ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ

 

Και συνεχώς επαναλαμβάνεται στην αστική μας δημοκρατία ότι αυτή  είναι η πιο ιδανική μορφή κράτους από τους κοινωνικούς σχηματισμούς, με τους οποίους η ορθολογικά οργανωμένη,  προσανατολισμένη στο κέρδος και  μεσολαβούμενη από την αγορά συσσώρευση κεφαλαίου εξασφαλίζει τόσο  την κυρίαρχη αρχή της οικονομικής όσο και της κοινωνικής οργάνωσης. Είναι τυπικά επαρκής για την κυρίαρχη τάξη, επειδή, όταν υποστηρίζεται από δημοκρατικούς θεσμούς η αστική δημοκρατία μπορεί να συγκαλύπτει την ταξική εξουσία πιο αποτελεσματικά από ό,τι όταν ο κρατικός μηχανισμός ελέγχεται ανοιχτά από τις κυρίαρχες τάξεις ή και διοικείται από κρατικούς διαχειριστές που χρησιμοποιούν την κρατική εξουσία για απροκάλυπτο και ανεξέλεγκτο πλουτισμό. Η ανάθεση μάλιστα των εκτελεστικών, νομοθετικών και δικαστικών λειτουργιών σε διαφορετικά όργανα θεωρείται ότι προϋποθέτει τη διάκριση των εξουσιών που εξασφαλίζει έλεγχο εξουσίας και  ισορροπία δύναμης.

Στον ιδανικό κόσμο της αστικής δημοκρατίας θεωρείται ως δεδομένο ότι δικαστική ανεξαρτησία σημαίνει τη δυνατότητα των μεμονωμένων δικαστών να εκτελούν τα καθήκοντά τους χωρίς επιρροή ή έλεγχο από άλλους εξωτερικούς παράγοντες. Καθώς όλα τα άτομα είναι ίσα ενώπιον των δικαστηρίων, κατά την απόδειξη οποιασδήποτε κατηγορίας εναντίον των ίδιων και των δικαιωμάτων τους, κάθε άτομο δικαιούται δίκαιη και δημόσια ακρόαση από αρμόδιο, ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο που έχει συσταθεί από το νόμο. Γιατί μόνο έτσι διασφαλίζεται το κράτος δικαίου, δηλ. να  παρέχονται ανεξάρτητα δικαστήρια για να επιλύουν, αρμοδίως, με  ανεξαρτησία και αμεροληψία, αμφισβητήσεις τόσο ποινικού όσο και αστικού χαρακτήρα. Η εναλλακτική λύση του κράτους δικαίου θα ήταν η επιβολή  της εξουσίας του ισχυρότερου, η οποία είναι συνήθως αυθαίρετη, υποκείμενη σε επιρροές που μπορεί να μην έχει καμία σχέση με το εφαρμοστέο δίκαιο ή τα πραγματικά περιστατικά της διαφοράς. Χωρίς το κράτος δικαίου και τη διαβεβαίωση για εφαρμογή του που προέρχεται από ανεξάρτητους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων, είναι προφανές ότι η ισότητα έναντι του νόμου δεν θα υπάρχει.

             Μόνο που διαχωρισμός και βέβαια ανεξαρτησία  της δικαστικής εξουσίας στον πραγματικό κόσμο της αστικής κυριαρχίας δεν υφίσταται. Και πώς θα μπορούσε; Και μόνο το γεγονός ότι είναι  η εκτελεστική εξουσία που διορίζει τους δικαστές, η νομοθετική που προβλέπει για μισθούς τους και συντάξεις και χρηματοδοτεί τις δραστηριότητες των δικαστηρίων, αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο επιρροής από άλλους κλάδους διακυβέρνησης ή και από ιδιωτικά η κομματικά συμφέροντα.  Κι εξάλλου, το κυριότερο, το δίκαιο με βάση το οποίο δικάζουν οι δικαστές  έχει ταξικό χαρακτήρα, εδραιώνει και διαφυλάσσει τις κοινωνικές σχέσεις και τα πρότυπα συμπεριφοράς που ανταποκρίνονται στα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης. Και σε μια αστική δημοκρατία οι νόμοι είναι φυσικό να χρησιμοποιούνται πρωτίστως για την υπεράσπιση των συμφερόντων της αστικής  τάξης που κρύβονται πίσω από το ιδεολογικό προπέτασμα του κράτους δικαίου. Η αρχή της νομιμότητας και  το κράτος δικαίου όλο και πιο συχνά πια αποκαλύπτεται ότι χρησιμοποιούνται για την απόσπαση της λαϊκής συναίνεσης στην εξουσία της κυρίαρχης τάξης, ώστε να μπορεί να λειτουργεί συναινετικά η αστική δημοκρατία χωρίς αμφισβητήσεις και συγκρούσεις από τη μεριά των εκμεταλλευομένων τάξεων.

Κι επειδή η προσπάθεια για απόσπαση και κάρπωση της λαϊκής συναίνεσης αποβαίνει κεντρικό ζήτημα της πολιτικής διαπάλης, οι διαβεβαιώσεις και η καλλιέργεια ψευδαισθήσεων στην εργατική τάξη ότι οι συνταγματικές διασφαλίσεις του κράτους δικαίου προνοούν και μεριμνούν γι’ αυτή, όταν μάλιστα δεν είναι  ισχυρό  το λαϊκό κίνημα,  είναι φρούδες υποσχέσεις για εφησυχασμό. Κι έτσι οι εκμεταλλευόμενες μάζες εμπλέκονται στους αόρατους δεσμούς των νόμων της αστικής δημοκρατίας που διακηρύττεται πως κατευθύνουν τον άνθρωπο προς ένα ειρηνικό και ευτυχισμένο μέλλον.

Μόνο που στο όνομα του νόμου η δικαιοσύνη εγκρίνει και επιτρέπει οικονομικές ληστείες που γίνονται καθημερινά ενάντια στη μισθωμένη εργασία, θεωρεί καθήκον της να  περιλαμβάνει και την προστασία του αστικού πλούτου, που δεν είναι παρά μια νόμιμη και επιτυχημένη συσσώρευση λεηλατημένου πλούτου, εκδίδει αποφάσεις που ευνοούν όργανα εξουσίας ή επικυρώνει την ταύτιση πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων της άρχουσας τάξης με το δίκαιο.

Από τα τελευταία παραδείγματα που αποφάσεις της δικαιοσύνης ευνοούν όργανα της κρατικής εξουσίας είναι και η  απόφαση  του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με την οποία ο αστυνομικός που πυροβόλησε τον 16χρονο ρομά στο κεφάλι κατά την καταδίωξή του, επειδή δεν πλήρωσε το εικοσάευρο της βενζίνης στο πρατήριο, δεν προφυλακίστηκε, αν και του ασκήθηκε νέα συμπληρωματική ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία μετά τον θάνατο του 16χρονου. Ενώ την ταύτιση του δικαίου με την ικανοποίηση ταξικών συμφερόντων ο ίδιος ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος στην ομιλία του, στη Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων δεν έχει κανένα δισταγμό να υπερασπιστεί. Γιατί στην ουσία τι άλλο κάνει όταν χρησιμοποιεί την αποκάλυψη του σκανδάλου στην ΕΕ που σχετίζεται με το Κατάρ και εμπλέκονται ευρωβουλευτές, όπως η ελληνίδα Ε. Καϊλή, για να δικαιώσει τις εγχώριες υποκλοπές, χρεώνοντας αποκλειστικά στις παρακολουθήσεις την αποκάλυψη του συγκεκριμένου σκανδάλου στις Βρυξέλλες ή όταν  δεν παραλείπει να επικρίνει μερίδα του Τύπου για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη δικαστική εξουσία με υπαινικτικές μάλιστα απειλές για φορολογικό έλεγχο επιλεκτικά σε εκδότες που «χλευάζουν δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς».

Όσο μεγαλώνουν οι ανισότητες και οξύνονται οι αντιθέσεις ανάμεσα στην εργατική και την κυρίαρχη τάξη τόσο περισσότερο γίνεται φανερό ότι η διόγκωση των κατασταλτικών μηχανισμών, η βίαιη αστυνόμευση της ιδιωτικής ζωής, η βάναυση επέμβαση για την καταστολή  των εργατικών αγώνων, η κατάφωρα μεροληπτική απόδοση της δικαιοσύνης δεν είναι παθογόνα στοιχεία του συνολικού κρατικού συστήματος αλλά αποτελούν  δομικά χαρακτηριστικά του συστήματος κυριαρχίας. Ο αυταρχικός κρατισμός για την υπεράσπιση των συμφερόντων της κυρίαρχης τάξης δεν διστάζει να εκδηλώνεται με τη συρρίκνωση, την παρακμή των θεσμών της πολιτικής δημοκρατίας, την κάμψη της αρχής  της λαϊκής κυριαρχίας, την ίδια στιγμή που τα επικαλείται.