ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ

Ανάμεσα στις ειδήσεις, χωρίς μάλιστα ειδικό βάρος, περιλαμβάνεται κι εκείνη που αφορά στη «Συλλογική προσφυγή, που κατέθεσε η ΓΣΕΕ, στα αρμόδια όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης, στο Στρασβούργο, για παραβίαση την τελευταία τετραετία μεγάλου αριθμού κοινωνικών δικαιωμάτων των Ελλήνων εργαζομένων» γιατί  πιστεύει ότι «Μία ακόμη καταδίκη των αντεργατικών μνημονιακών μέτρων …είναι βέβαιο ότι θα έχει σημαντική πολιτική σημασία και θα επηρεάσει θετικά τις εξελίξεις». Μια  ΓΣΕΕ απαξιωμένη  ήδη πριν από τα  χρόνια του μνημονίου, υποχρεωμένη, για να δικαιολογήσει την ύπαρξή της, να παίρνει αποφάσεις για κάποιες κινητοποιήσεις που κάθε άλλο υποστηρίζει, επεκτείνει τη «γραμμή ρεαλισμού»  που ακολουθεί μέχρι το Συμβούλιο της Ευρώπης.  

Στη χώρα μας, μεταπολιτευτικά, ιδιαίτερα μετά το ’81, διαμορφώθηκε το στρώμα των κρατικοδίαιτων συνδικαλιστικών στελεχών, των οποίων ενισχύθηκε και νομιμοποιήθηκε η εξουσία, που βοήθησαν με την καθοδήγηση του κράτους  τη συνεργασία  μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων στα ζητήματα που αφορούσαν  στην εργασία, στους μισθούς,  στις τιμές, στην παραγωγή κλπ. Ο προσεταιρισμός  της συνδικαλιστικής ηγεσίας με την ενσωμάτωσή της ως κοινωνικού εταίρου στη κυβερνητική διαδικασία λήψης των αποφάσεων  σε συνδυασμό  με νομοθετικές και άλλες κρατικές ρυθμίσεις απέβλεπε, και το επετύγχανε, τον έλεγχο της βάσης των συνδικάτων.

Γενικά, χρησιμοποιώντας το συνδικαλισμό η καπιταλιστική εξουσία υποτάσσει την εργασία  στα συμφέροντά της χωρίς να καταφεύγει σε απαγορεύσεις και μέτρα καταστολής. Η νέα στρατηγική της λοιπόν,  που απέβλεπε στον εκ των άνω έλεγχο των εργαζομένων στα χρόνια, της ευμάρειας πλαισίωναν και  συμπλήρωναν οι κοινωνικές παροχές του κοινωνικού κράτους, αλλά  και άλλες μέθοδοι κατευνασμού και κοινωνικής ενσωμάτωσης των εργατών, όπως αυτή της συμμετοχής τους στη διοίκηση των επιχειρήσεων. Κι έτσι ο ρόλος των συνδικάτων εντός της  καπιταλιστικής κοινωνίας περιορίζεται στη διαπραγμάτευση των όρων  της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης της εργασίας και όχι της κατάργησής της. Ο συνδικαλισμός υπάγεται στο κεφάλαιο, μετατρέπεται σε κομμάτι της διαδικασίας αναπαραγωγής του κεφαλαίου.

 Η υποχώρηση του εργατικού κινήματος,  η εκμετάλλευση της ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών προς όφελος των καπιταλιστικών επιχειρήσεων με τη μείωση του εργατικού προσωπικού και τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, αλλά και η παγκοσμιοποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων του κεφαλαίου με τη διάθεση  στο κεφάλαιο φτηνών αγορών εργασίας στις χώρες του τρίτου κόσμου συντέλεσαν στην αλλαγή των ταξικών συσχετισμών.  Οι επιχειρήσεις μοιάζει να μη φοβούνται τους εργαζόμενους και δεν διστάζουν να παραβιάζουν  την υφιστάμενη εργατική νομοθεσία μέχρι που άλλαξε προς όφελός τους.  Ο φόβος της ανεργίας,   οι νέες και ποικίλες μορφές  απασχόλησης, ή μάλλον μερικής απασχόλησης, οι  ποικίλοι  όροι  εργασίας  και αμοιβής των μισθωτών, η  ετερογένεια των  αιτημάτων επέφεραν μείωση της δύναμής τους που πάντα στηριζόταν στη συλλογικότητά τους, με  αποτέλεσμα να καθίσταται ακόμα πιο δυσχερής ή ακόμα και χωρίς νόημα η συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων.

Και φτάσαμε σε μια εποχή τόσο σκληρής καπιταλιστικής επίθεσης τα συνδικάτα να είναι απομαζικοποιημένα, αδύναμα να παρέμβουν, να επηρεάσουν έστω και σε μικρής σημασίας κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα. Παρ’ όλα αυτά η κυρίαρχη εξουσία, την εκφράζει και η τρόικα, επιμένει σε αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο – τόσο στη λήψη απόφασης για απεργία όσο και στο λοκ άουτ. Μάλιστα σαν εργοδότες και εργαζόμενοι να αποτελούν κάτι το ενιαίο, σαν να  έχουν κοινά συμφέροντα λόγω μιας αδιάρρηκτης ενότητας που καθιστά αναγκαία την αρμονική συνεργασία τους, εκπρόσωποι των πέντε κοινωνικών εταίρων (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΤΕ και ΓΣΕΕ) θα αναζητήσουν στη Γενεύη, κατά την ειδησεογραφία, σημεία επαφής σχετικά με τον τρόπο λήψης της απόφασης για απεργία, τη χρηματοδότηση των συνδικάτων, την επαναφορά του λοκ άουτ και το θέμα των συνδικαλιστικών αδειών.

Και μόνο η επιμονή στα θέματα απεργίας φανερώνει το φόβο του κυρίαρχου συστήματος, που θέλει να διαμορφώσει τέτοιες συνθήκες  που να είναι απαγορευτικές και στο μέλλον για οργανωμένη δράση της εργατικής τάξης μέσα από οργανώσεις της. Παρόλη την  τωρινή αποδυνάμωση του συνδικαλισμού πάντα συνεχίζει να φοβίζει  η οργάνωση στις δικές τους ενώσεις των μισθωτών εργαζομένων σαν απάντηση  στην αυξανόμενη δύναμη του κεφαλαίου και τις αυθαιρεσίες των κατόχων του. Αυτό που φοβίζει είναι η ταξική αφύπνιση της εργατικής τάξης που δεν θα πρέπει να απεγκλωβιστεί από ελεγχόμενες οργανώσεις συνδικαλιστικές με προϋποθέσεις λειτουργίας τους ευνοϊκές για το κεφάλαιο. Πάντα υπάρχει ο φόβος για ταξική ένωση πάνω στα πραγματικά ταξικά συμφέροντα, που είναι αντίθετα στα συμφέροντα της αστικής τάξης. Πάντα υπάρχει ο φόβος μήπως η δράση του συνδικάτου κατευθυνθεί όχι μόνο ενάντια σε κάποιες από τις συνέπειες του υπάρχοντος συστήματος  αλλά και ενάντια στο ίδιο το σύστημα της μισθωτής εργασίας.

  Και θυμάται κανείς τη διαπίστωση του Β.  Λένιν για τα συνδικάτα ότι «ήταν μια γιγάντια πρόοδος της εργατικής τάξης στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης του καπιταλισμού, ένα πέρασμα  από την κατάσταση της διασποράς και αδυναμίας των εργατών στα πρώτα στοιχεία  της ταξικής συνένωσης.  Όταν άρχισε ν΄ αναπτύσσεται η ανώτατη μορφή ταξικής συνένωσης των προλετάριων, το επαναστατικό Κόμμα του προλεταριάτου (…), τα συνδικάτα άρχισαν να δείχνουν  αναπόφευκτα μερικά αντιδραστικά σημάδια,  κάποια  συντεχνιακή στενότητα,  κάποια τάση προς την άρνηση της πολιτικής, κάποιο πνεύμα ρουτίνας κλπ. Πουθενά όμως στον κόσμο η ανάπτυξη του προλεταριάτου δεν έγινε και δεν μπορούσε να  γίνει αλλιώς παρά μόνο μέσω των συνδικάτων, με την αλληλεπίδραση των συνδικάτων και του Κόμματος της εργατικής τάξης. Η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας από το προλεταριάτο είναι ένα γιγάντιο βήμα προς τα μπρος  του προλεταριάτου, σαν τάξης, και το Κόμμα είναι υποχρεωμένο να διαπαιδαγωγήσει ακόμη πιο πολύ και με καινούργιο τρόπο, και όχι μόνο με τον παλιό, τα συνδικάτα κι ακόμα να τα καθοδηγεί και να μην ξεχνά παράλληλα ότι τα συνδικάτα μένουν και θα μείνουν για πολύ καιρό το απαραίτητο «σχολείο του κομμουνισμού» και το προπαρασκευαστικό σχολείο για τους προλετάριους για να πραγματοποιήσουν τη δικτατορία τους, η απαραίτητη ένωση  των εργατών για να περάσει βαθμιαία η διεύθυνση όλης της οικονομίας της χώρας  στα χέρια της εργατικής τάξης (και όχι σε χωριστά επαγγέλματα) και έπειτα σε όλους τους εργαζόμενους» (Αριστερισμός, η παιδική ασθένεια του κομμουνισμού, εκδ. Σύγχρονη Εποχή)

Γι’ αυτό λοιπόν υποστηρίζεται η ενδυνάμωση του ΚΚΕ. Το συνδικάτο χωρίς την υποστήριξη του κόμματος της εργατικής τάξης δεν μπορεί να απεγκλωβιστεί από τα γρανάζια της κυρίαρχης αστικής οικονομίας και ιδεολογίας.