πως είναι ουσίες καθεαυτές. Μεταμορφώνει την πίστη σε απιστία, την αγάπη σε μίσος …τη φαυλότητα σε αρετή, τον υπηρέτη σε αφέντη, τον αφέντη σε υπηρέτη, την ηλιθιότητα σε ευφυία και την ευφυία σε ηλιθιότητα.
Μια και το χρήμα, σαν η υπάρχουσα και ενεργός έννοια της αξίας, συγχέει και ανταλλάσσει όλα τα πράγματα, είναι η γενική σύγχυση και συγχώνευση των πάντων – ο κόσμος ανάποδα – η σύγχυση και η συγχώνευση όλων των φυσικών και ανθρώπινων ιδιοτήτων.
Εκείνος που μπορεί να αγοράσει τη γενναιότητα είναι γενναίος, ακόμα κι αν είναι δειλός. Καθώς το χρήμα δεν ανταλλάσσεται με μια συγκεκριμένη ιδιότητα, μ’ ένα συγκεκριμένο πράγμα ή με μια ιδιαίτερη ανθρώπινη ουσιαστική δύναμη, αλλά με ολόκληρο τον αντικειμενικό κόσμο του ανθρώπου και της φύσης, από την άποψη του κατόχου του χρησιμεύει λοιπόν για την ανταλλαγή κάθε ιδιότητας με μιαν άλλη, έστω και αντίθετη, ιδιότητα και αντικείμενο: είναι η συμφιλίωση των αδυνάτων. Ο συμβιβασμός των αντιφάσεων.
Υπέθεσε πως ο άνθρωπος είναι άνθρωπος και πως η σχέση του προς τον κόσμο είναι ανθρώπινη: τότε μπορείς ν’ ανταλλάξεις την αγάπη με αγάπη, την εμπιστοσύνη με εμπιστοσύνη κλπ. Αν θέλεις να απολαύσεις την τέχνη, πρέπει να είσαι καλλιεργημένος καλλιτεχνικά άνθρωπος. Αν θέλεις ν’ ασκήσεις επιρροή πάνω σ’ άλλους ανθρώπους πρέπει να είσαι άτομο με διεγερτική κι ενθαρρυντική επίδραση πάνω στους άλλους. Ολες οι σχέσεις σου προς τον άνθρωπο και προς τη φύση πρέπει να είναι μια συγκεκριμένη έκφραση, αντίστοιχη του αντικειμένου της θέλησης σου, της πραγματικής ατομικής ζωής σου. Αν αγαπάς χωρίς να προκαλείς ανταπόκριση, - αν δηλαδή η αγάπη σου σαν αγάπη δε δημιουργεί αμοιβαία αγάπη˙ αν με μια ζωντανή έκφρασή σου σαν άτομο που αγαπάει δεν γίνεσαι άτομο που αγαπιέται, τότε η αγάπη σου είναι ανίσχυρη – δυστυχία.
Κάρλ Μαρξ «Χειρόγραφα 1844»
Διεθνής Βιβλιοθήκη,1974
2 σχόλια:
Eυχαριστώ για το απόσπασμα, δεν το είχα διαβάσει, πολύ πολύ ενδιαφέρον. Μεταξύ άλλων:
''Μια και το χρήμα, σαν η υπάρχουσα και ενεργός έννοια της αξίας''
''… Η ανατροπή και η σύγχυση όλων των ανθρώπινων και φυσικών ιδιοτήτων, η συμφιλίωση των αδυνάτων –η θεϊκή δύναμη του χρήματος- εμπεριέχονται στο χαρακτήρα του σαν αποξενωμένη, αλλοτριωτική και αλλοτριωνόμενη ειδοποιός φύση των ανθρώπων. Το χρήμα είναι η αλλοτριωμένη ικανότητα της ανθρωπότητας.''
''τα αισθήματα του ανθρώπου, τα πάθη, κλπ. δεν είναι απλώς ανθρωπολογικά φαινόμενα με τη στενώτερη έννοια του όρους, αλλά γνήσια οντολογικές καταξιώσεις του (φυσικού) είναι''.
Από τα παραπάνω αποσπάσματα φαίνεται ότι ο Μάρξ ήδη από το 1844 προσανατολίζεται σε μια διαλεκτική εγελιανής έμπνευσης ανάλυση της πολιτικής οικονομίας, με την αυστηρότητα των λογικών κατηγοριών. Βλ. ''ενεργός πραγματικότητα'' ως έννοια που αυτόξεδιπλώνεται=χρήμα. Η έννοια της αξίας είναι το χρήμα (χρηματική μορφή ως 4,ολική ανεπτυγμένη μορφή της ουσίας του εμπορεύματος, της αξίας), και ενεργός πραγματικότητά της.
Το χρήμα είναι μια ''αλλοτριωμένη ικανότητα''. Είναι ενεργός πραγματικότητα-έννοια της αξίας-ουσίας του εμπορεύματος. Η παραγωγή αξίας είναι η δύναμη της συγκροτούμενης από το κεφάλαιο εργασιακής δύναμης. Αυτής της αφηρημένα ανθρώπινης κοινωνικά αναγκαίας εργασιακής δύναμης είναι η αλλοτρίωση του χρήμα. Αυτή η ανθρώπινη δύναμη έχει για τον Μάρξ οντολογικές διαστάσεις. Είναι μια ανθρώπινη οντοδύναμη, η παραγωγική δύναμη του ανθρώπου.
Με τον όρο ''φυσικό είναι'' και την τοποθέτηση των αισθημάτων σε ''προ-ανθρωπολογικό'' (δλδ αμιγώς ανθρώπινο) επίπεδο, είναι ξεκάθαρο πως ήδη από τότε ο Μάρξ προσανατολίζεται σε μια ''οντολογία του κοινωνικού είναι'', όπως ονόμασε τα τετράδιά του ο Λούκατς. Ως πιθανή εκκίνηση μιας τέτοιας κατασκευής ο Μάρξ προσδιορίζει τα πάθη και αισθήματα του ανθρώπου σε σχέση με το αντικείμενο. Αυτά ''καταξιώνονται'' οντολογικά με κάποιον ιδιαίτερο κάθε φορά τρόπο. Η σχέση-αντίθεση δηλαδή ανθρώπου-αντικειμένου τελεί κάθε φορά υπό έναν ιδιαίτερο ''τρόπο'', που είναι μια ιδιαίτερη ύπαρξη.
Και η έννοια του τρόπου πρέπει να μας προβληματίσει, αφού μπορεί να είναι δάνειο από πολλούς. Ένα είναι σίγουρο πάντως, ο Μάρξ ποτέ δεν μιλά στην τύχη. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, είναι σημαντική δουλειά η προσπάθεια αναπαραγωγής της πορείας της σκέψης του Μάρξ μέσω μιας γενεαλογίας των εννοιών του από τα νιάτα μέχρι την ωριμότητα, πράγμα που τουλάχιστον από όσα έχω υπόψη μου δεν έχει γίνει ή έχει γίνει με αρκετά απόλυτο και χοντροκομμένο τρόπο (βλ πχ θεωρίες περί ''απόλυτης τομής'', Αλτουσέρ). Έχω την εντύπωση ότι δεν έχουμε καταλάβει τί ήθελε να μας πει ή τί ήθελε ακριβώς να κάνει ο Κ.Μάρξ. Ακόμα και αν εγατέλειψε έναν συγκεκριμένο ερευνητικό δρόμο, σίγουρα θα υπάρχουν ορισμένοι λόγοι.
Ενδιαφέρουσες και διαφωτιστικές οι παρατηρήσεις σου.
Η παράθεση του αποσπάσματος απέβλεπε μέσα από τη σκέψη του Μαρξ να ξαναθυμηθούμε το πως αποδεχόμαστε σα φυσική μορφή ύπαρξης να μη γινόμαστε τίποτε άλλο παρά αγοραστές η πωλητές.
Ο Μαρξ δείχνει πως πραγματική αιτία της αλλοτρίωσης είναι το καπιταλιστικό σύστημα. Με το να γίνει το χρήμα η υπέρτατη δύναμη κι αξία που διαμορφώνει τη ζωή μας, αναγκαζόμαστε να αντιμετωπίσουμε τον κόσμο με πνεύμα κατακτητικό και με μοναδικό σκοπό να αποκτήσουμε όλα όσα μπορούμε. Στην απλή κατοχή όμως, είτε αντικειμένου είτε χρήματος είτε ανθρώπου δεν υπάρχει ικανοποίηση . Επομένως ένας κόσμος που η απόκτηση περιουσίας η χρήματος είναι η κυρίαρχη κινητήρια δύναμη αρνιέται την ικανοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης. Κάτι τέτοιο όμως είναι συνδεμένο με την αποξένωση από τις άλλες ζωές και από το δικό μας πραγματικό, ανθρώπινο εαυτό
Δημοσίευση σχολίου