ΦΙΛΟΙ ΚΑΙ ΕΧΘΡΟΙ

Στον εμπλουτισμό του καταλόγου των μεταρρυθμίσεων που επιδιώκει να εφαρμόσει η Ελλάδα έως τα τέλη Απριλίου προχωρά η κυβέρνηση, ενώ καλεί τους «θεσμούς» για να ξεκινήσει η συζήτηση για μια επόμενη συμφωνία. Την πρώτη δόση των 310 εκατ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) καταβάλλει εμπρόθεσμα η Ελλάδα. Σύσκεψη πραγματοποιείται στο Μέγαρο Μάξιμου υπό τον Αλέξη Τσίπρα με την συμμετοχή του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη και του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη με αντικείμενο τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας. Η πρόεδρος της Βουλής Ζ. Κωνσταντοπούλου δηλώνει πως «Η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δεχθεί να μην υλοποιηθούν οι προεκλογικές δεσμεύσεις του κόμματος». Ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Πανούσης δηλώνει άγνοια  για την διαταγή του αρμόδιου υποστράτηγου Νίτσα να απελευθερωθούν οι παράνομοι μετανάστες και να μην γίνονται έλεγχοι σε όλους όσους μπαίνουν εντός της ελληνικής επικράτειας χωρίς άδεια. Η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Ν. Βαλαβάνη δηλώνει πως η ρύθμιση για τις 100 δόσεις, για την οποία θα καταθέσει εντός των ημερών το αντίστοιχο νομοσχέδιο, δεν μπαίνει σε διαπραγμάτευση στο γιουρογκρουπ.

Ειδήσεις των τελευταίων ημερών από τα έργα και τις ημέρες της «για πρώτη φορά κυβέρνηση της αριστεράς», που υποσχόταν ν’ αλλάξει την ισχύουσα κατάσταση και αντ’ αυτού εμφανίζεται να εφαρμόζει ένα πρόγραμμα απόλυτης αντιφατικότητας και  να εκμεταλλεύεται το ίδιο επικοινωνιακό παιχνίδι γύρω από  πιέσεις, εκβιασμούς και απειλές των ευρωπαίων εταίρων που επαναλαμβάνεται από την εποχή της κυβέρνησης του πρώτου μνημονίου του  Γιώργου Παπανδρέου. Σαν η πολιτική εξουσία να  μην είναι παράγωγο της οικονομικής εξουσίας, σαν η κοινωνία να είναι αυτονομημένη από το οικονομικό σύστημα, σαν όλα να λύνονται με το διάλογο και τη διαπραγμάτευση. Μόνο που εξουσία εννοείται ως οικονομική εξουσία και το  κεφάλαιο είναι που  εξουσιάζει τη ζωντανή εργασία. Όποιος κατέχει τις δυνάμεις παραγωγής αυτός ασκεί εξουσία πάνω στους εργαζόμενους. Η αριστερά όμως του ΣΥΡΙΖΑ έχει αποκοπεί από  όποιες βλέψεις θ΄ αλλάξουν τους ταξικούς συσχετισμούς, άλλωστε ταξική σύγκρουση γι’ αυτήν δεν υπάρχει,  και περιορίζεται σε αναστοχασμούς για το πολιτικό σύστημα και την κοινωνία. Δεν υπάρχει σύγκρουση με έναν εχθρό  αλλά ένας ανταγωνιστικός διάλογος μεταξύ ισότιμων εταίρων. Κι έτσι πότε εκδηλώνει ο πρωθυπουργός την αγάπη για την Ευρώπη πότε ο υπουργός εξωτερικών  Ν. Κοτζιάς υπενθυμίζει πως τα δυτικά βαλκάνια δεν είναι σταθεροποιημένα, εν είδει επιχειρημάτων σε μια διαπραγμάτευση που μοιάζει να έχει μοναδικό στόχο να πείσει για την επιβράδυνση της εξαθλίωσης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, και σαν εκτελεστική εξουσία, με νομοσχέδια θεραπείας της «ανθρωπιστικής κρίσης»  ή εξαγγελίες για την μετανάστευση συνεχίζει να υποστηρίζει στην πράξη τη διευρυμένη θεωρία της εξουσίας που συμπεριλαμβάνει κοινωνική, πολιτική, πολιτισμική εξουσία, με την οικονομία όμως να παύει να αποτελεί την κεντρική σημασία του όρου εξουσία κι επομένως να χάνεται και από το στόχαστρο στην όποια σύγκρουση. Κι έτσι, όπως κάθε αριστερά που σέβεται τον εαυτό της στη δυτικές δημοκρατίες έχοντας διευρύνει το πεδίο της κριτικής της εξουσίας και σε άλλους μέχρι τώρα απολιτικούς χώρους, η κριτική  θεωρία της πολιτικής άνοιξε  νέους ορίζοντες ατομικής και κοινωνικής εξουσίας σε μια νέα διάσταση του πολιτικού.  Η σύγχρονη αριστερά  κλήθηκε  να ανιχνεύσει εστίες εξουσίας ανθρώπου από άνθρωπο, αυτές  που είναι πολύ πιο κρυμμένες από τη δημόσια πολιτική εξουσία και την οικονομία,  όπως η εξουσία που ασκεί ο  άντρας πάνω στη γυναίκα, ο ντόπιος στο ξένο, ο ειδήμονας στον αδαή, ο ηλικιωμένος στο νέο κλπ.  Μ’  αυτόν τον τρόπο αυτό  που ήταν το υποκείμενο της πολιτικής και της  ιστορίας το προλεταριάτο, διασπάστηκε,  θρυμματίστηκε  στα πλαίσια του πλουραλισμού και της αστικής πολυφωνίας σε μια πολλαπλότητα υποκειμένων που δεν έχει ταξικά γνωρίσματα. Στην μικροπολιτική της καθημερινότητας αναπτύσσεται πια  η θεωρία της κριτικής της εξουσίας. Κι έτσι εγκαταλείπεται το προλεταριάτο ως υποκείμενο της ιστορίας κι αναζητούνται άλλα υποκείμενα της ιστορικής πορείας, νεολαία, περιθωριακές ομάδες, φοιτητές κλπ. Και το κεφάλαιο στο απυρόβλητο πάντα.

Γι’ αυτό και αυτή η αριστερά που διαχειρίζεται από κοινού με το εθνικιστικό ΑΝΕΛ την εκτελεστική εξουσία μάλλον σαν προκατάληψη αντιμετωπίζει πως η  δομή της εξουσίας είναι οικονομική και πως  η βάση των κοινωνικών συγκρούσεων είναι ταξική, όταν μας βαυκαλίζει με παρηγοριές για κατανόηση από τους εταίρους. Γι’ αυτό και τώρα δυσκολεύεται τόσο πολύ να μιλήσει επί του πραγματικού. Μέσα σ’ ελάχιστο διάστημα της έχει απομείνει  μια ψευτολαϊκότητα και μεταμορφώνεται σε ένα είδος φερέφωνου που επαυξάνει κάθε φράση του λαού μεταμορφώνοντάς τη σε πρόταση περισσότερο σε κάποια συνέντευξη παρά  σε κάποιο νομοσχέδιο. Μόνο που ο άνεργος, ο απολυμένος, ο φτωχός  δεν παριστάνουν πως λένε την αλήθεια. Δεν λένε πως είναι η αλήθεια, γιατί η αλήθεια είναι μέσα στην ίδια τους την ύπαρξη. Και γι’ αυτό στο τέλος μοιάζουν υπουργοί και στελέχη να συμπεριφέρονται σαν καιροσκόποι που δεν σταματούν τους ελιγμούς τους, εφόσον προσπαθούν να πείσουν πως  εκφράζουν αυτούς που εν ονόματί τους ασκούν εξουσία, ενώ δρουν σύμφωνα με τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Κι αν ο  διάλογος και η δυνατότητα συνεννόησης έχει γίνει κυρίαρχο στοιχείο της πολιτικής είναι γιατί πρέπει να πειστούμε για τα κοινά συμφέροντα εργαζομένων και καπιταλιστών. Η διάκριση κεφαλαίου και προλεταριάτου να μην  θεωρείται  καθολική αρχή εξηγήσεων των κοινωνικών φαινομένων κι ούτε η πολιτική επικοινωνία ανάμεσα στο κεφάλαιο και το προλεταριάτο να εντάσσεται στο σχήμα φίλος/εχθρός. Ο ΣΥΡΙΖΑ με τα κομμουνιστογενή μάλιστα στελέχη του εγγυάται την αλήθεια αυτών. Κι άντε ύστερα να ξεχωρίσεις φίλους κι εχθρούς, όταν οι ειρηνιστικοί, αρμονιστικοί για συνεννόηση μύθοι της αστικής πολιτικής σκέψης, ενώ υπάρχει  πόλεμος ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, κυριαρχούν κι αποκρύβονται οι ταξικές συγκρούσεις που εξακολουθούν να καθορίζουν την πολιτική ζωή.