ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΝΙΚΗ

 

Την περασμένη Τετάρτη χιλιάδες εργαζόμενοι διανομείς της εταιρείας της ψηφιακής πλατφόρμας Efood έκαναν στάση εργασίας και  μοτοπορεία στην Αθήνα, και σε άλλες μεγάλες  πόλεις της χώρας, διαμαρτυρόμενοι για την απόφαση της εργοδοσίας να μετατρέψει τους εργαζόμενους της, εκβιάζοντάς τους με απόλυση, σε ελεύθερους επαγγελματίες, …αναβαθμίζοντάς τους σε συνεργάτες χωρίς δώρα, ασφάλιση, ασφάλεια κλπ. αξιοποιώντας τον αντεργατικό νόμο του Κ. Χατζηδάκη. Την επόμενη μέρα, η μαζική κινητοποίηση και η  προκήρυξη της 24ωρης απεργίας για την Παρασκευή μαζί με την αντίδραση που εκφράστηκε στα μιντιακά μέσα και την αλληλεγγύη του κόσμου με μαζικές διαγραφές από την ψηφιακή της πλατφόρμα ανάγκασαν την εταιρεία σε υποχώρηση μετατρέποντας τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου σε προσλήψεις αορίστου χρόνου για 2.016 διανομείς. Οι κινητοποιήσεις  που οδήγησαν σε μια πρώτη νίκη τον αγώνα των εργαζομένων οργανώθηκαν και συντονίστηκαν από κοινού από τα σωματεία τηςωΣυνέλευσης Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλου και του Συνδικάτου Επισιτισμού-Τουρισμού, αποδεικνύοντας στην πράξη τη δύναμη της οργάνωσης των εργαζομένων στα σωματεία που υποστηρίζουν τα συμφέροντά τους. 

          Δεκαετίες ολόκληρες η κυρίαρχη εξουσία με όλα τα μέσα οδηγούσε την συνδικαλιστική πάλη στον εκφυλισμό και την ήττα για να μη οξύνεται η αντίθεση με τους εργαζόμενους, κρατώντας τους κάτω από τον έλεγχό της. Η μακροχρόνια προσπάθεια των κυβερνητικών συνδικαλιστών να πολιτεύονται με …υπευθυνότητα απέναντι στην κυρίαρχη εξουσία και όχι στους εργαζόμενους μετέτρεψε τα συνδικάτα σε μηχανισμούς παραγωγής προτάσεων παραπλανητικών για τα συμφέροντά τους, εξωραΐζοντας την καπιταλιστική ιδεολογία στην εργατική τάξη και ενεργώντας ως αστυνομία του κεφαλαίου στους χώρους δουλειάς. Αυτή όμως  η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών, με την ενσωμάτωση των συνδικάτων στη δομή της καπιταλιστικής οικονομίας, όπως της ΓΣΣΕ με τον αιώνιο πρόεδρό της Παναγόπουλο,  που συνεργάζεται για την επιβολή της χειρότερης δυνατής μοίρας στην εργατική τάξη, δεν ακυρώνει την αξία του συνδικαλισμού.   

           Οι φωνές που αντηχούν απόψεις της κυρίαρχης εξουσίας δεν έχουν πάψει όλα αυτά τα χρόνια να καλούν τους εργαζομένους να εγκαταλείψουν τα συνδικάτα, προσφέροντας εναλλακτική λύση την ατομική διαπραγμάτευση που στηρίζεται στην αξιοκρατία και επιχειρηματολογώντας για το ατελέσφορο των κινητοποιήσεων και των απεργιών.  Μόνο που όσο βαθαίνει η ταξική πάλη, τόσο αποκαλύπτεται πόσο ανίσχυροι είναι οι εργαζόμενοι ως άτομα απέναντι στους εργοδότες που επιδιώκουν να τους εκμεταλλευτούν όσο το δυνατόν περισσότερο, αν δεν συνενωθούν σε μόνιμες ταξικές οργανώσεις, σωματεία, για να υπερασπιστούν την τιμή της εργατικής τους δύναμης.  

          Τα πρώτα συνδικάτα δημιουργήθηκαν σαφώς από την εργατική τάξη, παρόλο που πολλά έφεραν τα εταιρικά αποτυπώματα των συντεχνιών, τις επαγγελματικές οργανώσεις από την προ-καπιταλιστική εποχή και επιδιώκει η νομοθεσία, εκτός των άλλων, σ’ αυτά τα πλαίσια να τα περιορίσει.  Η ύπαρξη όμως  ταξικών συνδικάτων ως μόνιμων οργανώσεων είναι μια αναγκαιότητα, όχι μόνο λόγω της μονιμότητας της καπιταλιστικής πίεσης αλλά και λόγω της ανάγκης μόνιμης προετοιμασίας για αντιπαραθέσεις με τους καπιταλιστές. Το γεγονός ότι η πολιτική του αστικού κράτους έναντι των συνδικάτων είναι σε μεγάλο βαθμό καταπιεστική δείχνει ότι το κεφάλαιο έχει βέβαια  τα μέσα για την οργανική ενσωμάτωσή τους, αλλά  και τα  συνδικάτα μπορούν  να στέκονται σε μεγάλο βαθμό έξω από το κράτος, όσο οι εργαζόμενο συσπειρώνονται σε ταξική βάση σ’ αυτά. 

        Ο «μετα-φορντισμός», με την αυξημένη αυτοματοποίηση, την μηχανοργάνωση της εργασίας, την αποκέντρωση της παραγωγής, την έκρηξη της εξωτερικής ανάθεσης, την υπεργολαβία και την προσωρινή εργασία, την αυξημένη κινητικότητα του κεφαλαίου, και άρα  επέκταση των απολύσεων και κλεισίματος εργοστασίων και την απειλή αυτών ως κοινωνικά όπλα, φάνηκε να  μείωσε σημαντικά την εξάρτηση της παραγωγής από την αντίδραση των εργαζομένων.  Με τη μείωση αυτής της εξάρτησης έδωσε την εντύπωση το κεφάλαιο πως δεν φοβάται τα συνδικάτα, όταν αυτά χάνουν την ταξική τους διάσταση και  καταλήγουν να υπερασπίζονται έναν …φιλεργατικό καπιταλισμό, με λιγότερες απολύσεις από ό,τι οι εργοδότες απαιτούν, περιορισμένες περικοπές μισθών κλπ. Αν όμως οι εργοδότες βασίζονται όλο και περισσότερο στο αστικό κράτος για υποστήριξη στη σύγκρουση με τους εργαζόμενους, οι τελευταίοι δεν έχουν άλλο δρόμο από τα ταξικά συνδικάτα για να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους αντισταθμίζοντας το κράτος που παρεμβαίνει από την πλευρά των εργοδοτών. Οι εργαζόμενο λοιπόν θα πρέπει να δρουν σε δυο μέτωπα, ένα που αντιμετωπίζει την καπιταλιστική επιχείρηση και εκείνο που αντιμετωπίζει το καπιταλιστικό κράτος. 

         Παράδειγμα η νίκη των διανομέων, που εκ των πραγμάτων πετυχαίνει και χτύπημα στον νόμο του Κ. Χατζηδάκη, με τον οποίο οι εργοδότες νομιμοποιούν την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση των εργαζομένων. Και όπως ο υπουργός υπερασπιζόταν το νόμο του παραπλανώντας τους εργαζομένους πως τους  ευνοεί, στο ίδιο πνεύμα και η εταιρεία στην ανακοίνωσή της επιμένει να θεωρεί την εταιρεία οικογένεια και να τονίζει πως εξαιτίας του  ανθρωποκεντρικού  της χαρακτήρα γίνονται δεκτά τα αιτήματα, αφού «οι άνθρωποί μας, η κινητήριος δύναμή μας». Γιατί η πολιτική των κυβερνήσεων και των επιχειρήσεων υποκρίνεται πως ακολουθεί κανόνες που βασίζονται στην ανθρωπιά και τη δικαιοσύνη, γενικά και αόριστα, για να αποκρύπτεται η ταξική διάστασή της, αποκλείοντας ζητήματα σχέσεων παραγωγής ή εργασίας. Κι έτσι ακόμα και μεγάλοι αγώνες να περιορίζονται στα στενά πλαίσια των εργασιακών χώρων, να μην  μπορεί να επεκτείνεται ο αγώνας που θα επιτρέπει στους εργαζόμενους να παρεμβαίνουν στο επίπεδο της κοινωνίας.

       Ο αγώνας των εργαζομένων μέσα από τα συνδικάτα εναντίον των καπιταλιστών μπορεί να επιτύχει το στόχο του για βελτίωση των συνθηκών εργασίας και ζωής των εργαζομένων   μόνο όταν αυτός ο αγώνας διευρύνεται και γίνεται μέρος ενός πολιτικού αγώνα ενάντια στο αστικό  κράτος, το κύριο προπύργιο του καπιταλισμού. Αυτή η επέκταση του αγώνα οδηγεί σε νέες συμμαχίες με κοινωνικά στρώματα που υφίστανται την καπιταλιστική επίθεση, όπως διάφορες μειονότητες ή  μετανάστες. Κι έτσι δημιουργείται ένα κοινό μέτωπο που καθώς βασίζεται σε κίνητρα αλληλεγγύης, εμπιστοσύνης και δικαιοσύνης μπορεί να δώσει στα κίνητρα αυτά ένα ευρύτερο νόημα για την αλλαγή μιας ολόκληρης κοινωνίας.