Εννιά μέρες τώρα πλημμυρίζουν οι πλατείες, έτσι χωρίς πρόγραμμα, οδηγό, ισως ακόμα και συγκεκριμένο σκοπό. Και η πλειοψηφία όλων αυτών που δίνουν ραντεβού σ’ αυτές, εννιά απογεύματα τώρα, είναι νέοι που δείχνουν, εκ πρώτης όψεως, να μην ξέρουν τι ακριβώς επιδιώκουν πέρα από το γενικόλογο, «να φύγουν όλοι». Δείχνουν πολλές φορές μια απροθυμία να παρακολουθήσουν, αν και «ευγενικά», πολιτικές σκέψεις, μια αμηχανία για τον τρόπο οργάνωσής τους, αηδία για την εκμετάλλευση, από τις υπάρχουσες πολιτικές ηγεσίες, θεσμών και ιδεών και μια εμμονή στην ηθική- συχνές αναφορές στην ανεκτικότητα, στην αναζήτηση του εαυτού μας κλπ.
Η πλειοψηφία αυτών που συμμετέχουν, και γι' αυτό είναι σημαντικό, είναι οι μάζες που, από τα κόμματα, θεωρούνταν ανήλικες, ότι δεν είχαν δικό τους μυαλό και δεν μπορούσαν μόνες να αποφασίσουν. Είναι αυτές οι μάζες που τα κόμματα, ιδίως τα δύο κόμματα εξουσίας, θεωρούσαν ότι είναι ικανοποιημένες με το δικαίωμά τους να μην ξέρουν τίποτε και να μην αναλαμβάνουν την ευθύνη παρά κάθε τετραετία, θεωρώντας ως μοναδική τους υποχρέωση να κάνουν από καιρό σε καιρό κάποιες χλιαρές διαμαρτυρίες. Θεωρούσαν αυτό το πλήθος μια χειραγωγημένη μάζα, που στερείται την πολιτική υποκειμενικότητα κι επομένως την ελευθερία και την υπευθυνότητα. Όσο το σύστημα μπορούσε να αξιοποιεί τις ικανότητες , τα πάθη και τα συμφέροντα όλου αυτού του κόσμου, που ήταν απαραίτητα για τη λειτουργία του, δημιουργώντας του την ψεύτικη συνείδηση ότι συμμετέχει κι αυτό ….σαν εταίρος, η μεγάλη πλειοψηφία παρέμενε σιωπηλή.
Από την προηγούμενη Τετάρτη η σιωπηλή πλειοψηφία άρχισε να ψελλίζει τις πρώτες φράσεις διαμαρτυρίας, που όσο περνούν οι μέρες δημιουργούνται βάσιμες ελπίδες για μετατροπή τους σε πολιτικό λόγο.
Βέβαια, είναι ευκολότερο να χάσουμε τις αυταπάτες μας για τους άλλους παρά να απελευθερωθούμε από τις αυταπάτες για τον εαυτό μας. Για να απελευθερωθούμε από τις αυταπάτες μας είναι αναγκαίο ν’ αφήσουμε το πεδίο των απλών διαθέσεων και να φτάσουμε στη γνώση. Δεν είναι τυχαίο που οι συγκεντρωμένοι στις πλατείες αυτοχαρακτηρίζονται με επίθετο που περιγράφει ψυχολογική κατάσταση – αγανακτισμένοι. Αυτός ο χαρακτηρισμός είναι κι ένα οδόσημο για την αφετηρία και ίσως την πορεία αυτής της διαμαρτυρίας. Σαν η πολιτική και η οικονομία να έχουν εξοστρακιστεί από τις πλατείες.
Το πρώτο βήμα όμως για να εξελιχθεί όλη αυτή η διαμαρτυρία είναι να διερευνήσουμε το περιεχόμενο αυτής της διάθεσης. Αν και εμφανίζεται, δεν είναι μια ατομική κατάσταση της ψυχής ή υποκειμενικό βίωμα. Σ’ αυτήν τη διάθεση εμφανίζεται και δρα με έναν ορισμένο τρόπο η κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα, γι΄ αυτό και η κυρίαρχη αυτή διάθεση γίνεται κοινωνικοπολιτικό γεγονός μεγάλης σημασίας.
Αυτή η διαμαρτυρία πιάνει σχεδόν όλα τα στρώματα της κοινωνίας και η έκβασή της θα εξαρτηθεί από την πορεία δυο διαδικασιών. Κατ’ αρχάς το συναισθηματικό σοκ μπορεί η ν΄ ανοίξει τα μάτια ορισμένων κοινωνικών στρωμάτων για βαθύτερη και ουσιαστικότερη γνώση η να τα ενισχύσει στις παλιές προκαταλήψεις και να τυφλώσει την ικανότητα τους εκτίμησης με νέες αυταπάτες. Κι εδώ μπαίνει ο κίνδυνος της αύξησης της επιρροής των ακραίων δεξιών δημαγωγών η φασιστών. Σ΄ ένα δεύτερο στάδιο, η αποκτηθείσα γνώση μπορεί να απελευθερώσει σε ορισμένα κοινωνικά στρώματα νέα ενέργεια, κριτικό ενθουσιασμό και νέα δραστηριότητα ή να προκαλέσει κατάπτωση και να τα ρίξει στην παθητικότητα και στην αναμονή.
Η σημερινή κρίση είναι κρίση όλων των στρωμάτων και τάξεων της κοινωνίας και συγχρόνως είναι κρίση των αμοιβαίων σχέσεών τους. Στις υπαίθριες συνελεύσεις από πολλούς ομιλητές φαίνεται να αναπαράγονται οι βασικές κατευθύνσεις της κυρίαρχης ιδεολογίας, όπως η δυσπιστία προς τους δημόσιους υπαλλήλους, η αντιπαράθεση γενεών, η απαξίωση γενικά του συνδικαλισμού, σχεδόν αποδοκιμασία για τα σωματεία, (συγχέοντας τους γραφειοκράτες εργατοπατέρες με τα απλά μέλη τους).
Οι διεργασίες που πρέπει να γίνουν θα είναι για να αποκτήσει όλο αυτό το πλήθος των πλατειών συνειδητό πολιτικό ρόλο με δημιουργική δύναμη. Σαν να φοβάται όμως μεγάλο μέρος από το πλήθος της πλατείας τις ιδιαίτερες οπτικές, και μάλιστα πολιτικού χαρακτήρα, από τα διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και τάξεις και επιμένει να διατηρηθεί η νεφελώδης πολιτική ομοιομορφία κι έτσι να χαθεί η ευκαιρία για να δημιουργηθούν και να πραγματοποιηθούν νέες πολιτικές, νέες κοινωνικές σχέσεις και νέες μορφές πολιτικής συσπείρωσης.
Και πάντα πιστεύουμε, ο μεσσιανισμός είναι και στήριγμα, ότι η ποιοτική διαφορά, σαν αποτέλεσμα ποσοτικών μεταβολών, είναι δυνατή. Και το πλήθος στις πλατείες αυξάνει και επιμένει. Στο κάτω κάτω πάντα είναι δυνατό να προκληθούν μεταβολές που δεν συντελούνται βαθμιαία αλλά με μορφή εκρήξεων…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου