«ΠΟΛΙΤΙΚΗΝ ΑΠΡΟΚΑΤΑΛΗΠΤΟΝ»

Τέτοιες μέρες πριν  96 χρόνια άρχιζε η αντίστροφη μέτρηση γι’ αυτό που στην εθνική μας ιστορία χαρακτηρίζεται ως Μικρασιατική Καταστροφή, μετά την αναδίπλωση των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων απ’ όλες της γραμμές του Μετώπου. 

 Κι επειδή οι ανταγωνισμοί των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην περιοχή μας συνεχίζουν να είναι επικίνδυνοι για τους λαούς της, η πολιτική προσέγγιση της μικρασιατικής εκστρατείας, ως μέρος των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών και των επιδιώξεων της δικής μας άρχουσας τάξης,  από το νεαρό τότε ΣΕΚΕ, το ΚΚΕ, όπως αποτυπώνεται και σ’ ένα άρθρο του Ριζοσπάστη, το «Επίσημον όργανον του Σοσιαλιστικού Εργατικού (Κομμουνιστικού) Κόμματος  και της Γενικής Συνομοσπονδίας των Εργατών Ελλάδος» δεν έχει βέβαια  μόνο ιστορικό ενδιαφέρον.

«Ότι  η εκκένωσις της Μικράς Ασίας από τον Ελληνικόν στρατόν, καθ’ όν τρόπον έγινε μάλιστα, έπληξε κυριώτατα τα Αγγλικά συμφέροντα και την Αγγλικήν επιρροήν είναι αναμφισβήτητον. Η δριμεία επίκρισις όλου σχεδόν του Αγγλικού τύπου κατά της κυβερνήσεως του Λόυδ Τζώρτζ δια την χρεωκοπίαν της Ανατολικής του πολιτικής, δια την απότομον λύσιν του Μικρασιατικού δράματος, την αντίστασιν των Μεσοποταμίων και Παλαιστινίων κατά της Αγγλικής εντολής, το αναρριπισθέν γόητρον του Μουσταφά Κεμάλ και την αντιαγγλικήν εξέγερσιν εν Ανατολή αποδεικνύουν οποίας σημασίας ζήτημα εινε για την Αγγλίαν η εκ του ατυχήματος του Ελληνικού στρατού ζημία  της Αγγλικής ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Όχι μόνον απομακρύνει αυτήν από τα μέρη ένθα έχει τα κύρια αυτής συμφέροντα, αλλά, όπερ και το σπουδαιότερον, μεταθέτει το πεδίον της αντιθέσεως μεταξύ αυτής και των Μπολσεβίκων από την Ανατολής εις την Μεσόγειον. Δύο κόσμοι συγκρούονται αποφασιστικών πλέον. Ο ιμπεριαλισμός της Αγγλίας και ο Μπολσεβικισμός. Η τάσις της απολύτου κυριαρχίας επί της Ανατολής προς εκμετάλλευσιν των λαών και η μονιμοποίησις του αποκλεισμού της Ρωσίας αφ’ ενός, η Αγγλική πολιτική, και η τάσις προς διέξοδον, προς λύσιν του αποκλεισμού, προς ελευθέρωσιν των Ανατολικών λαών η Ρωσική πολιτική,  αφ’ ετέρου.

         Σμύρνη και Κωνσταντινούπολη είναι τα δύο επίμαχα σημεία. Η Σμύρνη εχάθη πλέον δια τον Αγγλικόν ιμπεριαλισμόν. Μένει η Κωνσταντινούπολις.

         Εκεί στρέφει ολόκληρον την προσοχή του. Αλλά καθώς δια τν Σμύρνην δεν ήτο δυνατόν να τηρηθή η Αγγλική επιρροή δι’ Αγγλικών δυνάμεων, ούτω και δια την Κων/πολιν και τα Στενά επιζητείται η παρένθεσις τρίτου παράγοντος, εμμέσως υπέρ της Αγγλίας ενεργούντος. Άμεσος σύγκρουσις της Αγγλίας προς τον Μουσουλμανισμόν και αδύνατος ίσως, αλλα και επιζημιωτάτη είνε δια την Αγγλίαν. Εντεύθεν τίθεται ζήτημα Θράκης. Και το ζήτημα τίθεται ουχί υπό των Βουλγάρων, ή των  Τούρκων, τίθεται αμέσως υπό του μεγάλου Ευρωπαϊκού τύπου και ιδία του Αγγλικού.

          Ανακύπτει όθεν και πάλιν η κατά το 1912-1913 ανάγκη δια την Αγγλίαν, τότε η διάλυσις, σήμερον η οριστική παρεμπόδισις της αναγεννήσεως της Τουρκίας.

           Και ως τότε μεν η πολιτική εστρέφετο κατά της Γερμανίας, σήμερον στρέφεται κατά της Ρωσίας. Αλλά το πρόβλημα  σήμερον λαμβάνει μορφήν κοινωνικού αγώνος. Κατά της Ρωσίας, κατά της Εργατικής  Επαναστάσεως και του Κράτους των Εργατών και χωρικών  και κατά της Ενσαρκώσεως της ιδέας της απελευθερώσεως των λαών από παντός ιμπεριαλισμού. Θάττον ή βράδιον το ζήτημα θα τεθή  οξύτερον. Η κίνησις της Μικράς Αντάντ, γνωστού οργάνου της Ευρωπαϊκής κεφαλαιοκρατίας υπέρ της Θράκης, είνε χαρακτηριστική κίνησις των προσκόπων της Ευρωπαϊκής πολιτικής κατά της Ρωσσίας.

          Η Ελλάς θα ευρεθή πιθανώς τάχιστα εντός του δικτύου τούτου των αντιμαχομένων συμφερόντων και θα παίξη ίσως τον σπουδαιότερον ρόλον.

            Θα γίνη πάλιν όργανον της Αγγλίας;

         Ναι φωνάζουν οι Βενιζελικοί. Είναι αύτη η ηθελημένη και μελετημένη πολιτική των. Επάνοδος εις τα Συμμαχίας προς Συμμαχικήν πολιτικήν δράσιν μετά της Μικράς Αντάντ εναντίον της Ρωσσίας, αυτή είνε η πολιτική των. Την ήσκησαν ήδη αποδραμόντες κτάτ ης Ουκρανίας, την ήσκησαν μεταβάντες εις Μικράν Ασίαν. Αλλ’ είδομεν όλοι τα αποτελέσματα της και την ανηθικότητα, ήν περιέχει, αντιθέτουσα τους εργάτες και χωρικούς της Ελλάδας κατά της ισχυράς Δημοκρατίας των Σοβιέτ των εργατών και Χωρικών.

              Η τέως κυβέρνησις, χωρίς να το ομολογή, ηκολούθησε και υπό χειροτέρους μάλιστα όρους την Βενιζελικής εξωτερικήν πολιτικήν και είδομεν, πού εφθάσαμεν. Η Ελλάς εθυσιάσθη δια την Αγγλίαν.

             Η νυν κυβέρνησις θα εξακολουθήση την ιδίαν πολιτικήν; Αλλά κατέστη πλέον  φανερόν, ότι η περίφημος αυτοτέλει, εις ήν εμμένουν πάντες οι οπαδοί της «Ηνωμένης» είνε αδύνατος, όταν η ιδία η κυβέρνησης θεωρεί εαυτήν αισμάλωτος της Αγγλικής θαλασσοκρατορίας. Εξ άλλου αυτή η θέσις της Αγγλίς μετβλήθη ήδη εν Μεσογείω.

         Εάν θέλωμεν αληθώς να διασώσωμεν τους Ελληνικούς πληθυσμούς της Θράκης, της Κωνσταντινουπόλεως, τους εναπομείναντας ακόμη πληθυσμούς της Μικράς Ασίας, ενδεικνύεται πλέον πολιτική Συνενοήσεως με την Σοβιετικήν Ρωσσίαν. Μόνον πολιτική απροκατάληπτος, μακράν των προσωπικών προβλέψεων περί των κοινωνικών ιδεολογιών είνε δυνατόν σήμερον όχι μόνον να σώση την Ελλάδα, αλλά και να ωθήση εις ελευθέραν και δημοκρατικήν ανάπλασιν της πολυπάθου Ανατολής.»

                                Από το  Ριζοσπάστη  της  Κυριακής 4 Σεπτεμβρίου 1922