ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΩΝ ΠΝΙΓΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

Οι συνεχείς απειλές για grexit που ενισχύθηκαν με την απειλή του αποκλεισμού μας από τη Συνθήκη Σένγκεν, τα νεκρά σώματα προσφύγων, που όλο και περισσότερο αυξάνονται,  στη θάλασσα του Αιγαίου, η  απαγόρευση  συγκεντρώσεων και άλλες συναφείς δράσεις και εξαγγελίες της εγχώριας και ευρωπαϊκής εξουσίας προκαλούν διάχυτες αγωνίες και αυξάνουν τις δυνατότητες για εκφοβισμό μας.

               Στην εγχώρια πολιτική σκηνή οι φονικοί ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και τα οικονομικά μονοπώλια εκφράζουν τη βούλησή τους μέσα από εξαγγελίες και δράσεις της εκτελεστικής εξουσίας που ασκείται από την Αριστερά των μνημονίων και των απαγορεύσεων.  Μια διαφημιζόμενη Αριστερά που μόχθησε για να απαξιώσει και στο ιδεολογικό επίπεδο τα ιδεώδη της κοινωνικής  αντίστασης, τις αξίες της κοινωνικής πάλης, το στόχο του κοινωνικού μετασχηματισμού, το όραμα της αυριανής κοινωνίας και για  να μονιμοποιήσει αυτήν την αίσθηση πως τίποτε δεν αλλάζει σε όλους αυτούς που υποφέρουν,  απελπίζονται και υποτάσσονται

Στο μικρόκοσμό μας  ο ιμπεριαλισμός επανέρχεται γιατί πια βιώνουμε άμεσα τις συνέπειές του.  Έχει  δημοκρατικό ένδυμα, Ευρωπαϊκή Ένωση, με άλλοθι το ιδεολόγημα της προώθησης της ελεύθερης οικονομίας της αγοράς και της δημοκρατίας και την υπόσχεση της απελευθέρωσης των ατόμων μέσω της γενικευμένης  ελεύθερης οικονομίας. Μόνο που η απελευθέρωση  εμπορευμάτων, κεφαλαίων, υπηρεσιών  είναι επιλογή των πολυεθνικών, των δυνάμεων εκείνων που στηρίζουν το κεφάλαιο και  στην πραγματικότητα υποτάσσεται η ζωή με όλες της τις εκφάνσεις  στην παμφάγο ελεύθερη αγορά που την  ευτελίζει.

Για χρόνια νανουριζόμαστε με τον πολιτικό μύθο της Ευρώπης που  στηριζόταν στο απολίτικο τρίπτυχο ειρήνη, ασφάλεια, ευημερία. Η Ευρώπη θεωρούνταν χώρος ανοχής, ανεκτικότητας και ευημερίας. Η Ευρώπη ισχυριζόταν ότι αποδέχεται τον πολυπολιτισμό, με πολλές ομάδες με διαφορετικές γλώσσες και πολιτισμό να ζουν στον ίδιο χώρο, μόνο που  την εισβολή των ξένων την αποδεχόμαστε μόνο αν μπορούμε να τους εκμεταλλευτούμε σαν φτηνό εργατικό δυναμικό αλλά τους απωθούμε  ως ισότιμους πολίτες.  Και επιστέγασμα αυτών των ιδεολογημάτων ήταν ο ανθρωπισμός, γενικά και αόριστα, κάτι σαν θρησκευτικό υποκατάστατο ο οποίος δεσμεύει περισσότερο σε  λεκτικό επίπεδο, ενώ όλες οι συζητήσεις γύρω από τα ανθρώπινα δικαιώματα γίνονται σε πολιτικό κενό.   

Κι ύστερα ήρθε η κρίση για να απογυμνώσει την Ευρώπη από τα ιδεολογήματα στα οποία στήριζε την υπεροχή της. Αν και πάντα όλες οι εκφάνσεις της κοινωνικοπολιτικής ζωής φυσικά συνδέονταν με  την οικονομία, αυτό ήθελε η κυρίαρχη εξουσία να γίνεται καλυμμένα και όχι ξεκάθαρα, γιατί έτσι μπορούσε να φαίνεται ότι ταυτίζονται τα δικά της συμφέροντα με τα γενικά. Τώρα όμως όλο και περισσότερο γίνεται εμφανής η αρχή της ωφελιμότητας για την κυρίαρχη τάξη που είχε διεισδύσει σε όλα. Στη σκέψη μας, το λόγο μας, τον πολιτισμό μας, την πολιτική. Δεν μπορούσαμε, και εν πολλοίς συνεχίζουμε να μη μπορούμε,  να διαχωρίσουμε το  δικό μας συμφέρον από της κυρίαρχης τάξης. Γι’ αυτό και  η καταναγκαστική πίεση της κρίσης με την αύξηση του  φόβου και της ανασφάλειας φαίνεται πως προλαβαίνει κάθε αντίσταση πριν οργανωθεί και προκαλεί βαθιά συντηρητικά συναισθήματα σε μεγάλο μέρος του  πληθυσμού, φέρνοντας στην επιφάνεια τη λανθάνουσα προδιάθεση για  κάθε προκατάληψη, ενώ και η φασιστική εναλλακτική λύση κερδίζει τη συγκατάθεση μέρους του  κόσμου.  Γι’ αυτό και αποθρασύνθηκε στη Δανία η βουλή της να εγκρίνει νόμο για την κατάσχεση των χρημάτων και όσων πολύτιμων έχουν στην κατοχή τους οι μετανάστες που ζητούν άσυλο στη σκανδιναβική χώρα, με τη Νορβηγία να φαίνεται να ακολουθεί.

Βέβαια, ο κυρίαρχος λόγος της Ευρώπης και τώρα με τη κρίση και με το προσφυγικό συνεχίζει να θέλει να δείξει ότι δεν περιθωριοποιείται ούτε ο ορθός λόγος ούτε βέβαια ο ανθρωπισμός της. Κι ενώ καταπολεμάται  κάθε μορφή εθνικισμού για να επιτύχει η οικονομική ένωση της Ευρώπης, από την άλλη  κλείνονται τα σύνορά της απέναντι στους διάφορους εισβολείς που προσπαθούν να διεισδύσουν σ΄αυτήν, και στην πράξη ο μύθος του ουμανισμού της Ευρώπης ξεχνιέται. Παρόλ’ αυτά ακόμα και  τώρα υποστηρίζεται πως ό,τι κάνει η Ευρώπη είναι ορθολογικό και ανθρωπιστικό, ό,τι επιθυμούν ή φοβούνται οι άλλοι είναι ανορθολογικό, απορριπτέο πρέπει να εξαφανιστεί. Μόνο που η έσχατη συνέπεια του ευρωπαϊκού ορθολογισμού, στην υπηρεσία της αστικής τάξης και της κυριαρχίας της, ήταν τα  ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωση που μοιάζει να λησμονούνται οι αιτίες δημιουργίας τους. Και γι’  αυτό και προτάσεις όπως της προέδρου του αντιμεταναστευτικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία να γίνεται χρήση όπλων προκειμένου να εμποδιστούν πρόσφυγες και μετανάστες να εισέλθουν στην γερμανική επικράτεια ακόμα κι αν τώρα  θεωρείται ακραία άποψη ή προκαλεί σάλο δεν σημαίνει ότι δεν θα υιοθετηθεί ή δεν υιοθετείται έστω κεκαλυμμένα ακόμα και τώρα.

Κι αν επαίρεται για την δημοκρατία της  η Ευρώπη, αυτή είναι συνεπής με τη λογική του επιχειρήματος της ανωτερότητας του πολιτισμού της  προς τον οποίο θα πρέπει να συμφωνήσουν να προσαρμοστούν  οι υπόλοιποι, να εξανθρωπιστούν δηλ. στο πρότυπο ανθρώπου  της Δύσης που ενσαρκώνει η ίδια. Μοιάζει για τους πολίτες της Ευρώπης δελεαστικό να εμφανίζονται ηθικά ανώτεροι οι ευρωπαίοι,  γιατί έτσι  ο ρατσισμός είναι πιο εύκολο να καταγγέλλεται  σε άλλα μέρη ή να χρεώνεται σε άλλους παρά να τον αντιμετωπίζουν οι ίδιοι στα δικά τους μέρη. Και περισσεύουν έτσι οι ηθικές καταδίκες που παίρνουν τη θέση της πολιτικής ανάλυσης.

Επιπλέον γίνονται προσπάθειες διαρκείς τα τελευταία χρόνια και η ίδια η κρατική εξουσία να αποδεσμευτεί από τους επαχθείς γι’  αυτήν καταναγκασμούς της νομιμοποίησης και συγχρόνως και η πολιτική συνείδηση του κόσμου να απομονωθεί από κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Σ’ αυτά τα πλαίσια εντάσσεται ακόμα και η απαγόρευση διαδηλώσεων ή και η καλλιέργεια του ενδεχόμενου εξωτερικής απειλής. Αυτή η εξωτερική απειλή σ’ όλη την Ευρώπη παίρνει τη μορφή του τρομοκράτη ή του μετανάστη, όταν δεν ταυτίζονται αυτά τα δυο, που επιβουλεύονται την ασφάλεια του ευρωπαϊκού χώρου. Μόνο που αυτές οι χώρες από τις οποίες προέρχονται όλες τους ήταν και είναι τμήμα της δυτικής καπιταλιστικής εξέλιξης και της δυτικής ευημερίας, ήταν και είναι τμήμα ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών της δύσης. Δεν γίνονται όλοι αυτοί πρόσφυγες ή μετανάστες τυχαία,  από ιστορικό ατύχημα.

Το παραμύθι της Ευρώπης των λαών και της αλληλεγγύης αποδεικνύεται πως δεν έχει και πολύ σχέση με την πραγματικότητα όταν διακυβεύονται συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Οι ρίζες της κρίσης βρίσκονται στο οικονομικό σύστημα του καπιταλισμού που όμως  δεν αμφισβητείται στην ενοποιημένη Ευρώπη, αφού η ελεύθερη οικονομία της αγοράς είναι ο «ιδρυτικός» μύθος της ενοποίησής της.

Τσαλαπατώντας τα οράματα γενεών επιδιώκεται  να κλονιστεί κάθε πίστη σε μια άλλη κοινωνία χωρίς κυνήγι του κέρδους και η διάθεση να παλέψει κανείς γι’  αυτό. Κι έτσι οι  αξίες  με βάση τις οποίες κινούμαστε και παράγουμε  τις αναζητήσεις μας να παραμένουν  καθαρά αναπτυξιακές, ποσοτικές, καταναλωτικές δηλ. δικαίωσης του καπιταλισμού, και να μην  εγγράφεται καν στο ιδεολογικό επίπεδο το ζήτημα της πάλης των τάξεων και του κοινωνικού μετασχηματισμού.