ΕΝΑ ΔΕΚΑΧΡΟΝΟ ΑΓΩΝΩΝ

 

Η 29^η Αυγούστου, ημέρα που το 1949 με την οπισθοχώρηση των τμημάτων του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας στη μάχη του Γράμμου έληξε ο εμφύλιος με νίκη για τον Εθνικό Στρατό και τους  Αμερικανούς συμμάχους του, για δεκαετίες γινόταν προσπάθεια, αναλόγως των πολιτικών εξελίξεων, να ενταχθεί στο εθνικό εορτολόγιο, με τη δικτατορία να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον εορτασμό, χωρίς ποτέ να αναδειχτεί σε εθνική εορτή. Και καθώς τα τελευταία χρόνια αναβιώνουν τελετές εορτασμού γι’ αυτή τη νίκη,   στις οποίες  η κυρίαρχη εξουσία όλο και περισσότερο κάνει πιο φανερή την παρουσία της,  που περισσότερο στοχεύουν να διατηρήσουν και να επιβάλουν την κυρίαρχη αφήγηση ενός εμφυλίου στον οποίο εξαιτίας των κομμουνιστών κινδύνεψε η χώρα και απειλήθηκαν οι κάτοικοί της με αφανισμό, τα συμπεράσματα και τα διδάγματα γι’ αυτόν τον ένοπλο αγώνα των κομμουνιστών από τους πρωταγωνιστές της νοηματοδοτούν διαφορετικά αυτήν την ημερομηνία.

       Σε άρθρα για την 3^η συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, που πραγματοποιήθηκε στη Ρουμανία τον Οκτώβρη του 1950, ένα χρόνο περίπου μετά την ήττα της επανάστασης, κατά την οποία επιχειρήθηκε μια  συνολική εκτίμηση  της δράσης στη δεκαετία του 1940 «κατά την οποία το Κόμμα ηγήθηκε δύο ένοπλων αγώνων, του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ (1941-1944) και του ΔΣΕ(1946-1949)» ο γ.γ. του κόμματος Ν. Ζαχαριάδης καταγράφει  «Συμπεράσματα και διδάγματα από ένα δεκάχρονο»

              «Ποια τα βασικά συμπεράσματα και διδάγματα απ’ την πολιτική δουλειά και δράση του ΚΚΕ στα 1940-1949, ένα σχεδόν δεκάχρονο που είναι γιομάτο από τους πιο ένδοξους αγώνες που διεξήγαγε  λαός μας για την κοινωνική απελευθέρωση, ένα δεκάχρονο που στο διάστημά του οι εργαζόμενες μάζες, με επικεφαλής το ΚΚΕ, δύο φορές πήρα τα όπλα ενάντια στους ντόπιους και ξένους εκμεταλλευτές; 

          Το ΚΚΕ, όταν στα 1931 με την άμεση επέμβαση και βοήθεια της ΚΔ ξεπέρασε τη μακρόχρονη κρίση του, βγήκε στην πλατιά λεωφόρο των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων ηγέτης της εργατικής τάξης, οδηγός ολόκληρου του εργαζόμενου λαού. Απ’ τη φωτιά της μεταξικής δικτατορίας βγήκε πιο ατσαλωμένο. Στα χρόνια της χιτλερικής κατοχής το ΚΚΕ αναδείχτηκε στην πρώτη  πολιτική δύναμη της χώρας και το ακολούθησε η τεράστια πλειοψηφία του λαού. Και την θέση του αυτή την κρατά και την στεριώνει καθημερινά. Γι’ αυτό, το ΚΚΕ όχι μόνον εκφράζει τα βασικά συμφέροντα της εργατικής τάξης και ολόκληρου του εργαζόμενου λαού, μα και μέσα σε τριάντα και δύο χρόνια -που είναι γιομάτα από σκληρούς αγώνες, αφάνταστες στερήσεις, ολοκληρωτικό  δόσιμο και αφοσίωση στη λαϊκή υπόθεση και μεγάλες θυσίες- έπεισε την εργατική τάξη, έπεισε τις εργαζόμενες μάζες στις πόλεις και στα χωριά ότι άξια εκπροσωπεί τα συμφέροντά τους, ότι μόνο το ΚΚΕ επικεφαλής, μόνο με τους κουκουέδες σαν οδηγητές θα κατακτήσουν τη λευτεριά, την κοινωνική απολύτρωση, τη λαϊκή δημοκρατία και το σοσιαλισμό. Αυτό είναι το βασικό για το λαό δίδαγμα και συμπέρασμα απ’ τους σκληρούς επαναστατικούς αγώνες δέκα χρόνων. Με το αίμα δεκάδων μελών της ΚΕ και ανώτατων στελεχών του, εκατοντάδων στελεχών και πολλών χιλιάδων μελών και οπαδών που έπεσαν  στο πεδίο της μάχης είτε εκτελέστηκαν απ’ τον ταξικό εχθρό, το ΚΚΕ σφυρηλάτησε τους αδιάρρηκτους δεσμούς του με το λαό. 

          Ποιο το βασικό όπλο που επέτρεψε στο ΚΚΕ να αναδειχτεί στην πρώτη πολιτική δύναμη στη χώρα, να κατακτήσει την εργατιά και τις εργαζόμενες μάζες και να τις οδηγήσει  δυο φορές στην ένοπλη πάλη για την εξουσία; Το βασικό και κύριο  αυτό όπλο μας είναι η θεωρία του μαρξισμού -λενισμού. Διδαγμένο και βαφτισμένο στη διδασκαλία των μεγάλων δασκάλων μας, Μαρξ-Ένγκελς-Λένιν-Στάλιν, στο φως και στην πείρα  που μας δίνει  το μεγάλο Κόμμα του Λένιν και του Στάλιν, το ΚΚΕ αναδείχτηκε σε πραγματικό επαναστατικό, προλεταριακό κόμμα, σε ηγέτη της εργατιάς και του εργαζόμενου λαού. Όταν ξεφύγαμε, έστω και προσωρινά, απ’ τη διδασκαλία αυτή, κάναμε θεμελιακά λάθη και χάσαμε την επανάσταση. Αυτό μας διδάσκει ότι το ακατανίκητο  αυτό όπλο μας πρέπει να το κρατάμε πάντα καθαρό, ανόθευτο, ακονισμένο, ετοιμοπόλεμο. 

          Και εδώ προβάλλει το ερώτημα: Χάσαμε δύο ένοπλους αγώνες, του 1941-1944 και του 1946-1949. Ποια διαφορά, βασική θεμελιακή διαφορά ανάμεσα σ’ αυτούς τους δυο αγώνες;

         Στα 1941-1944 στην ουσία δεν παλεύαμε για την εξουσία. Περιμέναμε να νικήσουν οι σύμμαχοι και να μας δώσουν την εξουσία. Ήρθαν όμως οι Άγγλοι-ή καλύτερα τους φέραμε- και αντί να μας δώσουν, μας πήραν την εξουσία. Δεν ήμασταν έτοιμοι να τους αντιμετωπίσουμε. 

         Στα 1946-1949 παλέψαμε για την εξουσία. Παρά τα μερικά λάθη μας, σημαντικά όμως και σοβαρά, και παρά τις ελλείψεις και αδυναμίες που παρουσιάσαμε στον πολιτικό και στρατιωτικό τομέα, η γραμμή μας ήταν βασικά σωστή. Μέσα στον αγώνα αυτόν ευθυγραμμίσαμε ιδεολογικά-πολιτικά-οργανωτικά-στρατιωτικοπολεμικά το ΚΚΕ προς τη μεγάλη αποστολή του, ξεπερνώντας κριτικά και δημιουργικά τα θεμελιακά λάθη της πρώτης Κατοχής. Μπροστά σε μια τεράστια υλική υπεροχή του εχθρού που είχε την ολόπλευρη αμερικανοαγγλική υποστήριξη και βοήθεια και που με την προδοσία του Τίτο πέτυχε σ’ αυτό που αφορά το κίνημά μας, μια αποφασιστική έστω και πρόσκαιρη πολιτική βαλκανική ανακατάταξη προς όφελός του, αναγκαστήκαμε να κάνουμε μια κανονική  προσωρινή υποχώρηση, με διαφύλαξη των κύριων δυνάμεών μας, υποχώρηση που πολιτικά φωτίστηκε σωστά και οργανωτικά σωστά πραγματοποιήθηκε. Και που σωστά την κατάλαβε και ΔΣΕ και ο λαός. 

        Αυτή είναι η βασική διαφορά σ’ αυτό που αφορά την πολιτική και δράση του Κόμματός μας ανάμεσα στις δυο περιόδους του ένοπλου αγώνα, την περίοδο του 1941-1944 και την περίοδο του  1946-1949.

       Χωρίς σωστά να δούμε και σωστά να καταλάβουμε τη διαφορά αυτή, δε θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε σωστά συμπεράσματα και διδάγματα: 

         Στην πρώτη περίοδο η γραμμή μας ήταν βασικά λαθεμένη. 

         Στη δεύτερη περίοδο η γραμμή μας ήταν βασικά σωστή. 

       Για να φτάσουμε στο δεύτερο ένοπλο αγώνα, έπρεπε να ευθυγραμμίσουμε τη βασική, τη γενική κομματική γραμμή, να διορθώσουμε και να ξεπεράσουμε τα θεμελιακά μας λάθη στην πρώτη Κατοχή, στην Καζέρτα, στο Δεκέμβρη και στη Βάρκιζα (…) 

      Κλείνοντας σήμερα ένα δεκάχρονο αγώνα, ύστερα από δυο ήττες, σε ποιο βασικό πολιτικό συμπέρασμα μπορούμε να καταλήξουμε;

         Ο ταξικός εχθρός, οι αντίπαλοί μας με τρόμο και λαχτάρα ύστερα από κάθε «νίκη» τους μιλάν για νέο γύρο του ΚΚΕ. Αυτό δείχνει πόσο λίγο πιστεύουν στη «νίκη» τους. Όταν νικήσουμε  εμείς θα ‘ναι ο τελευταίος γύρος, γιατί δε θα ‘χουν τα κότσια να φτιάσουν ένα δικό τους γύρο. 

        Εμείς όμως μπήκαμε σε νέο «γύρο», σε καινούργιο κύκλο αγώνων. Γιατί όσο υπάρχει πλουτοκρατική σκλαβιά και ξενική υποδούλωση, θα υπάρχει και λαϊκός αγώνας ενάντια στη κλαβιά και την υποδούλωση. Και ο λαϊκός αυτός αγώνας θα τελειώσει μόνον όταν θα γκρεμιστεί η σκλαβιά και η υποδούλωση και ο λαός θα γίνει αφέντης στον τόπο του.

          Ο αγώνας συνεχίζεται και θα συνεχίζεται ως τη νίκη. Αυτό είναι το συμπέρασμα για το λαό. Και δεν μπορεί να ‘ναι άλλο. 

       Μπήκαμε ύστερα απ’ την υποχώρηση μας στο Βίτσι-Γράμμο, σε νέα περίοδο ανασύνταξης και ανασυγκρότησης των δυνάμεων μας, σε νέα περίοδο πολιτικής και οργανωτικής αναδιάταξης σύμφωνα με τις καινούργιες συνθήκες του αγώνα.

        Η ανασύνταξη και η αναδιάταξη αυτή μπορεί σωστά να πραγματοποιηθεί μόνο μέσα στους καινούργιους αγώνες που φουντώνουν και ξεσπούν, που ωριμάζουν και επέρχονται ακόμα πιο μεγάλοι. Μόνο εφόσον παντού και πάντοτε θα στεκόμαστε επικεφαλής του εργαζόμενου λαού, διαφωτιστές του, εμψυχωτές, οργανωτές και καθοδηγητές στους αγώνες του, μικρούς και μεγάλους, πολιτικούς, οικονομικούς και ιδεολογικούς, κοινοβουλευτικούς και εξωκοινοβουλευτικούς. Μόνο εφόσον αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά και αμείλιχτα κάθε προσπάθεια και απόπειρα να υπονομευθεί η μονολιθική ενότητα του ΚΚΕ, να διαστρεβλωθεί η πολιτική του, να νοθευτεί η θεωρία του.»

 

(«Η 3^η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, 10-14 Οκτώβρη 1950, Πρακτικά», εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2011, σελ. 619-622)