ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΕΛΠΙΔΕΣ

Σε ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στ. Πέτσας εφαρμόζοντας την επικοινωνιακή γραμμή της κυβέρνησης, που βγάζει από το κάδρο των συντελεστών της αύξησης των κρουσμάτων κορωνοϊού το ασυντόνιστο και εν πολλοίς ανεξέλεγκτο άνοιγμα  των συνόρων στον τουρισμό, επανέλαβε πως για την αύξηση ευθύνεται όχι ο τουρισμός «αλλά η χαλαρότητα που επικράτησε στο εσωτερικό», χρεώνοντάς  την εξ ολοκλήρου στον εφησυχασμό της ατομικής ευθύνης. Και αφού δεν μπορεί πια ο κυβερνητικός λόγος να θριαμβολογεί για συνεχιζόμενη επιτυχημένη διαχείριση της επιδημίας, όπως στον καιρό της καραντίνας, αρκείται σε ερμηνεία κατά το δοκούν των αριθμητικών στοιχείων, ώστε να μην διαψεύδουν αυτόν τον ισχυρισμό. Έτσι  τονίζεται πως μόνο το 0,21% των επισκεπτών βρέθηκαν θετικοί στον ιό ή πως η επιδημιολογική εικόνα της Ελλάδας παραμένει καλύτερη από τις περισσότερες άλλες χώρες σύμφωνα με τα γραφήματα που περιλαμβάνουν και την περίοδο της καραντίνας.  

           Συγχρόνως η επιδείνωση, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών στο πρώτο εξάμηνο το έτους αποδίδεται κυρίως στην ραγδαία μείωση των εσόδων από τον τουρισμό που κλονίζει την οικονομία με ακόμα περισσότερο  βάθεμα της ύφεσης λόγω της υγειονομικής κρίσης. Είναι που στην  Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής θέσης της, του κλίματος και της γεωφυσικής διαμόρφωσης, ο τουρισμός έχει μεταβληθεί στον πιο δυναμικό τομέα της οικονομίας, όπου έχουμε μια τεράστια συσσώρευση κεφαλαίου, μια επέκταση των τουριστικών δραστηριοτήτων  μέχρι το τελευταίο χωριό της χώρας, μια διείσδυση των εμπορευματικών σχέσεων παντού. Η επέκταση λοιπόν του τουρισμού με τις  παροχές υπηρεσιών παντός είδους έχει τεράστιες επιδράσεις στη συνολική εργασιακή απασχόληση. Ο αριθμός των εργαζομένων στα τουριστικά και παρατουριστικά επαγγέλματα μόνο κατά προσέγγιση μπορεί να υπολογιστεί  λόγω της υψηλής εποχικότητας όσο και της αδήλωτης εργασίας με το εξοντωτικό όριο και την ανασφάλεια κλπ. Το πλήγμα λοιπόν που δέχτηκε η τουριστική οικονομία  από την πανδημία έχει σημαντικές επιπτώσεις στο εμπόριο υπηρεσιών και  στην απασχόληση και φυσικά συνολικά στην οικονομία.
         Επειδή λοιπόν η κυβέρνηση  είδε στον τουρισμό ένα σημαντικό μέσο που θα επέτρεπε τις  εταιρείες  να συνεχίζουν να  αποκομίζουν  κέρδη και στους εργαζόμενους να αισιοδοξούν για την επιβίωσή τους, με την αύξηση της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας, και ευελπιστώντας στον επικοινωνιακό χειρισμό αυτής της αισιοδοξίας προτίμησε να παραβλέψει μέτρα για ασφαλή τουρισμό. Η υποχώρησή της πριν δυο μήνες στις απειλές της εταιρείας ταξιδίων  TUI για ακύρωση ταξιδιών στην Ελλάδα σε περίπτωση 36ωρης καραντίνας σε νεοαφιχθέντες είναι ενδεικτική του τρόπου που σχεδιάστηκε το άνοιγμα στον τουρισμό.  Μόνο που τελικά η  θεαματική έναρξη της τουριστικής σεζόν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό στη Σαντορίνη, όπου στο σκηνικό που στήθηκε ομογενοποιήθηκαν θέαμα και πολιτική για να χειραγωγήσουν αποτελεσματικότερα, κατέληξε σε λιγότερο από δυο μήνες στους τίτλους τέλους με κάθε ανακοίνωση αύξησης των κρουσμάτων.
        Παγκοσμίως φαίνεται πως η ανθεκτικότητα του τουριστικού συστήματος σε σχέση με την κρίση που προκάλεσε η πανδημία είναι προβληματική και πολλά στοιχεία δείχνουν πως ο αντίκτυπος από αυτήν θα είναι άνευ προηγουμένου. Η κατάρρευση, που σχετίζεται με τον κορωναϊό, του παγκόσμιου τουρισμού ο οποίος αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 10% της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού, μπορεί κάλλιστα να πυροδοτήσει το επόμενο στάδιο αυτής της κρίσης. Κι έτσι να μετατοπιστούμε από μια  κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε μια κατάσταση εκτεταμένης οικονομικής εξαθλίωσης.

Ένα εξάμηνο από την κρίση υγείας που προκλήθηκε από την πανδημία πυροδοτείται γρήγορα μια οικονομική κρίση της οποίας οι  συνέπειες είναι θέμα ελάχιστου χρόνου να βιωθούν σε όλη τους την έκταση.  Η πραγματικότητα είναι πως δεν έχουμε εργαλεία του 21^ου αιώνα για την καταπολέμηση της COVID-19. Δεν υπάρχει εμβόλιο ή θεραπεία. Το μόνο που έχουμε είναι οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για τον έλεγχο των επιδημιών στις αρχές του 20ού αιώνα, που τείνουν να είναι οικονομικά καταστροφικές σ’ ένα οικονομικό περιβάλλον του 21^ου αι. Μ’ ένα ταχέως αναπτυσσόμενο και κινητό παγκόσμιο πληθυσμό, με τάσεις αστικοποίησης και συγκέντρωση ανθρώπων, με βιομηχανική παραγωγή τροφίμων σε παγκόσμιες αλυσίδες, με ανάπτυξη παγκόσμιων δικτύων μεταφορών όλα δρουν ως φορείς στην εξάπλωση παθογόνων νόσων.

 Η κρίση της COVID-19 επιδεινώνει όλα τα προβλήματα της οικονομίας που μια δεκαετία τώρα με την εφαρμογή της πολιτικής που επέβαλλαν τα μνημόνια  όλες οι κυβερνήσεις μας της τελευταίας δεκαετίας ήθελαν να μας πείσουν πως είχαν λύσει. Το μόνο τελικά που επιτεύχθηκε ήταν μια αέναη λιτότητα, αφού στον καπιταλισμό το κόστος των οικονομικών κρίσεων πληρώνουν οι εργαζόμενοι και γι’ αυτό επιδιώχτηκε από την κυρίαρχη εξουσία με νομοθετήματα και καταστολή η επιδείνωση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων.  Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να διαβρωθούν όλοι οι δημόσιοι οργανισμοί, που θα μπορούσαν να συντελέσουν στην καλύτερη διαχείριση υγειονομικών κρίσεων,  όπως η πανδημία του κορωνοϊού. Επομένως τόσο ο φόβος για ολιγωρία εκ μέρους της κυρίαρχης εξουσίας στη μέριμνα για την υγεία, όσο και η καχυποψία  για  επιχειρήσεις διάσωσης που  θα επιτρέψουν, όπως και στην οικονομική κρίση, μόνο στις  καπιταλιστικές εταιρείες να αποκομίσουν ακόμα υψηλότερα κέρδη χωρίς οικονομική ανάκαμψη που ν’ αφορά τους εργαζομένους δεν είναι αβάσιμοι.