Η ελπίδα πολλών μικρομεσαίων, οι οποίοι κατάφεραν στα χρόνια
της σοσιαλδημοκρατίας του ΠΑΣΟΚ να αποκτήσουν περιουσία, για μελλοντική φορολογική ελάφρυνση, επικαλούμενοι αίσθημα δικαίου των κυβερνώντων μόλις
ξεπεραστεί η κρίση, που στηρίζει τις αγωνιώδεις προσπάθειές τους να ανταποκριθούν
στην ολοένα αυξανόμενη φορολογική επιβάρυνση των χρόνων των μνημονίων δεν
διαφοροποιείται και πολύ από την αφελή
πίστη στον καπιταλισμό που καλλιεργούσε
η προπαγάνδα της κυρίαρχης εξουσίας σε
ανθρώπους, χωρίς καμιά γνώση, παλιότερων εποχών. Για παράδειγμα, προ πεντηκονταετίας, σε κάποιο περιστατικό πολιτικής
διαφωνίας μεταξύ χωρικών, το επιχείρημα πάμπτωχης γυναίκας για την εχθρότητά της
στους κομμουνιστές που στηριζόταν στο
φόβο της ότι με την επικράτηση του κομμουνισμού θα της αφαιρεθεί η ραπτομηχανή της,
το μόνο περιουσιακό της στοιχείο, συνοψίζει
τις ψευδαισθήσεις κι αυταπάτες στον καπιταλισμό, που ταυτίζουν την ελευθερία με
τον αστικό ατομισμό, αλλά και το πιο χειροπιαστό, με την ατομική ιδιοκτησία.
Κι ενώ την τελευταία
τριακονταετία έχουν καταναλωθεί τόνοι αναλύσεων για την οικονομικοπολιτική
πραγματικότητα το απλό, όπως το διατυπώνει ο Φ. Ενγκελς για να την κατανοήσουμε το ξεχνάμε ότι δηλ. «η παραγωγή,
και μαζί με την παραγωγή η ανταλλαγή των προϊόντων, αποτελεί τη βάση κάθε κοινωνικού
συστήματος, πως, σε κάθε κοινωνία που αναδύεται ιστορικά, η κατανομή του πλούτου
και μαζί μ' αυτή η διάρθρωση σε τάξεις ή κάστες, καθορίζεται από τo τι παράγεται,
πώς παράγεται, καθώς και από τον τρόπο με τον οποίο ανταλλάσσονται τα πράγματα που
παράγονται.
Κατά συνέπεια, η τελική αιτία όλων
των κοινωνικών μεταβολών και όλων των πολιτικών ανατροπών δεν πρέπει να αναζητηθεί
στα κεφάλια των ανθρώπων, στην αυξανόμενη κατανόηση της αιώνιας αλήθειας και δικαιοσύνης,
μα στις μεταβολές που συντελούνται στον τρόπο παραγωγής και ανταλλαγής. Δεν πρέπει
να αναζητηθεί στη φιλοσοφία της εκάστοτε εποχής, μα στην οικονομία».
Κι αν στις μέρες μας ο καπιταλισμός έχει
κοινωνικοποιήσει την παραγωγή σε πρωτόγνωρη κλίμακα, όμως τα μέσα παραγωγής
αποτελούν ατομική, καπιταλιστική
ιδιοκτησία κι είναι αυτή που προσδιορίζει τη θεμελιακή αντίθεση της καπιταλιστικής
κοινωνίας. Οι δε δοξαστικοί ύμνοι στην ιδιωτική πρωτοβουλία που συνοδεύονται από διαβεβαιώσεις για προστασία της ατομικής
ιδιοκτησίας, πάντα στο όνομα του ορθολογισμού και της δικαιοσύνης, κυρίως στον μικροαστό απευθύνονται που
ευημερούσε μέχρι τώρα πουλώντας εμπορεύματα ή προσφέροντας υπηρεσίες. Μόνο που
όσο αυξάνεται η συγκεντροποίηση της παραγωγής που συνοδεύεται από το δυνάμωμα του ανταγωνισμού τόσο ο
οικονομικός του ρόλος μειώνεται συνεχώς. Κι όταν αυτό αποτυπώνεται στις εγκυκλίους
για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, μόνο όταν ξεσηκώνουν
διαμαρτυρίες τα υπέρογκα ποσά που
πιστώνονται στους ιδιοκτήτες, οι κυβερνώντες συναγωνίζονται ο ένας τον άλλο σε
προτεινόμενες αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του, διαφημίζοντας ότι αποβλέπουν
στη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Κι εμείς μαζί τους θεωρούμε ότι
το πρόβλημα είναι καθαρά σωστής εφαρμογής μιας δίκαιης αντίληψης για την
κατανομή των φορολογικών βαρών. Μικροϊδιοκτήτες, μια μεγάλη πλειοψηφία,
αποδεχόμαστε λοιπόν στον καπιταλισμό την κοινωνική ανισότητα, την ιδιοποίηση των
αντικειμένων παραγωγικής και μη παραγωγικής κατανάλωσης, τις σχέσεις των ανθρώπων αναφορικά με το αντικείμενο της ιδιοποίησης,
δηλ. το σύνολο των σχέσεων παραγωγής που
στην τελική είναι σχέσεις κυριαρχίας και υποταγής. « Η ιδιωτική ιδιοκτησία μας έκανε τόσο βλάκες και στενόμυαλους που
ένα αντικείμενο είναι δικό μας μόνο όταν το κατέχουμε –όταν υπάρχει για μας σαν
κεφάλαιο ή όταν άμεσα κατέχεται, τρώγεται, πίνεται, φοριέται, κατοικείται κλπ –όταν
λοιπόν χρησιμοποιείται από εμάς. Παρ’ όλο που η ίδια η ιδιωτική ιδιοκτησία
αντιλαμβάνεται πάλι όλες αυτές τις άμεσες πραγματώσεις της κατοχής μόνο σαν
μέσα επιβίωσης, και η ζωή που υπηρετούν σαν μέσα είναι η ζωή της ιδιωτικής ιδιοκτησίας –η εργασία και η
κεφαλαιοποίηση»(Κ. Μαρξ, «Χειρόγραφα 1844»,
Διεθνής Βιβλιοθήκη, 1974)
Συμφωνώντας με τον κυρίαρχο λόγο που προσπαθεί να ορίσει
την ιδιοκτησία σαν ιδιαίτερη κατηγορία που έχει τη μορφή αφηρημένης και αιώνιας ιδέας, ενώ ο
καθορισμός της αστικής ιδιοκτησίας δεν σημαίνει παρά την περιγραφή όλων των κοινωνικών σχέσεων της καπιταλιστικής παραγωγής, γλιστράμε στη
μεταφυσική και σε αυταπάτες για την πραγματικότητά μας. Κι είναι αυτονόητο επομένως
να εκλιπαρούμε για δικαιοσύνη, συμπόνια, κοινωνική αλληλεγγύη κλπ.
Αυτή όμως η έκκληση στη δικαιοσύνη όπως σημειώνει
ο Φ. Ενγκελς στο «Σοσιαλισμός, Ουτοπικός και Επιστημονικός», είναι και ένδειξη
ότι δυσλειτουργίες του συστήματος βγήκαν στην επιφάνεια. «Όταν οι
άνθρωποι αρχίζουν να κατανοούν ότι οι υπάρχοντες κοινωνικοί θεσμοί είναι παράλογοι
και άδικοι, πως η λογική έγινε παραλογισμός και η αρετή κακό, αυτό φανερώνει πως
αθόρυβα έχουν λάβει χώρα μεταβολές στις μεθόδους παραγωγής και ανταλλαγής, με τις
οποίες το υπάρχον κοινωνικό σύστημα, που ήταν δομημένο με βάση παλιότερες οικονομικές
συνθήκες, δεν μπορεί να προσαρμοστεί». (Εκδ.
Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο, 2006)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου