ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΗ ΑΠΕΙΛΗ

 Στη βουλή εκφράστηκε από τη βουλευτή Α. Αδαμοπούλου του Μέρα 25 μια πολιτική εκτίμηση, που βασίστηκε σε ενδείξεις, για το ρόλο της αστυνομίας στα επεισόδια σε διαδηλώσεις. Μετά από μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση που κατέθεσε εναντίον της μια Ομοσπονδία αστυνομικών υπαλλήλων και την παραπομπή της από την επιτροπή Δεοντολογίας της Βουλής στην ολομέλεια της βουλής ψηφίστηκε με 162 ψήφους η άρση της ασυλίας της για να εκδικαστεί η υπόθεση στα δικαστήρια.  Δημοσιογράφος του συγκροτήματος του Β. Μαρινάκης, η Δ. Κρουστάλλη,   που δημοσίευσε ρεπορτάζ για παράλληλη καταγραφή κρουσμάτων από ΗΔΙΚΑ και ΕΟΔΥ κατήγγειλε «ασφυκτική πίεση από το Μέγαρο Μαξίμου» που την οδήγησαν σε παραίτησή της. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μ. Χρυσοχοϊδης μετά από σύσκεψη στην αντιπεριφέρεια Ελευσίνας για την επιδημία έκανε επίδειξη αυταρχισμού τονίζοντας «Κανείς δεν μπορεί να κάνει του κεφαλιού του», απειλώντας πως  «σ’ αντίθετη περίπτωση θα σφραγιστούν οι περιοχές, ακόμα και σπίτι-σπίτι», και ξεκαθαρίζοντας πως δεν πρόκειται για απειλή ή προειδοποίηση αλλά για «απόφαση και θα γίνει έτσι αν χρειαστεί». 

              Και τα τρία παραδείγματα  είναι ενδεικτικά για τον τρόπο λειτουργίας των θεσμών της αστικής δημοκρατίας μας, όταν η  κυρίαρχη τάξη περιφρουρεί τα συμφέροντά της αξιοποιώντας έκτακτες καταστάσεις, για να αποδυναμώσει πυλώνες της δημοκρατίας της, που  μπορεί να επικαλεστούν οι υποτελείς τάξεις. Έτσι, η απειλή ποινικής δίωξης, με το αιτιολογικό της συκοφαντικής δυσφήμισης,  περιορίζει την έκφραση πολιτικής κρίσης και μάλιστα μέσα στο κοινοβούλιο, οι υπόγειες διασυνδέσεις ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης με την εκτελεστική εξουσία επηρεάζουν την ελευθερία έκφρασης στη λεγόμενη τέταρτη εξουσία, οι έκτακτες καταστάσεις και τα προβλήματα, ανεξαρτήτως του είδους  τους, καταλήγουν να είναι αντικείμενο αστυνομικής καταστολής. Εν ολίγοις, η ελευθερία της πληροφόρησης, του λόγου και του Τύπου που διαφημίζεται ότι στηρίζεται στις δομές της σύγχρονης δυτικής αστικής δημοκρατίας με εξόφθαλμο τρόπο μοιάζει να συρρικνώνεται, ενώ η καταστολή, αδιακρίτως, μ’ επίκληση των  έκτακτων αναγκών φαίνεται πως αντικαθιστά διαδικασίες της αστικής δημοκρατίας. 

             Η αστική εξουσία υποτίθεται ότι διασφαλίζει μια ανοιχτή, δημοκρατική κοινωνία. Μας διαβεβαιώνουν πως η οικονομική απελευθέρωση και  ο ανταγωνισμός θα δημιουργήσουν ευημερία που θα εξασφαλίσει δημοκρατικές μορφές πολιτικής. Οι αστοί συνεχώς ισχυρίζονται πως βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αγώνα για δικαιώματα και ελευθερίες.  Από όταν εμφανίστηκαν σαν μια ισχυρή τάξη ανάμεσα στην αριστοκρατία και τους αγρότες κι εργάτες, που αμφισβητούσαν την εξουσία και τα προνόμια της παλιάς τάξης των γαιοκτημόνων και  αγωνίζονταν για την προστασία της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, της ελευθερίας του λόγου, των συνταγματικών δικαιωμάτων, της δημοκρατικής συμμετοχής και του κράτους δικαίου. Μόνο που η αστική τάξη δεν είναι πάντα επαναστατική, αντίθετα, από τότε που έγινε κυρίαρχη τάξη συχνά έχει συμμορφωθεί με κάθε άλλο παρά φιλελεύθερες και δημοκρατικές μορφές διακυβέρνησης, όταν φοβάται για τα προνόμιά της και την σταθερότητα της εξουσίας της. Όταν υπάρχει ανησυχία για την αυξανόμενη δύναμη των εργατικών τάξεων δεν διστάζει η αστική τάξη να αποδέχεται ασφυκτικά όρια στις πολιτικές ελευθερίες. Κάθε φορά είναι πρόθυμη να εγκαταλείψει τα ιδανικά της ελευθερίας, τα οποία διαφημίζει, όταν πρόκειται μ’ αυτόν τον τρόπο να προστατευθούν τα προνόμια της, η κοινωνικοοικονομική της θέση από τις κατώτερες τάξεις. Κι αυτό έγινε προφανές σε αποτυχημένες επαναστάσεις όπως του 1848, που έχασαν πολύ γρήγορα της υποστήριξη από τους πανικοβλημένους αστούς, καθώς τρομοκρατήθηκαν από το φόβο για την οργή των πληβείων και την προλεταριακή συμμετοχή σ’ αυτές. Και στον 20^ο αιώνα τρομοκρατημένη η αστική τάξη  από το φάντασμα του κομμουνισμού, σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης συσπειρώθηκε γύρω από φασιστικούς σχηματισμούς, αφού δικτατορίες με Χίτλερ, Μουσολίνι, Φράνκο πρόσφεραν προστασία στην εξουσία της και τα πλούτη της,  δείχνοντας μηδενική δέσμευση στα ιδανικά της φιλελεύθερης δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού. Η αστική τάξη βλέπει λοιπόν σε αυταρχικά ή και φασιστικά  καθεστώτα τη σωτηρία από μια κοινωνική επανάσταση των εργατικών τάξεων. Κι αν η αστική τάξη στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου στην Ευρώπη ακολούθησε πολιτική πιο φιλολαϊκή και φιλελεύθερη σε ανταγωνισμό με τα σοσιαλιστικά καθεστώτα, για να προβάλλει την υπεροχή της, δεν έπαψε όμως η υιοθέτηση αντιεργατικών μέτρων όταν τα έκρινε προς το συμφέρον της, όπως στην Μ. Βρετανία της Θάτσερ. 

           Η αστική τάξη λοιπόν δεν συνδέεται a priori  με μηχανισμούς πολιτικής ελευθερίας και οικονομικής ευημερίας για τα λαϊκά στρώματα. Εύκολα μπορεί να υποστηρίξει κατασταλτικούς μηχανισμούς όταν φοβάται για τη δύναμή της και τον πλούτο της. Δεν αποτελεί έκπληξη επομένως πως αυτή τη στιγμή όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά στην πλειοψηφία των αστικών καθεστώτων της Δύσης η υγειονομική κρίση αξιοποιείται για πρόσθετους περιορισμούς δημοκρατικών δικαιωμάτων και νομιμοποίηση της αστυνομοκρατίας και αυταρχικότητας. Με τη δικαιολογία της υγειονομικής κρίσης παγιώνεται ένα καθεστώς μόνιμης έκτακτης ανάγκης. Η εμπλοκή της αστυνομίας στην επιτήρηση της κυκλοφορίας των πολιτών, οι επανειλημμένες ασύστολες εκδηλώσεις αυταρχισμού  του υπουργού Μ. Χρυσοχοΐδη, και όχι μόνον, τα ψηφισμένα από τη Βουλή νομοθετήματα για περιορισμό ή και απαγόρευση διαδηλώσεων, πέρα από τα αντεργατικά νομοθετήματα,  διαμορφώνουν το νέο πολιτικοκοινωνικό  περιβάλλον, όπου αυτό που τώρα θεωρείται ως προσωρινή καθημερινότητα θα μονιμοποιηθεί νομιμοποιημένη.   

           Και η εικόνα μιας αιωρούμενης απειλής συμπληρώνεται με τον ένστολο αρχηγό ΓΕΕΘΑ που αναπτύσσει το ρόλο του στρατού στην αντιμετώπιση της πανδημίας και τη ρητορική, με τα υπονοούμενά της, που συνοδεύει τα μέτρα που ανακοινώνονται για τη Δυτική Αττική. Το σπάσιμο του πνεύματός  μας είναι αυτό που θέλει η άρχουσα τάξη με τους  ηγετίσκους που την υπηρετούν, από την πολιτική και την επιστήμη. Αποκαρδιωμένοι από τον συνεχή αγώνα μόνο και μόνο για να επιβιώσουμε, από την αγωνία μας να αδράξουμε έστω κάποια μικρά κομμάτια ζωής να σερνόμαστε ανήμποροι. Ο αυταρχισμός, οι δικτατορίες δεν εγκαθίστανται μόνο με τανκς.

             Η νοσηρή ζύμωση των ψυχών μας με το φόβο της πανδημίας, την  απειλή της τιμωρίας, τη σύγχυση των υγειονομικών και κατασταλτικών ορίων, την ενοχοποίηση για την διασπορά της  επιδημίας θέλει να παραλύσει κάθε αντίδρασή μας.  Ώστε χωρίς να το καταλάβουμε, απασχολημένοι με την ατομική μας ευθύνη ν’ αποδεχτούμε την νέα όψη ενός παλιού κόσμου.  Αυτού,  όπου ως εχθροί, αυτή τη  φορά γιατί  έχουν έλλειμμα ατομικής ευθύνης, καταδεικνύονται οι  ίδιοι και πάλι, οι εργάτες, οι μετανάστες, οι γύφτοι.