ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΜΙΚΡΟΑΣΤΩΝ

 Τις τελευταίες μέρες η αστυνομική αγριότητα από τα ΜΑΤ, που μόνιμα έχουν εγκατασταθεί στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σε μια προσπάθεια γενικής πρόβας για επιβολή της πανεπιστημιακής αστυνομίας,  μετά και τον τραυματισμό φοιτητή γεννά εύλογα ερωτηματικά για τη σκοπιμότητά της. Οι δηλώσεις τόσο του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Π. Θεοδωρικάκου περί μπαχαλάκηδων, αναφερόμενος στις φοιτητικές κινητοποιήσεις,  όσο και του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, με τα απλοϊκώς ψευδή διλήμματα ανάμεσα στη γνώση και ελευθερία από τη μια και τις κουκούλες και τη βία από την άλλη αποκαλύπτουν όχι μόνο τις μικροπολιτικές στοχεύσεις, αλλά την κατευθυντήρια γραμμή της πολιτικής που σταδιακά μετατρέπει την περίφημη αστική δημοκρατία σε καθαρά αστυνομικό κράτος. Το πιο ανησυχητικό όμως  είναι πως η αύξηση της αστυνομικής καταστολής, που προπαγανδίζεται με την ευγενική υποστήριξη των δημοσιογράφων, βρίσκει επιδοκιμασία σε ένα τμήμα του πληθυσμού.          Είναι κυρίως η περιβόητη μεσαία τάξη, στην οποία τα συμφέροντα των βασικών τάξεων της καπιταλιστικής κοινωνίας, δηλ. της αστικής τάξης και της εργατικής, συναντώνται και γίνονται θολά, καθώς αυτά τα μικροαστικά στρώματα βρίσκονται στριμωγμένα ανάμεσα στην κυρίαρχη αστική τάξη και την εργατική της καπιταλιστικής κοινωνίας και ως προς τα συμφέροντα και ως κοινωνική κατάσταση. Εμφανίζονται  οι μικροαστοί στην καπιταλιστική αγορά όχι ως πωλητές της εργατικής τους δύναμης, αλλά ως πωλητές είτε των εμπορευμάτων που παρήγαγαν οι ίδιοι, είτε των υπηρεσιών που προσέφεραν. Η μικροαστική τους αυταπάτη έγκειται στην προσδοκία τους, βάσει ιδεολογικών, πολιτικών και οικονομικών κριτηρίων, για ενσωμάτωση στην αστική τάξη, γι’ αυτό και βασικά γίνονται φορείς της κυρίαρχης ιδεολογίας.

       Μόνο που τις τελευταίες δεκαετίες η παγκοσμιοποίηση και ο συγκεντρωτισμός του κεφαλαίου φαίνεται να ρίχνει τα μικροαστικά στρώματα μάλλον στις τάξεις της ολοένα και πιο εξαθλιωμένης εργατικής τάξης. Προσπαθώντας οι μικροαστοί μας να αποφύγουν τις σκληρές ταξικές συγκρούσειςσε περιόδους  μεγάλων κοινωνικοπολιτικών κλονισμών επιχειρούν να τηρήσουν μέση στάση στην πολιτική, και τότε εμφανίζονται κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ ή το ΠΑΣΟΚ για να  τους εκφράσουν.  Στην πραγματικότητα  βέβαια ταλαντεύονται ακούσια και αναπόφευκτα μεταξύ αστικής και εργατικής τάξης.

          Γιατί ως εργαζόμενος ο μικροαστός όταν πιέζεται συμπαθεί την εργατική τάξη και νιώθει  σε πολλά μ’  αυτήν αλληλέγγυος και αυτό τον  ωθεί   να συμμετέχει σε διεκδικήσεις δημοκρατικές και εργασιακές, στην τάση για δικαιοσύνη και ισότητα και εχθρότητα απέναντι στο μεγάλο κεφάλαιο και τα μονοπώλια. Ως ιδιοκτήτης όμως φθονεί τη θέση και τον πλούτο του αστού, επιδιώκει και ποθεί να διεισδύσει στην προνομιούχο μειοψηφία, πράγμα που καθορίζει τη συντηρητικότητα του, το πνεύμα του μικροαστισμού και ατομικισμού που τον διακρίνει, το φόβο απέναντι στον κομμουνισμό που δήθεν επιβουλεύεται τη μικρή ιδιοκτησία. 

       Καθώς λοιπόν η κυρίαρχη τάξη έχει διαμορφώσει εξαιρετικά δραστικούς  μηχανισμούς  μορφοποίησης και χειραγώγησης  της κοινής γνώμης, για την ενστάλλαξη εκείνης της ιδεολογίας που οδηγεί στην πειθήνια διαβίωση ή στην αποδυνάμωση των δράσεων και κινητοποιήσεων με τη διάλυσή τους στην αποχαυνωτική αντιμετώπιση της ζωής ως θεάματος, ο μικροαστός αυτήν την πραγματικότητα αποδέχεται και δύσκολα θα εναντιωθεί σ’ αυτήν. Σκέφτεται λοιπόν  κι αυτός την πραγμα­τικότητα με τα σχήματα της χειραγώγησης, της ωφελιμότητας και της κυριαρχίας, θεωρεί πραγματικό  μόνο εκείνο με το οποίο μπορεί να κυρι­αρχήσει, να χειραγωγήσει και να αξιοποιήσει, και οτιδήποτε  άλλο αποσυντίθεται και σκορπίζεται σαν τιποτένιο, ασήμαντο και μη πραγματικό, απαξιώνοντας τις κινητοποιήσεις, υποτιμώντας τους αγώνες. Και δεν  αντιτίθεται στη διόγκωση των κατασταλτικών μηχανισμών, τη βίαιη αστυνόμευση της ιδιωτικής ζωής, τη βάναυση επέμβαση για την καταστολή  των εργατικών αγώνων.  Τα οποία δεν είναι πια παθογόνα στοιχεία του συνολικού κρατικού συστήματος, αλλά αποτελούν  δομικά χαρακτηριστικά του συστήματος κυριαρχίας που δεν πρέπει καθόλου να υποτιμώνται. Γιατί ο  αυταρχικός κρατισμός δεν εξαντλείται  στην έξαρση των μηχανισμών  καταστολής, αλλά  κύρια χαρακτηριστικά του αυταρχισμού είναι η συρρίκνωση και  η παρακμή των θεσμών της πολιτικής δημοκρατίας στο αστικό καθεστώς.   

Επιπλέον, οι μικροαστικές συμπεριφορές αντικατοπτρίζουν πρωτίστως μια νοοτροπία που ξεπερνά κατά πολύ τη θέση που κατέχουν τα μέλη των μικροαστικών στρωμάτων στο σημερινό καπιταλιστικό σύστημα, σε σημείο να μιλάμε για  ζήτημα μικροαστικής νοοτροπίας που αφορά σχεδόν το σύνολο της κοινωνίας. Υποστηρίζοντας ο μικροαστός στην πολιτική την εναλλαγή κομμάτων με δυσδιάκριτες διαφορές σ’ ένα ουσιαστικά δικομματικό πλαίσιο λειτουργίας του κοινοβουλευτισμού, προσπαθώντας να μιμηθεί, στο πλαίσιο των περιορισμένων δυνατοτήτων του, το στυλ και το βιοτικό επίπεδο της μεγάλης αστικής τάξης, προσπαθώντας να αντικατοπτρίσει τα πολιτικοοικονομικά ιδεώδη της πλούσιας ελίτ, και έχοντας γίνει ο συνεργός και το δουλάκι του αστού καπιταλιστή, ο μικροαστός εμποτίζεται στην ηθική, ή μάλλον την έλλειψή της, του καπιταλισμού και αποκτά την κακή μικρή ψυχή, τα διεφθαρμένα ήθη, το φανατισμό, τη φιλαργυρία και τη μικροψυχία που τόσο συχνά του αποδίδονται. Και η  ασάφεια και ρευστότητα, χαρακτηριστικά του μικροαστού που μπορεί να τον οδηγήσει είτε εδώ είτε εκεί, σε μια κοινωνία με το εργατικό κίνημα σε ύφεση διαχέεται σχεδόν παντού.   

   Οι ανασφαλείς λοιπόν  μικροαστοί έχουν απόλυτη ανάγκη από το status quo, την κοινωνική σταθερότητα και τις σταθερές οικονομικές συνθήκες, γι΄ αυτό τρέχουν πίσω από όποιον τους τα υπόσχεται. Γι’ αυτό και στις δημοσκοπήσεις καταγράφονται  αυτές οι μεγάλες πλειοψηφίες που αποδέχονται την πανεπιστημιακή αστυνομία. Και σ’ αυτούς περιλαμβάνονται και καθηγητές πανεπιστημίου που για να φτάσουν στις παρυφές της εξουσίας αδιαφορούν αν θα πρέπει να έρπουν για να τα καταφέρουν, οι οποίοι ασυστόλως υποστηρίζουν και διευκολύνουν τη μετατροπή του πανεπιστημίου σε αστυνομοκρατούμενο χώρο. Χρησιμοποιώντας  μάλιστα τις γνώσεις τους για να δικαιολογήσουν την αστυνομοκρατία, βρίσκουν την αιτία, μέσα από περίπλοκα επιχειρήματα με σοφιστείες, να καταλήξουν πως για όλα φταίει ο αριστερός λόγος και κυρίως οι αριστερές οργανώσεις.  Αποκαλύπτοντας έτσι και το στόχο αυτής της πολιτικής, που δεν είναι παρά η εναλλακτική λύση στον καπιταλισμό, ο κομμουνισμός.      

 Ζώντας λοιπόν οι μικροαστοί με μια καθημερινή, συνεχή υπαρξιακή ανασφάλεια, εφόσον με  μια λάθος κίνηση, μια κακή τύχη και θα μπορούσαν να βγουν στο περιθώριο, παρόλο που  είναι καλά μορφωμένοι για τις δουλειές που αναγκάζονται να κάνουν, χάνουν συστηματικά τα δικαιώματά τους, πολιτικά, πολιτιστικά, κοινωνικά. Καθώς οι συνθήκες εργασίας έχουν γίνει άθλιες και επισφαλείς, δεν υπάρχει χώρος για αλληλεγγύη, διότι όλοι οι άλλοι είναι ανταγωνιστές. Είναι δύσκολο  λοιπόν να είναι ανοιχτόμυαλοι και προοδευτικοί όταν οι υπαρξιακές τους αξίες απειλούνται συνεχώς. Γίνονται δειλοί κι εκδικητικοί,  ζητώντας περισσότερη αστυνόμευση, εκδίωξη των μεταναστών, αύξηση των ποινών φυλάκισης. Λόγω της υπαρξιακής τους ανασφάλειας, της αστάθειας και της επισφάλειας της κοινωνικής και οικονομικής τους κατάστασης, πολλοί από αυτούς είναι  ικανοί να συμπεριφέρονται σαν αρουραίοι, και αυτό ακριβώς έκαναν πολλοί από αυτούς  και παλιότερα και έτσι έγιναν η ραχοκοκαλιά του φασισμού.