«Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ»

Στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ της 28^ης Μαίου μεταφέρεται ανταπόκριση της Dailymail  από τη Κω, όπου περιγράφεται μια  «εικόνα βγαλμένη από την κόλαση» την οποία  βιώνουν «οι Βρετανοί που επιλέγουν το δημοφιλές ελληνικό νησί για τις διακοπές τους». Κι αυτό, γιατί «την ώρα που οικογένειες τουριστών απολαμβάνουν τον ήλιο στις ξαπλώστρες, λίγα μέτρα παραπέρα, μετανάστες από την Συρία και το Αφγανιστάν έχουν κάνει «κατάληψη» στους δρόμους και τους έχουν μετατρέψει σε κολαστήρια». Εν ολίγοις οι μετανάστες και πρόσφυγες στην Κω ρίχνουν τη τιμή του προϊόντος «τουρισμός στην Κω».

               Η περιγραφή αυτού του άρθρου εικονογραφεί τον κόσμο μας. Ο κόσμος μας είναι ένας κόσμος κομμένος στα δύο, διαιρεμένος, μανιχαϊκός,  με μια διαχωριστική γραμμή που δεν πρέπει να ξεπερνιέται. Ο αναπτυγμένος καπιταλιστικός κόσμος εμπορεύεται την ευζωία και εξοστρακίζει κάθε τι που θα έριχνε την τιμή των προϊόντων που την εξασφαλίζουν. Γι’  αυτό και το πρώτο πράγμα που πρέπει να μάθουν πρόσφυγες, μετανάστες, φτωχοί κι εξαθλιωμένοι είναι να μένουν στη θέση τους, σκυμμένοι στα γόνατα, κυλισμένοι κατάχαμα, πεινασμένοι για ψωμί, για ρούχα κλπ. αθέατοι,  ευγνώμονες για τα  φιλεύσπλαχνα αισθήματα της καπιταλιστικής δύσης,  να μη περνούν τα όρια της ζώνης όπου τους επιτρέπεται να αναπνέουν από …φιλανθρωπία. Οι οικονομικές πραγματικότητες και  οι ανθρώπινες ανάγκες ανάμεσα στις δυο ζώνες δεν εφάπτονται πουθενά, παρά μόνο  αν είναι να διεισδύσουν οι εμπορευματικές σχέσεις που θα εξασφαλίσουν κέρδος.

«Στο καθεστώς της ιδιωτικής ιδιοκτησίας(…) κάθε άτομο σκέφτεται πώς να δημιουργήσει μια καινούργια  ανάγκη σ’ ένα άλλο άτομο, ώστε να το ωθήσει σε μια νέα θυσία, να το εγκλωβίσει σε μια νέα εξάρτηση και να το προσελκύσει σ’ ένα καινούργιο τρόπο απόλαυσης κι επομένως οικονομικής καταστροφής. Καθένας προσπαθεί να επιβάλει  στον άλλο μιαν αλλότρια δύναμη, ώστε μ’  αυτό τον τρόπο να ικανοποιήσει τη δική του εγωιστική ανάγκη. Η αύξηση της ποσότητας των αντικειμένων συνοδεύεται από μια επέκταση της κυριαρχίας των αλλοτρίων δυνάμεων στις οποίες  είναι υπόδουλος ο άνθρωπος, και κάθε καινούργιο προϊόν αντιπροσωπεύει μια νέα δυνατότητα αμοιβαίας εξαπάτησης και διαρπαγής. Ο άνθρωπος γίνεται τόσο φτωχότερος  σαν άνθρωπος, όσο μεγαλύτερη γίνεται η ανάγκη του για χρήμα με σκοπό να γίνει κύριος του εχθρικού όντος. Η δύναμη του χρήματος  του μειώνεται σε αναλογία αντίστροφη προς την αύξηση του όγκου της παραγωγής: δηλαδή μεγαλώνει η φτώχεια του καθώς αυξάνεται η δύναμη του χρήματος.

               Η ανάγκη για το χρήμα είναι λοιπόν η μοναδική και η αληθινή ανάγκη που παράγεται από το σύγχρονο οικονομικό σύστημα. Η ποσότητα του χρήματος  που γίνεται ολοένα και περισσότερο η μόνη αποτελεσματική του ιδιότητα. Όπως περιορίζει κάθε τι στην αφηρημένη μορφή του, έτσι περιορίζει και τον εαυτό του στη διάρκεια της ίδιας  της κίνησης του σε ποσοτική οντότητα. Η υπερβολή  και η έλλειψη παντός μέτρου καταλήγουν να είναι ο αληθινός του κανόνας. Από υποκειμενική άποψη, αυτό εκδηλώνεται εν μέρει στο ότι η επέκταση των προϊόντων και των αναγκών  υπόκειται σε εφευρετική και εσαεί  υπολογιστική υποδούλωση στις απάνθρωπες, αφύσικες και φανταστικές ανάγκες. Η ιδιωτική ιδιοκτησία δεν γνωρίζει τον τρόπο να μεταβάλει τη χυδαία ανάγκη σε ανθρώπινη ανάγκη. Ο ιδεαλισμός της είναι φαντασία, καπρίτσιο και ιδιοτροπία. Κανένας ευνούχος  ποτέ δεν κολάκεψε  τον άρχοντά του με τόση χαμέρπεια και δεν προσπάθησε με τόσο βρώμικα μέσα να ερεθίσει την αποχαυνωμένη του αίσθηση για ν’ αποσπάσει κάποιο  όφελος όσο ο βιομηχανικός ευνούχος –ο παραγωγός- για να κερδίσει λίγες δεκάρες, για να τραβήξει τα χρυσωμένα πουλιά έξω από τις τσέπες των πολυαγαπημένων εν Χριστώ αδελφών του. Κόπτεται να ικανοποιήσει τις πιο διεφθαρμένες φαντασιώσεις του άλλου, παριστάνει τον ρουφιάνο ανάμεσα σ’  αυτόν και στην ανάγκη του, ερεθίζει τις αρρωστημένες ορέξεις του, βρίσκεται εκεί περιμένοντας την παραμικρή του αδυναμία –κι όλα αυτά για να μπορέσει κατόπιν ν’  απαιτήσει την αμοιβή των καλών του υπηρεσιών τοις μετρητοίς. (Κάθε προϊόν είναι ένα δόλωμα για την προσέλκυση του είναι του άλλου, του χρήματός του. Κάθε πραγματική  και δυνατή ανάγκη είναι μια αδυναμία που θα τραβήξει τη μύγα στο φλυτζάνι με την κόλλα. Η γενική εκμετάλλευση της κοινωνικής ανθρώπινης  φύσης, όπως και κάθε ατέλεια του ανθρώπου είναι ένας δεσμός με τον ουρανό –ένας εύκολος  δρόμος που οδηγεί τον παπά κατευθείαν στην καρδιά του. κάθε ανάγκη είναι και μια ευκαιρία για να πλησιάσουμε το διπλανό μας φορώντας τη μάσκα της καλωσύνης  και να του πούμε: αγαπητέ φίλε, σου δίνω ό,τι χρειάζεσαι, γνωρίζεις όμως την condition sine qua non. Ξέρεις  με ποιο μελάνι πρέπει να υπογράψεις τη συμφωνία που σε δένει μαζί μου, δίνοντάς σου απόλαυση, σε ληστεύω)

               Αυτή η αποξένωση εν μέρει εκδηλώνεται στο γεγονός ότι παράγει αφ’ ενός έναν εκλεπτυσμό των αναγκών και των μέσων ικανοποίησης τους, κι αφ’ ετέρου έναν κτηνώδη εκβαρβαρισμό, μιαν απόλυτη, χονδροειδή, αφηρημένη απλούστευση της ανάγκης. Ή μάλλον στο γεγονός ότι διαρκώς αναγεννά τον εαυτό της με την αντίθετη όψη

               (…) Ο,τι σου παίρνει  ο πολιτικός οικονομολόγος σε ζωή και ανθρωπιά, σου τ’ αντικαθιστά με χρήμα και πλούτο. Κι όλα όσα εσύ δεν μπορείς, τα μπορεί το χρήμα σου»

                       (Κ. Μαρξ «Χειρόγραφα 1844», εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη)