«ΕΝΑΣ ΙΡΙΔΙΣΜΟΣ»

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε ανάρτηση του καθηγητή Α. Λιάκου αναφέρεται, με συνοπτική και αρκετά  αόριστη περιγραφή, επεισόδιο στο Δημοκρατικό Στρατό από τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου,  ως ενδεικτικό της διάψευσης για το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς. Σ’  ένα λόχο, αφού κατηγόρησαν, χωρίς αποδείξεις, και   βασάνισαν έναν αθώο αξιωματικό για να ομολογήσει προδοσία στον ταξικό εχθρό, χωρίς αποτέλεσμα, για να μην αποκαλυφτεί η βαναυσότητά τους τον εκτελούν, με τον ίδιο να ζητά  να αποδοθεί ο θάνατός του σε μάχη με τον εχθρό. Ο Α. Λιάκος στα σχόλιά του για τον λόγο που παρέθεσε το συγκεκριμένο περιστατικό  αναφέρεται στην ανάγκη «να απαλλαγεί η Αριστερά από το ηθικό μειονέκτημα στο οποίο κατέληξαν (σχεδόν όλα) τα αριστερά εγχειρήματα» και χαρακτηρίζει ανύπαρκτο το ηθικό της πλεονέκτημα. Με το συμπέρασμά του λοιπόν, ό,τι για δεκαετίες χαρακτηριζόταν ως Αριστερά στριμώχνεται σε προσωπικές συμπεριφορές και μεμονωμένα περιστατικά.  

          Η αναφορά  όμως που γίνεται μεμονωμένα σ’ αυτό το επεισόδιο δεν φανερώνει το πραγματικό του μέγεθος, τη σημασία του και δεν μπορεί να κατανοηθεί παρά αν το δούμε μέσα σε ένα όλο, σ’ ένα σύνολο καταστάσεων στο οποίο παίρνει κάποια θέση ή χάνεται, αν και βέβαια ποτέ εντελώς. Γιατί οποιαδήποτε πράξη κι ενέργεια των ανθρώπων αποτελεί μέρος ενός όλου, του οποίου η ερμηνεία βέβαια προϋποθέτει, χωρίς να περιορίζεται σ’ αυτά, όλα τα επιμέρους, καθώς όλα αυτά μαζί αποτελούν τις πολύ μικρές ή μεγάλες δυνάμεις που δρουν και κινούν την ιστορία.  Κι επειδή τα μέρη αποκτούν σημασία μέσα στην ολότητα χωρίς να σημαίνει αυτό ότι το  όλο είναι απλώς άθροισμα των μερών,  γι’ αυτό και δεν είναι το συγκεκριμένο επεισόδιο που περιγράφεται που χαρακτηρίζει τον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού.  

          Ανοίγοντας όμως  ο Α. Λιάκος όλα τα περιθώρια για να εξισωθεί ο συλλογικός αγώνας του Δημοκρατικού Στρατού με ένα άθροισμα ατομικών περιπτώσεων, όσο και αν τον εκθειάζει χαρακτηρίζοντας τον ηρωικό, στην πραγματικότητα υπονομεύει τον αγώνα του.  Η τελική του διαπίστωση που ξεκινά από το αυτονόητο ότι «οι αριστεροί είναι όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι» καταλήγει στο ότι είναι ένας ιριδισμός που χωρίζει το καλό από το κακό που εξαρτάται «από την ιστορική συγκυρία, από τη στιγμή της ελπίδας ή της απελπισίας, από μαγνητικές θύελλες», επικεντρώνοντας την προσοχή και το ενδιαφέρον του στο  άτομο.

         Σε κείνα τα σκληρά χρόνια όπου επικρατούσε ο νόμος της ζούγκλας και δεν υπήρχε θεσμικό ή νομικό ή άλλο καταφύγιο για όσους στρατεύθηκαν με το ΚΚΕ δεν ήταν αυτή η στράτευση, όταν απειλούνταν η ίδια η ζωή,  απλώς ένας «ιριδισμός που χωρίζει και μπορεί να μετατρέψει το ένα στο άλλο». Όταν το διακύβευμα της στράτευσης ήταν η ίδια η ζωή, αυτή η επιλογή δεν μπορεί να εξισώνεται, υποτιμώντας την, με κάθε άλλη συγκυριακή. Ότι δεν έλειπαν τέτοια επεισόδια, που αναφέρει ο καθηγητής, και παραπλήσια δεν αναιρεί τη διαχωριστική γραμμή που υπήρχε ανάμεσα σ’ αυτούς που πίστευαν σ’ έναν άλλο κόσμο και αγωνίζονταν γι’ αυτόν και σ’ εκείνους που υπηρετώντας τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης ήλπιζαν να ελεηθούν με  κάποιο αποφάγι της.  

        Αυτή η ανάρτηση είναι ενδεικτική για τα κριτήρια με τα οποία επεξεργάζεται την πολιτική ένα τμήμα διανοουμένων που συμπορεύτηκε μ’  εκείνο το πολιτικό κομμάτι που περιλάμβανε μεταδικτατορικά την Αριστερά. Ενώ φαίνονταν ότι υπερασπίζονταν προχωρημένες κοινωνικοοικονομικές αντιλήψεις που προστάτευαν τις υποτελείς τάξεις,  φαίνεται τελικά ότι τα κριτήρια με τα οποία επεξεργάζονταν την πολιτική στηρίζονταν περισσότερο  στα ειδικά κοινωνικοοικονομικά συμφέροντα του στενού ταξικού τους πυρήνα στον οποίο είχαν ή επεδίωκαν να έχουν ηγεμονική θέση μέσα στους κόλπους του. Προσποιούνταν λοιπόν  ότι στα αιτήματά τους ενσωμάτωναν επιλογές ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων, ίσως γιατί στην προσέλκυση τους θεμελίωναν την πολιτική τους υπεροχή και αποτελεσματικότητα. Κι έτσι με τις ενέργειές τους εξυπηρετούσαν τον πάγιο στόχο της κυρίαρχης εξουσίας να απονευρώνει τη δυναμική των ταξικών διεκδικήσεων με αντιφατικές χειρονομίες.  

        Αυτή λοιπόν η ανάρτηση με τα σχόλια της κάνει φανερή μια  προσπάθεια να αδρανοποιηθούν τα πολιτικά αντανακλαστικά όσων παρακολουθούν αυτό το γελοίο γαϊτανάκι αλληλοκαρφωμάτων και κουτσομπολιού στο ΣΥΡΙΖΑ, με την υποβάθμιση και σχεδόν ακύρωση των αγώνων, μεγεθύνοντας και αναδεικνύοντας επεισόδια ανάλογα, έτσι ατάκτως εριμμένα,  ώστε να μπορεί να δικαιολογηθεί κάθε μικροπρέπεια και ευτέλεια που παρατηρείται στο ΣΥΡΙΖΑ. ¨Ότι ένας ιριδισμός είναι, ανακλάσεις που αλλάζουν χρώμα στα σώματα,  μια λεπτή ισορροπία που μια γέρνει προς τη μια πλευρά μια προς την άλλη, όλα αυτά που γίνονται στον ΣΥΡΙΖΑ. Και δεν είναι  ότι όσοι  δηλώνουν αριστεροί του ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας υπερβεί την αριστερή τους ιδιότητα υιοθετούν συμπεριφορές και πρακτικές που για δεκαετίες χαρακτήριζαν στελέχη και οπαδούς της ονομαζόμενης Δεξιάς, η οποία πάντα στόχευε στην κατάληψη θέσεων εξουσίας προς εξυπηρέτηση της κυρίαρχης τάξης.   

           Με την τραγελαφική ιστορία του εξ Αμερικής ορμωμένου πρώην προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Στ. Κασσελάκη ενταφιάζεται  η Αριστερά, ή μάλλον αυτή που αυτοπροσδιορίζεται σαν τέτοια. Αυτή  που είτε αποστρέφεται την πολιτική και βουλιάζει σ’ ένα αναρχοαυτόνομο χυλό είτε παραδέρνει στον λαβύρινθο του υποτιθέμενου  πολιτικού ρεαλισμού, όπως ο κυβερνών ΣΥΡΙΖΑ, που έχει πια χάσει όχι μόνο τον προσανατολισμό αλλά και την ίδια τη σκοπιά από την οποία διακήρυττε ότι εκπορευόταν  η αριστερή πολιτική. Η σοσιαλδημοκρατία εν ολίγοις δεν μπόρεσε ούτε ένα ψήγμα του  από τον πυρήνα διακηρυγμένων ιδεολογικοπολιτικών της καταβολών να περισώσει, προς δόξαν του καπιταλισμού που θα μεταρρύθμιζε σοσιαλιστικά.  Κατά συνέπεια  ήταν φυσικό όσοι άσκησαν  από θέσεις εξουσίας μια πολιτική αντίθετη με τις καταβολές αυτές να καταστήσουν τον εαυτό τους πολιτικά και ιδεολογικά αφερέγγυο, τη δε ιδεολογία τους διάτρητη. Συντέλεσαν τα μέγιστα η επικράτηση του λόγου της καπιταλιστικής εξουσίας να είναι πια ολοκληρωτική και η κυρίαρχη τάξη  την οποία εναγωνίως θέλει να εξυπηρετήσει ο ΣΥΡΙΖΑ ή το ΠΑΣΟΚ να διαμορφώνει θεσμούς και καταστάσεις κομμένες και ραμμένες στα μέτρα της.

        Κι απέναντι παραμένει και πάλι μόνο ο κομμουνιστικός λόγος και το κομμουνιστικό κόμμα η μόνη δύναμη αντίστασης.